Advocaten in Brazilië dienen slotverklaring in voor Bolsonaro in staatsgreepproces

Jair Bolsonaro

Advocaten hebben een laatste verklaring ingediend namens de voormalige Braziliaanse president Jair Bolsonaro in een rechtszaak die zich richt op zijn vermeende rol in een complot om aan de macht te blijven, ondanks het verlies van de verkiezingen in 2022.

In een verklaring die woensdagavond werd ingediend, ontkenden de juridische vertegenwoordigers van Bolsonaro de beschuldigingen tegen hem en stelden zij dat de aanklagers geen overtuigend bewijs hebben gepresenteerd. “Er is geen manier om Jair Bolsonaro te veroordelen op basis van het bewijs dat in de zaak is gepresenteerd, dat grotendeels aantoont dat hij de overgang heeft besteld … en zijn kiezers verzekerde dat de wereld niet zou eindigen op 31 december,” staat in het document.

De rechtse voormalige president kan tot 12 jaar gevangenisstraf krijgen als hij wordt veroordeeld voor het proberen van een staatsgreep na het verlies van de presidentsverkiezingen tegen zijn linkse rivaal en huidige president Luiz Inacio Lula da Silva.

Op donderdag vroeg de Hoge Raad rechter Alexandre de Moraes de voorzitter van het panel waar hij deel van uitmaakt binnen de rechtbank om de rechtszaak tegen Bolsonaro te plannen, volgens een gerechtelijk document.

Bolsonaro, die in de maanden voorafgaand aan de verkiezingen alarm sloeg door twijfels te zaaien over het stemproces, ontkent betrokkenheid bij het complot, dat naar verluidt plannen voor de moord op Lula omvatte. De juridische vertegenwoordigers van de voormalige leider zeggen dat het feit dat hij de overgang heeft goedgekeurd de beschuldigingen van een coup tegenspreekt. “Dit is bewijs dat de meest essentiële van de beschuldigingen elimineert,” zeiden zij.

Procureur-generaal Paulo Gonet diende in juli de slotpleidooien in, waarbij hij handgeschreven notities, digitale bestanden, berichten en spreadsheets aanhaalde die volgens hem details tonen van een samenzwering om de democratie te onderdrukken.

Na Bolsonaro’s verkiezingsverlies verzamelden zich menigten van zijn aanhangers buiten militaire bases, waar zij de strijdkrachten opriepen om in te grijpen en te voorkomen dat Lula aan de macht kwam. Een groep van Bolsonaro’s aanhangers bestormde op 8 januari 2023 ook federale gebouwen in de hoofdstad Brasilia. Sommigen trokken parallellen met een militaire coup in de jaren ’60 die het begin markeerde van een decennialange dictatuur, waar Bolsonaro zelf altijd al een voorliefde voor heeft getoond.

Bolsonaro en zijn bondgenoten, waaronder de Amerikaanse president Donald Trump, hebben de rechtszaak afgeschilderd als een politiek gemotiveerde “heksenjacht”.

Een recente enquête uitgevoerd door Datafolha, een Braziliaans opinie-instituut, toonde aan dat meer dan 50 procent van de Brazilianen het eens is met de beslissing van de rechtbank om Bolsonaro in augustus onder huisarrest te plaatsen. De enquête toonde ook aan dat een meerderheid gelooft dat Hoge Raad rechter de Moraes, een frequent doelwit van rechtse woede en een centrale figuur in de rechtszaak, de wet volgt.

De respondenten waren ook grotendeels het oneens met de claim dat Bolsonaro om politieke redenen werd vervolgd, met 39 procent die het ermee eens was en 53 procent die het oneens was.

Trump zei donderdag vanuit het Witte Huis dat Bolsonaro een “eerlijk man” was en het slachtoffer van een poging tot “politieke executie”.

De Trump-administratie heeft een drukcampagne gevoerd om de rechtbank te dwingen de zaak tegen Bolsonaro te laten vallen, waarbij de Moraes werd gesanctioneerd en zware sancties op Braziliaanse export naar de VS werden aangekondigd. Deze stap heeft woede in Brazilië veroorzaakt en werd afgebeeld als een aanval op de Braziliaanse soevereiniteit.