Moldaviërs stemmen in spannende presidentiële tweede ronde te midden van beschuldigingen van Russische inmenging

Moldovanen stemmen in een spannende tweede ronde van de presidentsverkiezingen, terwijl de pro-westerse zittende president Maia Sandu hoopt op een herverkiezing te midden van beschuldigingen van Russische inmenging.

De stembureaus openden op zondag om 07:00 lokale tijd (05:00 GMT) en sluiten om 21:00 (19:00 GMT). Meer dan drie miljoen mensen zijn geregistreerd om te stemmen in deze verkiezingen die de koers van Moldavië naar het EU-lidmaatschap zullen bepalen.

Sandu behaalde 42 procent van de stemmen in de eerste ronde van de verkiezingen op 20 oktober, maar slaagde er niet in een absolute meerderheid te behalen. Haar tegenstander, Alexandr Stoianoglo, een voormalige procureur-generaal die pleit voor nauwere banden met Rusland, eindigde als tweede met 26 procent van de stemmen.

De toekomst van Sandu, die Moldavië in juni op het lange pad van EU-toetredingsonderhandelingen zette, zal nauwlettend worden gevolgd in Brussel, een week nadat Georgië, een andere voormalige Sovjetstaat die hoopt toe te treden, een regeringspartij herkoos die steeds pro-Russischer wordt gezien.

Stoianoglo zegt dat hij als president de EU-integratie zou steunen, maar ook de banden met Rusland zou ontwikkelen in het nationale belang. Hij heeft beloofd te proberen om goedkope Russische gasleveringen te herstellen en zei dat hij president Vladimir Poetin zou ontmoeten als de Moldaviërs dat wilden.

De verkiezingen zijn echter besmet met beschuldigingen van stemfraude. Een peiling van onderzoeksbedrijf iData wijst op een spannende race die leunt naar een smalle overwinning voor Sandu, een uitkomst die mogelijk afhankelijk is van de grote diaspora van Moldavië.

De diaspora van Moldavië speelde een cruciale rol in een landelijke referendum op 20 oktober, waar een smalle meerderheid van 50,35 procent stemde voor het veiligstellen van de Europese toekomst van Moldavië.

De resultaten van de stemmen op 20 oktober, zowel van de presidentsverkiezingen als van het referendum, werden overschaduwd door beschuldigingen van Russische inmenging te midden van de oorlog in het buurland Oekraïne.

De verkiezingen van zondag worden gehouden te midden van beschuldigingen van geplande stemfraude en intimidatie. Op vrijdag zei de Moldavische premier Dorin Recean dat mensen in het hele land “anonieme doodsbedreigingen via telefoongesprekken” ontvingen in wat hij een “extreme aanval” noemde om kiezers te intimideren in de voormalige Sovjetrepubliek, die ongeveer 2,5 miljoen inwoners telt.

“Deze daden van intimidatie hebben slechts één doel: paniek en angst creëren,” zei Recean in een verklaring op sociale media. “Ik verzeker u dat de staatsinstellingen de orde zullen waarborgen en de burgers zullen beschermen.”

President Maia Sandu stemde op 20 oktober in Chisinau tijdens de presidentsverkiezingen en een referendum over de vraag of het pad naar EU-lidmaatschap in de Moldavische grondwet moet worden verankerd.

Sandu heeft verklaard dat de inmenging de resultaten van 20 oktober heeft beïnvloed en dat Shor probeerde de stemmen van 300.000 mensen te kopen, meer dan 10 procent van de bevolking.

De politie heeft ingegrepen om een herhaling te voorkomen van wat zij een omvangrijk stemkoopprogramma noemden dat werd uitgevoerd door de door Rusland gesteunde voortvluchtige oligarch Ilan Shor in de eerste ronde en het referendum over de EU-aspiraties op 20 oktober.

Op donderdag hebben aanklagers ook een politieke partijhoofdkwartier doorzocht en gezegd dat 12 mensen verdacht worden van het betalen van kiezers om een kandidaat in de presidentsrace te selecteren. Er is ook een strafzaak geopend waarbij 40 medewerkers van staatsinstanties worden verdacht van het aannemen van verkiezingsomkopingen.

Rusland ontkent de beschuldigingen en Shor heeft onrechtmatig handelen ontkend.

De uitkomst van de stemming zal waarschijnlijk de toon zetten voor de parlementaire verkiezingen van volgend jaar, waar Sandu’s partij naar verwachting moeite zal hebben om haar meerderheid te behouden, wat de richting van de toekomstige regering zal bepalen.

Moldavië diende een aanvraag in om lid te worden van de EU na de invasie van Rusland in Oekraïne in 2022.

Sandu schildert Stoianoglo af als de man van het Kremlin en een politieke Trojaanse paard, en stelt de verkiezingen van zondag voor als een keuze tussen een heldere toekomst in de EU tegen 2030 en een toekomst van onzekerheid en instabiliteit.

Stoianoglo ontkent dit en beweert dat zij niet heeft gezorgd voor de belangen van de gewone Moldaviërs. Hij beschuldigt Sandu van verdelende politiek in een land met een Roemeenssprekende meerderheid en een aanzienlijke Russischsprekende minderheid.