Afghaanse Vluchtelingen Blijven Gevestigd in het Noordwesten van Pakistan

Afghaanse vluchtelingen in Peshawar

Een Afghaanse vluchtelingenmeisje kijkt door een gescheurde gordijn bij de ingang van haar huis in het Kababayan-vluchtelingenkamp in Peshawar. Akber Khan, eigenaar van een restaurant in de noordwestelijke Pakistaanse stad Peshawar, ziet een levendige handel. Het personeel bereidt gegrild vlees en serveert rijst en salade.

Als Afghaan zou Khan moeten vertrekken als onderdeel van een landelijke actie van de Pakistaanse regering, die zegt dat buitenlanders illegaal in het land verblijven. Maar de enige druk die hij voelt, komt uit de keuken.

“Ik ben hier bijna 50 jaar. Ik ben hier getrouwd, net als mijn kinderen, en 10 van mijn familieleden zijn hier begraven. Daarom hebben we geen verlangen om te vertrekken,” zei hij.

Khan is een van de meer dan drie miljoen Afghanen die Pakistan dit jaar wil uitzetten. Ten minste een derde van hen woont in de noordwestelijke provincie Khyber Pakhtunkhwa, en dat zijn alleen de mensen met documenten zoals een Afghaanse burgerskaart of registratiebewijs. Het is onduidelijk hoeveel ongedocumenteerde Afghanen er in het land zijn.

De provinciale regering lijkt terughoudend te zijn om Afghanen te repatriëren. Bergachtig terrein, sektarisch geweld en een scala aan gewapende groepen hebben ook de ambities van de centrale regering om uitzettingen te realiseren, bemoeilijkt. “Afghanen kunnen nooit volledig worden teruggestuurd, vooral niet vanuit Khyber Pakhtunkhwa, omdat ze terugkeren via illegale kanalen of gebruikmaken van mazen in het systeem, ondanks de hekken aan de grens,” zei Abdullah Khan, directeur van het Pakistan Institute for Conflict and Security Studies.

“Veel dorpen langs de grens zijn verdeeld tussen Pakistan en Afghanistan, en mensen werden in de afgelopen drie of vier decennia nooit tegengehouden om de andere kant te bezoeken.”

De nabijheid van Khyber Pakhtunkhwa tot Afghanistan, samen met gedeelde etnische, culturele en taalkundige banden, maken het een natuurlijke bestemming voor Afghanen. De provincie heeft sinds de jaren ’80 aanzienlijke aantallen Afghanen gehuisvest.

Veel Afghanen zijn geïntegreerd, zelfs door met lokale bewoners te trouwen. De regio voelt vertrouwd en het is gemakkelijker om er via legale en illegale routes toegang toe te krijgen dan in andere delen van Pakistan.

Hoewel de provinciale regering samenwerkte met federale ambtenaren, bleef de uitvoering van beleid traag, aldus Abdullah Khan. “De (lokale) regering is om meerdere redenen sympathiek tegenover Afghanen,” zei hij. “Ze delen dezelfde tradities en cultuur als de provincie, en voormalig premier Imran Khan heeft tijdens zijn ambtstermijn consequent tegen dwangmaatregelen tegen Afghaanse vluchtelingen geageerd.”

De autoriteiten zijn ook voorzichtig vanwege mogelijke onrust, met Afghanen die in bijna alle steden, dorpen en gehuchten van de provincie wonen. Hoewel de politie huizen doorzocht in Islamabad, Rawalpindi en andere steden in de provincies Punjab en Sindh, verder van de grens, was de “gebrek aan agressieve handhaving” de belangrijkste reden voor het trage repatriëringspercentage, aldus analist Khan.

Druk op Pakistan om van gedachten te veranderen – van mensenrechtenorganisaties, hulporganisaties en de Taliban-regering van Afghanistan – zou ook een factor kunnen zijn. Bijna 60.000 mensen zijn sinds begin april via de grensovergangen Torkham en Spin Boldak teruggekeerd naar Afghanistan, volgens de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM).

Veel recente uitzettingen zijn afkomstig uit het oostelijke Punjab, dat honderden kilometers van de grens ligt en de thuisbasis is van ongeveer 200.000 Afghanen met documenten. Het Kababayan-vluchtelingenkamp werd opgericht in 1980, kort na de Russische invasie van Afghanistan, en herbergt meer dan 15.000 mensen.

School is een cruciale reden waarom Afghanen in Pakistan willen blijven, omdat de Taliban meisjes hebben uitgesloten van onderwijs na het zesde leerjaar. Muhammad Zameer, een inwoner van het kamp, zei dat meisjesonderwijs “niet bestaat” aan de andere kant van de grens.

Afghaanse vluchteling Hukam Khan wacht op klanten bij zijn kraampje in het Kababayan-vluchtelingenkamp. Meer dan 35.000 Afghanen hebben Pakistan verlaten sinds begin april via de noordwestelijke Torkham-overgang.

Khyber Pakhtunkhwa’s nabijheid tot Afghanistan, samen met gedeelde etnische, culturele en taalkundige banden, maken het een natuurlijke bestemming voor Afghanen.