VN-klimaatonderhandelingen in chaos na vertrek ontwikkelingslanden

Klimaatcrisis

De VN-klimaatonderhandelingen zijn in chaos geraakt, aangezien ontwikkelingslanden de onderhandelingen hebben verlaten. Kleine eilandstaten en de minst ontwikkelde landen geven aan dat hun belangen op het gebied van klimaatfinanciering niet serieus zijn genomen.

De spanning liep hoog op terwijl onderhandelaars van rijke en arme landen zich in een kamer tijdens COP29 in Bakoe, Azerbeidzjan, verzameld hadden om te proberen een moeilijk te bereiken overeenkomst te sluiten over financiering voor ontwikkelingslanden om de klimaatverandering te bestrijden en zich eraan aan te passen.

De ruwe versie van een nieuw voorstel werd echter met kracht verworpen, vooral door Afrikaanse landen en kleine eilandstaten, volgens berichten van binnenuit.

“We hebben net het gesprek verlaten. We zijn naar deze COP gekomen voor een eerlijke deal. We hebben het gevoel dat we niet gehoord zijn,” zei Cedric Schuster, de Samoaanse voorzitter van de Alliantie van Kleine Eilandstaten, een coalitie van landen die bedreigd worden door stijgende zeespiegels.

“De huidige deal is voor ons onaanvaardbaar. We moeten met andere ontwikkelingslanden overleggen en beslissen wat we moeten doen,” voegde Evans Njewa, voorzitter van de groep van de Minst Ontwikkelde Landen (LDC), eraan toe.

Toen hem werd gevraagd of de walkout een protest was, zei de Colombiaanse minister van Milieu, Susana Mohamed: “Ik zou dit onvrede noemen, [we zijn] zeer ontevreden.”

Met de hoge spanning schreeuwden klimaatactivisten ook naar de Amerikaanse klimaatgezant John Podesta toen hij de vergaderzaal verliet. Ze beschuldigden de VS ervan niet hun eerlijke aandeel te betalen en een “erfenis van het verbranden van de planeet” achter te laten.

Ontwikkelingslanden beschuldigen de rijke landen ervan te proberen hun zin door te drijven – en een kleiner financieel hulppakket te verkrijgen – via een uitputtingsslag. Kleine eilandstaten, die bijzonder kwetsbaar zijn voor de verergerende effecten van klimaatverandering, beschuldigden de gastlandpresidentschap ervan hen gedurende de onderhandelingen te negeren.

Juan Carlos Monterrey Gomez, de hoofdonderhandelaar van Panama, zei dat hij er genoeg van heeft. “Elke minuut die voorbijgaat, worden we zwakker en zwakker. Zij hebben dat probleem niet. Zij hebben enorme delegaties,” zei Gomez.

“Dit is wat ze altijd doen. Ze breken ons op het laatste moment. Ze duwen en duwen en duwen tot onze onderhandelaars vertrekken. Tot we moe zijn, tot we hallucineren van het niet eten en niet slapen.”

Het laatste officiële ontwerp van vrijdag beloofde $250 miljard per jaar tegen 2035, meer dan het dubbele van het vorige doel van $100 miljard dat 15 jaar geleden was vastgesteld, maar nog steeds ver onder de jaarlijkse $1 biljoen die experts zeggen dat nodig is.

Ontwikkelingslanden zijn op zoek naar $1,3 biljoen om zich aan te passen aan droogtes, overstromingen, stijgende zeespiegels en extreme hitte, om verliezen en schade door extreem weer te dekken en om hun energiesystemen van klimaatveranderende fossiele brandstoffen over te schakelen naar schone energie.

Rijke landen zijn verplicht om kwetsbare landen te ondersteunen onder een overeenkomst die werd bereikt tijdens de COP-onderhandelingen in Parijs in 2015.

“Rijke landen worden belemmerd door krappe binnenlandse budgetten, door de oorlog in Gaza, door Oekraïne en ook door andere conflicten, bijvoorbeeld in Soedan, en [andere] economische problemen,” zei ze.

“Dit staat lijnrecht tegenover wat ontwikkelingslanden onder ogen zien: de stijgende kosten van stormen, overstromingen en droogtes, die worden aangewakkerd door klimaatverandering.”

Teresa Anderson, de wereldwijde verantwoordelijk voor klimaatgerechtigheid bij Action Aid, zei dat om een deal te sluiten, “de presidium iets veel beters op tafel moet leggen.”

“De VS in het bijzonder, en rijke landen, moeten veel meer doen om te laten zien dat ze bereid zijn om echt geld beschikbaar te stellen,” vertelde ze aan de pers. “En als ze dat niet doen, is het onwaarschijnlijk dat LDC’s iets voor hen zullen vinden.”

Ondanks de breuken tussen landen hielden sommigen nog steeds hoop voor de onderhandelingen. “We blijven optimistisch,” zei Nabeel Munir uit Pakistan, die een van de permanente onderhandelingscommissies voorzit.

Monterrey Gomez uit Panama benadrukte dat er een deal moet komen. “Als we geen deal krijgen, denk ik dat het een fatale wond zal zijn voor dit proces, voor de planeet, voor de mensen,” zei hij.