Belangrijke punten uit de ‘Troonrede’ van Koning Charles in Canada

Koning Charles III en Koningin Camilla van het Verenigd Koninkrijk, samen met de Canadese premier Mark Carney, arriveerden om de eerste zitting van het 45e Parlement van Canada in Ottawa te openen.

Koning Charles III heeft een zeldzame koninklijke toespraak gehouden vanuit het parlement van Canada, waarin hij de soevereiniteit van het land benadrukte in een nieuw tijdperk van “gevaarlijke en onzekere” tijden. De zogenaamde “Toespraak vanaf de Troon” op dinsdag was historisch. Het was de eerste keer dat Charles een toespraak vanuit Canada gaf sinds hij koning werd en slechts de derde keer dat de jaarlijkse toespraak ter opening van de parlementaire sessie werd gehouden door een Britse monarch, in plaats van een lagere vertegenwoordiger van de Kroon.

Tijdens zijn toespraak in de Senaat in Ottawa probeerde Charles de gebeurtenis te kaderen als plaatsvindend in een even historische “epoche”. De ontwrichtende beleidsmaatregelen van de Amerikaanse president Donald Trump, die een handelsoorlog met Canada is gestart en heeft gedreigd om het land de “51ste staat” van de VS te maken, waren prominent aanwezig.

De koning herinnerde aan zijn moeder, Koningin Elizabeth II, die de eerste “Toespraak vanaf de Troon” gaf in 1957, in de nasleep van de Tweede Wereldoorlog en terwijl de Koude Oorlog zich verscherpte. “In de decennia die volgden, werd de geschiedenis gekenmerkt door ingrijpende gebeurtenissen: de Vietnamoorlog, de val van de Berlijnse Muur en de start van de oorlog tegen terreur,” zei hij. “Vandaag de dag staat Canada voor een ander cruciaal moment. De wereld is gevaarlijker en onzekerder dan ooit sinds de Tweede Wereldoorlog. Canada krijgt te maken met uitdagingen die ongekend zijn in ons leven.”

Belangrijkste punten uit de toespraak:

Soevereiniteit
De Trump-administratie werd slechts één keer direct tijdens de toespraak genoemd, maar de beleidsmaatregelen sinds Trump op 20 januari aantrad, waren prominent aanwezig. In zijn openingsverklaring zei Charles dat hij een “diep gevoel van trots” voelde terwijl hij en zijn vrouw, Camilla, getuige waren van “Canadezen die samenkwamen in een hernieuwd gevoel van nationale trots, eenheid en hoop”. “Democratie, pluralisme, de rechtsstaat, zelfbeschikking en vrijheid zijn waarden die Canadezen dierbaar zijn, en die de regering vastbesloten is te beschermen,” voegde hij eraan toe, en hij stelde dat de regering bezig was met het herbouwen, herbewapenen en herinvesteren in de Canadese strijdkrachten – en het versterken van allianties met Europa – om “de soevereiniteit van Canada te beschermen.”

“Hij zou zijn comfort hebben erkend met alles wat hij zei,” zei Vovk. “Dat bevestigde het feit dat Canada zijn eigen identiteit op het wereldtoneel heeft – dat Canada zijn plaats en rol in internationale allianties niet afstaat.”

Handelsoorlog
Maar verre van een tirade tegen Trump, merkte Vovk op dat de toespraak van Charles vooral significant was vanwege de zorgvuldige toon richting de VS. Dit was vooral waar als het ging om verwijzingen naar Trump’s tarieven op Canada, en de spanningen die ze hebben gecreëerd voor de langdurige handelspartners. “Het systeem van open wereldhandel dat, hoewel niet perfect, decennialang heeft bijgedragen aan de welvaart van Canadezen, verandert,” erkende Charles vroeg in zijn toespraak. “Canada’s relaties met partners veranderen ook.”

Enkele momenten later prees Charles de veranderende Canada-VS relaties als een voorbeeld van de nieuwe kansen die de verandering met zich meebrengt, in zijn enige directe verwijzing naar Trump. “De premier en de president van de Verenigde Staten hebben bijvoorbeeld een nieuwe economische en veiligheidsrelatie tussen Canada en de Verenigde Staten gedefinieerd,” zei hij, “gebaseerd op wederzijds respect en opgericht op gemeenschappelijke belangen om transformatieve voordelen voor beide soevereine naties te bieden.”

In het vinden van die balans was de toespraak “eigenlijk behoorlijk opmerkelijk”, zei historicus Vovk. “Er was echt een nadruk op samenwerking tussen Canada en de Verenigde Staten,” zei hij. “Ik denk dat er veel in die toespraak was waar Donald Trump blij mee zou moeten zijn of waarschijnlijk blij mee zal zijn.”

Grenskwesties
Een opmerkelijke boodschap aan Trump kwam in een verwijzing naar de grenskwesties tussen de VS en Canada. Voorafgaand aan het opleggen van 25 procent tarieven op veel Canadese goederen, had Trump Canada gevraagd om immigratie en drugshandel – met name fentanyl – aan de grens aan te pakken. Critici noemden de drukcampagne als uitzonderlijk verkeerd, aangezien er van 2022 tot 2024 slechts 27 kg (59 pond) fentanyl aan de grens tussen de VS en Canada werd in beslag genomen, wat 0.1 procent van de inbeslagnames van het middel door de Amerikaanse autoriteiten tijdens die periode vertegenwoordigde, volgens gegevens van de Canadese overheid.

Desondanks prees Charles de binnenkort in te voeren wetgeving die zou proberen “de veiligheid aan de grenzen van Canada te verbeteren”. “Wetshandhaving en inlichtingendiensten zullen nieuwe middelen hebben om de stroom van fentanyl en zijn voorlopers te stoppen,” zei hij. Charles verwees ook naar immigratie, met de mededeling dat de Canadese regering “balans” zou brengen in de kwestie. Dit weerspiegelde een campagnetoezegging van Carney, die te maken had met tegenstand tegen het immigratiebeleid van voormalig premier Justin Trudeau.

Binnenlands beleid
Andere belangrijke kwesties voor de nieuwgekozen premier – wiens Liberale Partij de meeste zetels, 170, won in het 343 leden tellende Lagerhuis in april – werden ook in de toespraak genoemd. Charles wees op de woningcrisis in het land en Carney’s plan om de bouw van geprefabriceerde en modulaire woningen te versnellen. Hij wees op inspanningen om “belemmeringen voor handel en arbeidsmobiliteit” in de 13 provincies van Canada te verwijderen.

Ook verwees hij naar plannen om energieprojecten te versnellen, met de opmerking dat de veranderingen “een nieuw tijdperk van groei zullen ontketenen dat ervoor zal zorgen dat we niet alleen de voortdurende handelsoorlogen overleven, maar er sterker uitkomen dan ooit.” Charles wees ook op de unieke relatie met inheemse groepen zoals de Inuit en Métis, waarbij veel verdragen met de Kroon voorafgingen aan de oprichting van Canada in 1867. Hij steunde inspanningen voor “verzoening” – of het herstellen van historische schade – die gaande zijn tussen de groepen en de Canadese regering. “Het is mijn grote hoop dat in elk van uw gemeenschappen en collectief als land een pad wordt gevonden naar waarheid en verzoening in zowel woord als daad,” zei de monarch.

Leden van de First Nation-gemeenschap woonden de opening van het Parlement van Canada bij, in Ottawa.