Menselijke antibiotica vervuilen wereldwijd rivieren, blijkt uit onderzoek

Miljoenen kilometers rivieren wereldwijd dragen antibiotica-vervuiling die hoog genoeg is om medicijnresistentie te bevorderen en het aquatische leven te schaden, waarschuwt een studie geleid door de McGill Universiteit.

Gepubliceerd in PNAS Nexus, is deze studie de eerste die de omvang van de wereldwijde riviervervuiling door het gebruik van menselijke antibiotica schat. Onderzoekers hebben berekend dat ongeveer 8.500 ton antibiotica—bijna een derde van wat mensen jaarlijks consumeren—elk jaar in riviersystemen over de wereld terechtkomt, zelfs nadat het in veel gevallen door afvalwatersystemen is gegaan.

“Hoewel de hoeveelheden residuen van individuele antibiotica zich vertalen naar slechts zeer kleine concentraties in de meeste rivieren, wat ze zeer moeilijk te detecteren maakt, kan de chronische en cumulatieve blootstelling aan deze stoffen nog steeds een risico vormen voor de menselijke gezondheid en aquatische ecosystemen,” zei Heloisa Ehalt Macedo, een postdoctoraal onderzoeker in de geografie aan McGill en hoofdauteur van de studie.

Het onderzoeksteam gebruikte een wereldwijd model dat gevalideerd is met veldgegevens van bijna 900 rivierlocaties. Ze ontdekten dat amoxicilline, het meest gebruikte antibioticum ter wereld, het meest waarschijnlijk aanwezig is op risicovolle niveaus, vooral in Zuidoost-Azië, waar het toenemende gebruik en beperkte afvalwaterbehandeling het probleem verergeren.

“Deze studie is niet bedoeld om te waarschuwen voor het gebruik van antibiotica—we hebben antibiotica nodig voor wereldwijde gezondheidsbehandelingen—maar onze resultaten geven aan dat er onbedoelde effecten kunnen zijn op aquatische omgevingen en antibioticumresistentie, wat vraagt om mitigatie- en beheersstrategieën om de implicaties ervan te vermijden of te verminderen,” zei Bernhard Lehner, een professor in de globale hydrologie aan de afdeling Geografie van McGill en co-auteur van de studie.

De bevindingen zijn bijzonder opmerkelijk omdat de studie geen rekening hield met antibiotica uit de veeteelt of farmaceutische fabrieken, die beide belangrijke bijdragers zijn aan milieuvuiling.

“Onze resultaten tonen aan dat antibiotica-vervuiling in rivieren die voortkomt uit menselijke consumptie alleen al een kritisch probleem is, dat waarschijnlijk verergerd zou worden door veterinaire of industriële bronnen van gerelateerde verbindingen,” zei Jim Nicell, een professor in milieutechniek aan McGill en co-auteur van de studie. “Monitoringprogramma’s om antibiotica of andere chemische vervuiling van waterwegen te detecteren zijn daarom nodig, vooral in gebieden die ons model voorspelt als risico.”