Zohran Mamdani’s Campagne voor het Burgemeesterschap: Groter dan New York

OPINIE

In het noorden van Europa zou ik me niet bezig moeten houden met de race voor het burgemeesterschap van New York. Toch, ondanks alles wat er in de wereld gebeurt, heeft de verhitte Democratische voorverkiezing voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2025 zijn weg gevonden naar gesprekken om me heen – en naar mijn sociale media.

Deze aandacht is niet zomaar een voorbeeld van het New York-centrische wereldbeeld dat beroemd is bespot in Saul Steinberg’s 1976 New Yorker cover, View of the World from 9th Avenue. Er is een echte politieke strijd gaande, één die de potentie heeft om ver voorbij de Hudson-rivier weerklank te vinden. Centraal in deze strijd staat de steeds meer gepolariseerde concurrentie tussen Andrew Cuomo en Zohran Mamdani.

De naam Cuomo zal bij velen herkenning oproepen. Hij trad in 2021 af als gouverneur van New York na meerdere beschuldigingen van seksuele intimidatie. Hoewel hij destijds spijt betuigde, is zijn politieke terugkeer gekenmerkt door weerbaarheid – hij heeft een van zijn beschuldigsters en de procureur-generaal aangeklaagd die de beschuldigingen geloofwaardig vond. Hij beweert dat het schandaal een “politieke afrekening” was.

Cuomo’s staat van dienst was allesbehalve onberispelijk. Hij leidde miljoenen dollars van de Metropolitan Transportation Authority (MTA) af, wat de financiële gezondheid van het essentiële openbaar vervoerssysteem van New York in gevaar bracht. Hij richtte de Moreland Commission op om corruptie aan te pakken, maar ontbond deze abrupt toen deze begon te onderzoeken naar entiteiten die aan zijn eigen campagne waren verbonden. Tijdens de COVID-19-pandemie werd zijn administratie beschuldigd van het onder rapporteren van sterfgevallen in verpleeghuizen, vermoedelijk om kritiek op beleid te omzeilen dat COVID-positieve patiënten terugstuurde naar deze instellingen.

Gezien deze erfenis zou je denken dat Cuomo’s kansen om burgemeester te worden klein zouden zijn. Toch staat hij momenteel aan de top in de peilingen.

Dicht achter hem staat Zohran Mamdani, een Democratisch Socialist en staatsassembleelid uit Queens. Toen hij in maart de race betrad, leidde Cuomo met 40 punten. Een recente peiling laat nu zien dat Mamdani binnen 8 punten zit.

Geboren in Kampala en opgegroeid in New York, is Mamdani de eerste moslimkandidaat die zich kandidaat stelt voor het burgemeesterschap van de stad. Maar zijn betekenis gaat verder dan zijn identiteit. Wat Mamdani onderscheidt, is zijn onverkorte progressieve platform – en zijn weigering om dit te verdunnen in de naam van “verkiesbaarheid”. Zijn aantrekkingskracht berust op inhoud, charisma, scherpe boodschappen en een massale vrijwilligerscampagne.

Centraal in Mamdani’s campagne staat een visie van een stad die werkt voor de werkende klasse in New York. Hij stelt voor om huren voor alle huurbeperkte appartementen te bevriezen, 200.000 betaalbare woningen te bouwen, publiek gefinancierde kruidenierswinkels te creëren “gericht op het laag houden van prijzen, niet op winst maken”, en bussen gratis te maken. Hij steunt gratis kinderopvang voor kinderen onder de vijf, betere lonen voor kinderopvangmedewerkers, en “babymanden” met essentiële spullen voor nieuwe ouders.

Om deze initiatieven te financieren, stelt Mamdani voor om het vennootschapsbelastingtarief te verhogen van 7,25 procent naar 11,5 procent, en een inkomstenbelasting van 2 procent in te voeren voor inwoners van New York City die meer dan $1 miljoen per jaar verdienen.

Daarnaast wil hij het minimumloon verhogen, de gig-economie-regels voor bedrijven zoals DoorDash reguleren, en bezorgers beschermen. Zijn plan om een Departement van Gemeenschapsveiligheid op te richten zou middelen verschuiven van traditionele politie naar geestelijke gezondheidszorg en geweldpreventie.

Hij belooft verder om New York “Trump-bestendig” te maken door de status van de stad als toevluchtsoord te versterken, de invloed van ICE te verwijderen, juridische steun voor migranten uit te breiden, de rechten van LGBTQ+ te verdedigen en de toegang tot reproductieve gezondheidszorg te beschermen.

Echter, het steunen van zulke gedurfde beleidsmaatregelen – als een bruine, moslim kandidaat – heeft Mamdani tot een bliksemafleider voor haat gemaakt. Onlangs, in een zeldzame emotionele uiting, kreeg Mamdani tranen in zijn ogen terwijl hij vertelde over bedreigingen die hij heeft ontvangen: “Ik krijg berichten waarin staat dat de enige goede moslim een dode moslim is. Ik krijg doodsbedreigingen … over de mensen van wie ik houd.”

De NYPD onderzoekt twee voicemails van een onbekende beller, die Mamdani een “terrorist” noemde, dreigde zijn auto op te blazen, en ominous waarschuwde: “Kijk elke verdomde seconde over je schouder totdat je het verdomde Amerika verlaat.”

Cuomo’s campagne heeft ook ingespeeld op islamofobe clichés. Een flyer gericht op Joodse kiezers van een door Cuomo geassocieerde super PAC bewerkte Mamdani’s foto – door zijn baard te verdonkeren en te verlengen – en verklaarde dat hij “de NYPD, Israël, het kapitalisme en de Joodse rechten afwijst”.

Veel hiervan draait om Mamdani’s uitgesproken steun voor Palestijnse rechten. Hij is bekritiseerd omdat hij weigert het recht van Israël om te bestaan als Joodse staat te bevestigen en voor het verdedigen van de slogan “globaliseer de intifada”, die hij beschrijft als “een wanhopige wens voor gelijkheid en gelijke rechten”. Hij merkte ook op dat de Arabische term intifada door het Amerikaanse Holocaustmuseum is gebruikt om de opstand in Warschau in 1944 te beschrijven.

Ondanks de aanvallen groeit Mamdani’s beweging. Hij heeft steun gekregen van senator Bernie Sanders, congressvrouw Alexandria Ocasio-Cortez, congressvrouw Nydia Velasquez, procureur-generaal Letitia James, de New York Working Families Party, de United Auto Workers Region 9A, en Jewish Voice for Peace Action.

In tegenstelling tot Mamdani wordt Cuomo gesteund door grote vastgoeddonoren die huiverig zijn voor Mamdani’s woningagenda. Zijn campagne heeft $1 miljoen ontvangen van DoorDash, vermoedelijk als reactie op Mamdani’s voorgestelde arbeidsbescherming. Andere prominente donoren zijn onder anderen Home Depot medeoprichter Ken Langone en hedgefonds miljardair Bill Ackman – beiden bekend om hun steun aan Donald Trump.

Toch blijft Mamdani’s grassroots campagne terrein winnen. Of hij nu de nominatie wint of niet, zijn kandidatuur heeft al iets vitaals bereikt: het heeft aangetoond dat een anti-corporate, anti-Trump, gemeenschapsgerichte campagne – geworteld in progressieve waarden en de weigering om compromissen te sluiten – kan weerklank vinden bij Amerikaanse kiezers.

Maar de inzet gaat veel verder dan New York. Over heel Europa, Zuid-Amerika, Zuid-Azië en Afrika winnen rechtse populisten terrein door economische onzekerheid te exploiteren, cultuuroorlogen aan te wakkeren en minderheden te vilificeren. Mamdani’s campagne biedt een duidelijk tegenverhaal: één die economische rechtvaardigheid verbindt met morele helderheid, diverse gemeenschappen mobiliseert en de politiek van angst uitdaagt. Voor progressieven wereldwijd is het een zeldzaam en leerzaam blauwdruk – niet alleen voor verzet, maar ook voor herstel.