Stijgende Zeeniveaus: Moerassen Kunnen Nog Altijd Koolstof Vangen en Aarde Koelen

Als de zeespiegel stijgt en wetlands zoals die in de Chesapeake Bay verzouten, kunnen deze wetlands de planeet zelfs helpen af te koelen.

Kustwetlands worden al lange tijd gezien als een van de slachtoffers van klimaatverandering, bedreigd door de stijgende zeeën die hun ecosystemen geleidelijk opslokken. Nieuw onderzoek biedt een verrassende wending, met de suggestie dat moerassen niet alleen zich aanpassen aan de getijden, maar ook bijdragen aan de afkoeling van de aarde naarmate de zeespiegel stijgt.

Nieuw onderzoek door Matthew Kirwan, kustgeomorfoloog aan het Virginia Institute of Marine Science, heeft aangetoond dat sommige moerassen, die zich verplaatsen terwijl ze zich aanpassen aan veranderende omstandigheden, mogelijk koolstof (voornamelijk in de vorm van koolstofdioxide) uitstoten, maar een verbeterd vermogen om methaan op te slaan verwerven. Methaan is een krachtiger broeikasgas dan koolstofdioxide, en het opslaan ervan kan een koelend effect op de atmosfeer hebben.

Naarmate de zeespiegel stijgt, worden zoetwatermoerassen zouter en veranderen ze in zoutmoerassen. Conventionele wijsheid heeft lang aangenomen dat wanneer zoetwatermoerassen krimpen, ze koolstof die in hun bodem en biomassa is opgeslagen, vrijgeven. Maar Kirwan wijst erop dat de afbraak en verzouting van zoetwatermoerassen hun microbieel leven op een manier beïnvloeden die ervoor zorgt dat de moerassen minder methaan uitstoten. “Zelfs afbrekende moerassen kunnen nog steeds effectief koolstof opslaan,” zei Kirwan. Hij presenteerde dit onderzoek op 10 december tijdens de jaarlijkse bijeenkomst van de AGU in Washington, D.C.

Een genuanceerde overgang

Vroeger onderzoek gebruikte gegevens uit estuaria in de Verenigde Staten om het potentieel van kustwetlands te onderzoeken om zich aan te passen aan de zeespiegelstijging door inlandse migratie. Patrick Megonigal, ecosysteemecoloog bij het Smithsonian Environmental Research Center die samenwerkte met Kirwan aan het nieuwe onderzoek, bouwde voort op dit werk door te berekenen hoe deze aanpassingen de uitstoot en opslag van verschillende broeikasgassen beïnvloedden. “Deze overgang [van zoetwatermoerassen naar zoutmoerassen] helpt om het koolstofverlies dat we mogelijk zien door erosie en veranderingen in moeraslandschappen in balans te brengen,” zei Megonigal.

Hij benadrukte dat hun prognose een optimistische kijk is, gebaseerd op een hypothetische en onmiddellijke verandering van de toestand van kustwetlands in 2024 naar de verwachte zeespiegel in 2100. In werkelijkheid zal de verschuiving genuanceerder zijn. Overgangen in het landschap die leiden tot grotere koolstofemissies, zoals wanneer een heuvelachtig bos zich ontwikkelt tot een zoutmoeras, kunnen sneller plaatsvinden dan overgangen in het landschap die leiden tot koolstofputten. “Ik denk dat het belangrijkste punt hier is dat deze overgangen complex zullen zijn. Ze zullen zowel invloed hebben op als beïnvloed worden door de hoeveelheid koolstof die wordt opgeslagen in hout en bodem en door de emissie en absorptie van gassen,” zei Megonigal.

Risico’s voor biodiversiteit

De genuanceerde overgang gaat niet alleen over het klimaat. Deborah Landau, directeur ecologisch management voor het Maryland/D.C.-hoofdstuk van The Nature Conservancy, heeft uit eerste hand de geleidelijke maar versnellende veranderingen in de moerassen gezien die ze meer dan 20 jaar heeft bestudeerd. Landau beschreef hoe een bank met uitzicht op een moeras, in de loop van jaren, ondergedompeld raakte door stijgend water. Wat begon als een maatstaf voor de zeespiegelstijging, kwam te staan voor een symbolische verdwijning van de kustlijn. “Het gebeurt nu sneller dan ooit tevoren,” zei ze, daarbij opmerkte dat het soms moeilijk is om het verschil te zien tussen de effecten van stijgende zeeën en zoutwaterintrusie.

Erin Peck, geomorfoloog aan de Universiteit van Rhode Island die gespecialiseerd is in zoutmoerassen, zei dat de bevindingen “onze intuïtieve reactie uit dagen” dat stijgende zeeën het vermogen van moerassen om koolstof op te nemen, zullen belemmeren, uitdagen. Peck is echter voorzichtig met het trekken van te veel conclusies uit het nieuwe onderzoek. Terwijl zoetwatermoerassen langzaam plaatsmaken voor hun verzilte tegenhangers, benadrukte Peck dat zoutmoerassen ook al tientallen jaren in verval zijn. Kustontwikkeling heeft bijgedragen aan het uitroeien van zowel zoutmoerassen als de gebieden waarheen ze mogelijk kunnen migreren naarmate de zee stijgt. “We moeten alles doen wat we kunnen om zoutmoerassen te beschermen,” zei ze, “omdat ze meer bieden dan alleen koolstofopslag—ze bieden overstromingsbescherming, habitat voor soorten en nog veel meer.”

Landau wees erop dat The Nature Conservancy land koopt dat grenst aan bestaande moerassen, specifiek om deze ecosystemen in staat te stellen inland te migreren naarmate de zeespiegel stijgt, maar zei dat beleidsmakers meer moeten doen. “Als de stijging van de zeespiegel zou leiden tot de volledige ondergang van de koolstofcyclus in moerassen, zouden restauratie-inspanningen van korte duur zijn,” zei Kirwan. “Maar in plaats daarvan maakt de veerkracht van deze ecosystemen investeren in hen de moeite waard.”