Schoof Kabinet Kampt met Dalend Vertrouwen na Zes Maanden
In december 2024, zes maanden nadat Dick Schoof de eerste onpartijdige premier van Nederland in tientallen jaren werd, wordt zijn regering geconfronteerd met toenemende uitdagingen. Ondanks de vroege optimisme heeft de coalitie moeite met interne verdeeldheid en dalende publieke steun. Peilingen tonen een daling in Schoofs goedkeuringscijfers, wat wordt toegeschreven aan zijn waargenomen besluiteloosheid en de moeilijkheden om een gefragmenteerde coalitie te verenigen.
Schoofs ambtstermijn begon in juli 2024 met voorzichtige hoop. Echter, de peilingen na de verkiezingen in november 2023 onthulden een verschuiving in de politieke dynamiek. Rechtse partijen zoals de PVV en de centrum-rechtse VVD hebben terrein gewonnen, terwijl de NSC, geleid door Pieter Omtzigt, een sterke daling in steun heeft gezien. Ooit gezien als een belangrijke speler in de coalitie, leidde de beslissing van de NSC om vroegtijdig de onderhandelingen met PVV, VVD en BBB in het begin van 2024 te verlaten tot een scherpe daling in populariteit. Tegen december was Omtzigts goedkeuringscijfer scherp gedaald van 7,3 naar 4,6.
“De val van de NSC is opvallend,” erkende Schoof, die de moeilijkheid onderkende om diverse politieke opvattingen onder een samenhangende agenda te verenigen. Ondertussen heeft het CDA, onder leiding van Henri Bontenbal, een opleving doorgemaakt. De partij, die slechts vijf zetels won bij de verkiezingen van 2023, kreeg aanzienlijke steun en groeide naar 14 zetels in de peiling van december. Hoewel Bontenbal wordt geprezen om zijn leiderschapsstijl, beweren critici dat het CDA een duidelijke beleidsrichting mist, afgezien van de nadruk op “normen en waarden.”
Schoof zelf heeft ook onder vuur gelegen. Een enquête van RTL Nieuws toonde aan dat slechts de helft van de respondenten zijn prestaties beoordeelde als “redelijk tot goed,” waarbij velen zijn leiderschapskwaliteiten in twijfel trokken. Zijn omgang met een gewelddadig voorval in Amsterdam in de zomer van 2024, inclusief een vertraagde terugkeer van een EU-top, werd breed bekritiseerd. Zijn stijl is beschreven als adaptief maar passief, waarbij hij vaak beslissingen uitstelt naar coalitieleden, wat heeft geleid tot frustratie.
Interne conflicten hebben ook de regering geteisterd. Een geschil over het ontslag van een NSC-functionaris in november veroorzaakte een mini-crisis, wat de spanningen over fiscale beleidsmaatregelen en de annulering van een geplande btw-verhoging vergrootte. Schoofs vermogen om de regering te stabiliseren werd op de proef gesteld in oktober toen hij de onderhandelingen leidde over een omstreden asielwet, die ongrondwettelijk werd verklaard. Zijn compromis met Geert Wilders en Nicolien van Vroonhoven stabiliseerde tijdelijk de coalitie.
Ondanks deze inspanningen hebben de interne worstelingen van de regering het publieke vertrouwen ondermijnd. Peilingen van Ipsos tonen een daling in vertrouwen sinds juni 2024, waarbij veel kiezers ontevreden zijn met de falen van de regering om haar beloften inzake immigr Controle en huisvesting na te komen. “Kiezers zijn gefrustreerd over het proces, niet de inhoud,” zei Schoof, en erkende de kloof tussen beleid en publieke perceptie.
