Nieuwe oproep tot maatregelen tegen fatbikes na 96 letsels in de spoedeisende hulp binnen een week

Een studie van VeiligheidNL heeft aangetoond dat er in één week tijd 96 spoedeisende hulp bezoeken plaatsvonden na ongevallen met fatbikes. Deze bevinding heeft geleid tot nieuwe oproepen om maatregelen te nemen tegen dit specifieke type elektrische fiets. De verkeersveiligheidsvereniging VVN, verschillende ziekenhuizen en een Amsterdamse wethouder hebben de Nederlandse overheid aangespoord om maatregelen te treffen, zoals het invoeren van een leeftijdsgrens voor fatbikes en het verplichten van een helm voor rijders.

In de VeiligheidNL-studie registreerden alle 82 ziekenhuizen met een spoedeisende hulp in Nederland fietsongelukken gedurende een week. Daarbij werd het type fiets, de leeftijd van het slachtoffer, de ernst van de verwondingen en of ze een helm droegen, genoteerd. Van de 1.291 slachtoffers van fietsongelukken die in de spoedeisende hulp kwamen, waren er 96 fatbike-rijders. Fatbike-rijders moesten vaker dan andere fietsers worden opgenomen in het ziekenhuis na een ongeval. De helft van de slachtoffers was jonger dan 16 jaar.

Wethouder Melanie van der Horst van Amsterdam noemde de resultaten “schokkend” in een gesprek met Parool. “En dat het zoveel jonge kinderen betreft. Er is een grote kans dat kinderen blijvende schade oplopen door dit.” De wethouder riep Minister Barry Madlener van Infrastructuur op om zo snel mogelijk een minimumleeftijd en helmverplichtingen voor fatbikes in te voeren, evenals betere mogelijkheden voor de politie om de huidige regels te handhaven. Ze wil een sterkere focus op het aanpakken van de invoer van illegale fatbikes en de verkoop van tuningkits. Ook drong ze er bij ouders op aan om hun kinderen geen fatbikes te geven. “Denk na voordat je je kind een fatbike geeft. Fatbikes zijn gemakkelijk onopgemerkt te tunen en dat gebeurt in de helft van de gevallen. Kinderen kunnen deze risico’s niet inschatten, dus dat moeten wij voor hen doen.”

Marcel Aries, voorzitter van Artsen voor Veilige Fietsen, pleitte ook voor maatregelen, specifiek een leeftijdsgrens om jonge kinderen van fatbikes te houden. “Dit gaat niet om schaafwonden, maar om echt ernstige verwondingen. Denk aan gebroken botten, hersenbloedingen en scheuren in de buikorganen.” De ernst van de verwondingen heeft te maken met het type voertuig, zei hij. “De fatbike is een zwaarder voertuig in vergelijking met de gewone fiets en de e-bike en kan nog sneller gaan.”

Kinderen onder de 16 jaar, de grootste groep onder fatbike-slachtoffers, zijn “bijzonder kwetsbaar,” aldus Aries tegen NOS. “Deze groep jongeren heeft kwetsbare hersenen en een kwetsbare buikwand. Een fatbike kan tot 50 kilometer per uur gaan. We mogen blij zijn dat er nog niet veel dodelijke ongelukken zijn geweest.” Artsen, chirurgen en ziekenhuizen pleiten ook voor een leeftijdsgrens en verplichte helmen. “Snelheid is gelijk aan kracht is gelijk aan letsel, dat is een gevaarlijke formule in dit geval,” zei traumachirurg Stijn Nelen van het Radboudumc in Nijmegen tegen RTV Oost. “Bescherm jezelf daartegen met een helm en een minimumleeftijd.” Volgens hem tonen de cijfers duidelijk aan dat beide maatregelen belangrijk zijn. “De helft van de ongevallen met fatbikes betreft kinderen. En een helm voorkomt ernstige verwondingen of de dood in 70 procent van de fietsongelukken.”

Vorige maand heeft de Tweede Kamer een motie aangenomen voor een leeftijdsgrens van 14 jaar voor fatbikes en verplichte helmen. Minister Madlener zei dat hij zijn best zou doen om de wens van het parlement te implementeren, maar waarschuwde dat het juridisch misschien niet mogelijk is om fatbikes van andere elektrische fietsen te onderscheiden en dat maatregelen mogelijk voor alle e-bikes moeten gelden.