Microplastics en PFAS: Daphnia-studie onthult grotere ecologische schade door gecombineerde impact

Nieuwe Studie: Samengestelde Impact van “Voor altijd Chemikaliën” Meer Schadelijk voor Milieu

Een recente studie van de Universiteit van Birmingham toont aan dat de gecombineerde impact van zogenaamde “voor altijd chemikaliën” schadelijker is voor het milieu dan afzonderlijke chemikaliën. Onderzoekers hebben de milieueffecten van microplastics en PFAS onderzocht en aangetoond dat deze in combinatie zeer schadelijk kunnen zijn voor het aquatische leven.

Microplastics zijn kleine plastic deeltjes afkomstig van plastic flessen, verpakkingen en kledingvezels. PFAS (Per- en Polyfluoroalkylstoffen) zijn een groep chemikalieën die worden gebruikt in alledaagse artikelen zoals anti-aanbakpannen, waterafstotende kleding, blusmiddelen en tal van industriële producten. Deze stoffen worden “voor altijd chemikaliën” genoemd omdat ze moeilijk afbreekbaar zijn en zich in het milieu kunnen ophopen, wat potentiële risico’s met zich meebrengt voor zowel wilde dieren als mensen.

Zowel PFAS als microplastics kunnen over lange afstanden via watersystemen worden getransporteerd, zelfs tot aan de Arctic. Ze worden vaak samen vrijgegeven vanuit consumentenproducten. Echter, de gecombineerde effecten en de interactie met andere verontreinigende stoffen in het milieu zijn nog slecht begrepen.

Om de gecombineerde impact van deze verontreinigingen beter te begrijpen, gebruikten de onderzoekers Daphnia, ook wel bekend als watervlooien. Deze kleine wezens worden vaak gebruikt om het verontreinigingsniveau te monitoren omdat ze zeer gevoelig zijn voor chemikalieën, wat ze ideaal maakt voor het bepalen van veilige chemische limieten in het milieu.

In deze studie, gepubliceerd in Environmental Pollution, vergeleken de onderzoekers twee groepen watervlooien: een groep die nooit aan chemikalieën was blootgesteld en een andere groep die eerder was blootgesteld aan chemische verontreiniging. Deze unieke benadering was mogelijk dankzij het vermogen van Daphnia om lange perioden in rusttoestand te blijven, waardoor onderzoekers oudere populaties met verschillende verontreinigingsgeschiedenissen konden “herleven”.

Beide groepen Daphnia werden gedurende hun volledige levenscyclus blootgesteld aan een mengsel van microplastics van onregelmatige vormen—wat de natuurlijke omstandigheden weerspiegelt—samen met twee PFAS-chemikalieën op niveaus die typisch zijn voor meren. Het team toonde aan dat PFAS en microplastics samen ernstigere toxische effecten veroorzaakten dan elk chemisch afzonderlijk. Het meest zorgwekkende resultaat was ontwikkelingsfalen, samen met vertraagde seksuele rijpheid en gestunt groei. Wanneer ze gecombineerd werden, veroorzaakten de chemikalieën dat Daphnia hun eieren afbraken en minder nakomelingen produceerden. Deze effecten waren ernstiger bij Daphnia die historisch waren blootgesteld aan verontreinigingen, waardoor ze minder tolerantie hadden voor de geteste voor altijd chemikalieën.

Belangrijk is dat de studie ontdekte dat de twee chemikalieën samen meer schade toebrachten—59% additieve en 41% synergistische interacties werden waargenomen op kritieke fitheidseigenschappen, zoals overleving, reproductie en groei.

Hoofdonderzoeker Professor Luisa Orsini benadrukte het belang van de bevindingen: “Het begrijpen van de chronische, langdurige effecten van chemische mengsels is cruciaal, vooral wanneer we rekening houden met het feit dat eerdere blootstellingen aan andere chemikalieën en milieu bedreigingen de tolerantie van organismen voor nieuwe chemische vervuiling kunnen verzwakken.”

Dr. Mohamed Abdallah, die het onderzoek mede leidt, voegde daaraan toe: “Huidige regelgeving richt zich op het testen van de toxiciteit van individuele chemikalieën, voornamelijk met acute blootstellingsbenaderingen. Het is essentieel dat we de gecombineerde impact van verontreinigingen op wilde dieren gedurende hun levenscyclus onderzoeken om een beter begrip te krijgen van de risico’s die deze verontreinigingen onder werkelijke omstandigheden met zich meebrengen.”

Deze bevindingen zijn niet alleen relevant voor aquatische soorten, maar ook voor mensen. Ze benadrukken de dringende noodzaak voor regelgevende kaders die de onbedoelde combinaties van verontreinigingen in het milieu aanpakken. Het reguleren van chemische mengsels is een kritieke uitdaging voor de bescherming van onze watersystemen.