Meisje met zonvormige oorbellen: Een gezin herdenkt hun vermoorde dochter

Osh, Kirgizië – Toen Mediyana Talantbekova ongeveer 10 jaar oud was, hield ze toezicht op de kalveren van haar gezin. Op een dag graasde een van de kalveren in een klaverveld, een plant die dodelijke buikzwellingen kan veroorzaken, en stierf. Mediyana, die met haar gezin in Osh woonde, was erg verdrietig over de dood van het kalf en voelde zich schuldig.

Toen haar vader, Talantbek Ergeshov, een boer, die avond thuis kwam, vond hij haar stilletjes in een hoek van het huis zitten. “Wat is er aan de hand, mijn dochter? Je lijkt van streek,” vroeg hij haar. Mediyana begon te huilen. “Papa, ik heb een kalf doodgemaakt,” vertelde ze hem.

Talantbek troostte zijn dochter. “Ach mijn meisje, huil niet, het is niet zo’n probleem,” zei hij. Hij hielp haar begrijpen dat de dood van het kalf niet haar schuld was en om haar op te vrolijken, vertelde hij dat hij haar de volgende ochtend naar de bazaar zou nemen om een paar oorbellen te kopen.

Die nacht stond Mediyana op en ging haar vader wakker maken. “Papa, de zon komt niet op,” zei ze, ongeduldig voor de dag om te beginnen. Toen de ochtend aanbrak, nam Talantbek zijn dochter mee naar de goudbazaar om haar oren te laten piercen. Hij kocht haar een paar oorbellen in de vorm van zonnen. Hij herinnert zich hoe blij Mediyana was en hoe ze zei: “Papa, vanaf nu zal ik op de kalveren passen zodat er geen kalf sterft.”

Twaalf jaar later, op een winterdag in januari, zou Mediyana, een 22-jarige studente, niet op haar tandheelkundig examen verschijnen. Haar vrienden, familie en de politie zouden negen dagen naar haar zoeken totdat haar lichaam werd ontdekt in de achtertuin van een huis in Osh. Talantbek ging naar de mortuarium om zijn enige dochter te identificeren, met de zonvormige sieraden nog in haar oren.

Mediyana was vermoord door een klasgenoot die, enkele weken eerder, haar had gedrogeerd en verkracht. De schaamte en stigma die met verkrachting gepaard gaan, vooral in een diep conservatieve samenleving als Kirgizië, betekende dat Mediyana aanvankelijk niemand vertelde. In plaats daarvan voelde ze zich gedwongen om een huwelijk met haar verkrachter te ‘onderhandelen’ om een toekomst veilig te stellen waarin ze haar ongeboren kind kon opvoeden.

Op een zonnige dag in september 2022 stond Talantbek, 47 jaar, voor het eenverdiepige gele bakstenen huis in het centrum van Osh waar hij met Mediyana had gewoond. “Ze hield van dit huis. Terwijl we hier woonden, deed mijn dochter alles om het gezellig te maken,” zei hij, terwijl hij beschreef hoe Mediyana de plek had versierd met potplanten, cactussen en vetplanten.

Wanneer het warm was, zaten Mediyana en Talantbek op de voortuin op “toshoks”, kleurrijke, bordeauxrode patchworkmatrassen, terwijl ze thee dronken en over hun dag praatten. “Ze was altijd een heel vriendelijk en glimlachend kind – zeer sociaal,” zei Talantbek.

Mediyana bracht bijna haar hele leven door in Osh – de op een na grootste stad van Kirgizië na de hoofdstad Bisjkek – dicht bij de grens met Oezbekistan. De stad groeide uit een nederzetting langs de oude zijderoute en is bekend om de lage Sulaiman-Too Heilige Berg, die al lang moslimpelgrims aantrekt en een van de drie UNESCO Werelderfgoedlocaties in Kirgizië is.

In 2023 leefde ongeveer 14 procent van de bevolking van Osh onder de armoedegrens, met een gemiddeld inkomen van $2 per dag. Sinds het begin van de jaren 2000 zijn inwoners van Osh en andere delen van het land naar Rusland gemigreerd op zoek naar betere werkgelegenheid.

Mediyana’s familie was geen uitzondering. In 2011 stopte haar moeder, Gulmayram, met werken op de gezinsboerderij om bij haar zus in de Russische hoofdstad te gaan werken om geld te besparen voor een nieuw huis. Later dat jaar sloten Talantbek, Mediyana, toen 11, en haar jongere broer Adilet, toen 9, zich bij haar aan.

Maar de kinderen hielden niet van Moskou en keerden terug naar Osh om bij hun verwanten te wonen. Ze bezochten hun ouders tijdens de schoolvakanties en Mediyana belde en videobelde dagelijks met Gulmayram, die daar nog steeds als kassière in een bakkerij werkt.

Mediyana was zeer doelgericht en ijverig in haar studie. Ze bleef soms tot 1 of 2 uur ’s nachts op om te studeren. Ze nam deel aan dans- en zangwedstrijden op school, haalde goede cijfers en hield van het lezen van romans. Na de achtste klas besloten haar ouders haar naar een prestigieuze Kirgizisch-Turkse school te sturen. Mediyana was dolblij en bereidde alle aanmelddocumenten zelf voor voordat ze succesvol de toelatingsexamens aflegde.

Dinara Raimberdieva herinnert zich de ontmoeting met Mediyana tijdens de ochtendassemblage in de 11e klas. Ze werden snel goede vrienden. Mediyana had een uur reistijd naar school met twee buswissels en was altijd op tijd, ongeacht het weer. Ze hield ervan om felle kleding te dragen en bestelde soms op maat gemaakte stukken.

Talantbek herinnert zich hoe Mediyana van jongs af aan tandarts wilde worden, en hoe ze hem ooit glimlachend vertelde: “Papa, ik ga tandarts worden om jouw tanden perfect te maken.”

In de winter van 2021 begon Mediyana een relatie met Abdulbasit Nazaraliev, een medestudent. Ondanks haar angst voor hem, voelde ze zich gedwongen om met hem om te gaan. Op een dag vertelde ze een vriendin dat hij haar had verkracht en dat ze dacht dat ze zwanger was. Mediyana, die zich schaamde en vreesde voor de gevolgen, besloot haar situatie niet met haar ouders te bespreken.

Na een reeks van gebeurtenissen waarin haar situatie steeds ernstiger werd, werd Mediyana op 30 januari 2022 vermoord op de dag van haar tandheelkundig examen. De moord kwam als een schok voor haar familie en vrienden, en het onderzoek leidde uiteindelijk naar de arrestatie van Abdulbasit, die zijn misdaad bekendmaakte.

Op 9 februari 2022 werd Mediyana begraven in Osh. Haar ouders, die de pijn van het verlies van hun dochter niet konden verdragen, zijn sindsdien in rouw. Talantbek houdt haar spullen nog steeds onaangeroerd in haar kamer en wacht op de dag dat ze terugkeert.

“Wat ik nu alleen kan doen, is bidden dat God hem straft. Dat is het,” zei Gulmayram, terwijl ze haar verdriet uitdrukte. “Waarom? Waarom moest hij haar vermoorden? Het is gewoon te veel om te verwerken.”