Israëlische aanvallen in Gaza eisen minstens 61 levens terwijl VN waarschuwt voor toenemende ondervoeding

Palestijnse kinderen staan in de rij voor een portie warme maaltijden die worden uitgedeeld door een liefdadigheidskeuken in het vluchtelingenkamp Nuseirat. De VN-hulplijn voor Palestijnse vluchtelingen (UNRWA) heeft dinsdag gemeld dat één op de tien kinderen die in hun faciliteiten zijn onderzocht, nu ondervoed is.

Minstens 61 mensen zijn omgekomen bij Israëlische aanvallen in Gaza, waaronder ten minste twee mensen die hulp zochten, terwijl de VN-agentschap voor Palestijnse vluchtelingen, UNRWA, waarschuwt dat de ondervoedingspercentages onder kinderen in de belegerde enclave toenemen.

In het zuiden van Gaza zijn ten minste twee vrouwen omgekomen en zijn 30 anderen gewond geraakt nabij een hulpdistributiepunt ten noorden van Rafah, dat wordt beheerd door de omstreden Gaza Humanitarian Foundation (GHF), gesteund door Israël en de Verenigde Staten. De VN meldde dat minstens 875 mensen zijn omgekomen terwijl ze probeerden toegang te krijgen tot hulp in Gaza sinds eind mei, toen de GHF begon te opereren.

Eerder zei de Palestijnse Civiele Defensie dat hun teams “minstens 18 martelaren en tientallen gewonden sinds de vroege ochtend” hebben vervoerd, de meesten van hen na Israëlische luchtaanvallen in het noorden van Gaza. Het Israëlische leger heeft ook een gedwongen ontruimingsbevel uitgevaardigd voor Palestijnen die in 16 gebieden in het noorden van Gaza wonen.

Een van de getroffen gebieden is Jabalia, een verwoeste stad waar inwoners in angst en paniek zijn gevlucht. “Ze hebben ook moeite met transport, omdat er geen brandstof is om van hier naar andere gebieden te bewegen. De situatie is dus zeer chaotisch. Iedereen die hier woont verkeert in een staat van paniek.”

Bij een Israëlische aanval is ook een tent in Gaza-Stad getroffen, waar ontheemde Palestijnen verbleven, wat resulteerde in de dood van zes mensen, volgens het Civiele Defensieagentschap.

Toenemende ondervoeding

Afzonderlijk waarschuwden gezondheidswerkers van UNRWA dinsdag dat de ondervoedingspercentages toenemen, vooral sinds de Israëlische belegering meer dan vier maanden geleden werd aangescherpt. Volgens de UNRWA-hoofdgeneraal Philippe Lazzarini is één op de tien kinderen die sinds 2024 zijn onderzocht, ondervoed. In een verklaring noemde het agentschap de ondervoeding in de Strook “geengineerd en door mensen gemaakt”.

Deze waarschuwing komt terwijl de buitenlandse ministers van de Europese Unie in Brussel bijeenkwamen om mogelijke acties tegen Israël te bespreken vanwege de aanval op Gaza als de humanitaire situatie niet verbetert. De EU-buitenlandchef Kaja Kallas stelde dinsdag 10 potentiële opties voor, nadat was vastgesteld dat Israël een samenwerkingsovereenkomst tussen de twee partijen op mensenrechtengronden had geschonden.

De maatregelen variëren van het opschorten van de hele overeenkomst of het beperken van handelsrelaties tot het sanctioneren van Israëlische ministers, het opleggen van een wapenembargo en het stopzetten van visumvrij reizen. Ondanks de groeiende woede over de verwoestingen in Gaza blijven de EU-landen verdeeld over hoe om te gaan met Israël, en er was geen overeenstemming over het nemen van enige van de maatregelen tijdens de vergadering van dinsdag.

“We houden deze opties op tafel en staan klaar om te handelen als Israël zijn beloften niet nakomt,” vertelde Kallas aan journalisten. “Het doel is niet om Israël te straffen. Het doel is om de situatie in Gaza echt te verbeteren.”

De bijeenkomst in Brussel volgde op de overeenkomst die grotendeels door Kallas en de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Gideon Saar was gesmeed. Saar ontmoette EU-leiders op maandag na vorige week te hebben ingestemd met het toestaan van broodnodige voedsel- en brandstoftoevoer naar de kustenclave van 2,3 miljoen mensen, die al meer dan 21 maanden de dodelijke aanvallen van Israël en een verlammende blokkade hebben doorstaan.

“De grensovergangen zijn geopend, we zien meer vrachtwagens binnenkomen. We zien ook operaties van het elektriciteitsnet, maar het is duidelijk niet genoeg, want de situatie is nog steeds onhoudbaar,” zei Kallas.

Details van de overeenkomst blijven onduidelijk, maar EU-functionarissen hebben elke samenwerking met de GHF afgewezen vanwege ethische en veiligheidsredenen.

Oproepen om sancties

Europese landen zoals Ierland, Nederland en Spanje hebben steeds vaker opgeroepen om de banden van de EU met Israël opnieuw te beoordelen in de nasleep van de oorlog, die meer dan 58.000 Palestijnen heeft gedood – vooral vrouwen en kinderen. Een rapport van de Europese Commissie vond “aanwijzingen” dat de acties van Israël in Gaza in strijd zijn met de mensenrechtenverplichtingen in de overeenkomst die de banden met de EU regelt, maar het blok is verdeeld over hoe te reageren.

Publieke druk over het gedrag van Israël in Gaza maakte de nieuwe humanitaire overeenkomst mogelijk, zei de Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken Caspar Veldkamp, en voegde eraan toe: “Die kracht van de 27 EU-lidstaten is wat ik nu wil behouden.”

De Ierse minister van Buitenlandse Zaken Thomas Byrne zei dat Kallas elke twee weken de EU-lidstaten zal bijpraten over hoeveel hulp er werkelijk naar Gaza gaat. “Tot nu toe hebben we de implementatie ervan nog niet echt gezien, misschien enkele zeer kleine acties, maar er vindt nog steeds slachting plaats; er is nog steeds ontzegging van toegang tot voedsel en water,” zei hij. “We moeten actie zien.”

De Spaanse minister van Buitenlandse Zaken Jose Manuel Albares Bueno zei dat de details van de overeenkomst nog steeds worden besproken en dat de EU de resultaten zal volgen om te zien of Israël zich houdt aan de afspraken. “Het is heel duidelijk dat deze overeenkomst niet het einde is – we moeten de oorlog stoppen,” zei hij.

Er zijn regelmatig demonstraties over het hele continent geweest, waaronder een kleine op dinsdag buiten de Europese Raad, waar de ministers het hulpplan bespraken. Tientallen demonstranten in Brussel riepen op tot agressievere acties om de Israëlische offensief in de grotendeels verwoeste Gazastrook te stoppen, waar hongersnood dreigt en het gezondheidszorgsysteem op de rand van instorten staat.

Alexis Deswaef, de vice-president van de Internationale Federatie voor Mensenrechten, zei dat de EU “nu een pakket sancties voor Israël moet overeenkomen om de genocide te beëindigen en humanitaire hulp Gaza binnen te laten.” “Ze konden dit voor Rusland doen,” zei hij.

Mensenrechtenorganisaties noemden de acties van de EU grotendeels onvoldoende. “Dit is meer dan politieke lafheid,” zei Agnes Callamard, secretaris-generaal van Amnesty International. “Elke keer dat de EU niet handelt, groeit het risico op medeplichtigheid aan de daden van Israël. Dit stuurt een extreem gevaarlijk signaal naar de daders van gruweldaden dat ze niet alleen onbestraft zullen blijven, maar ook beloond zullen worden.”