‘Iedereen had 10 telefoons’: Vastgehouden in een cyber-oplichtingscentrum in Laos

LANG LEZING | Cybercriminaliteit

“Iedere persoon had 10 telefoons”: Vastrap in een cyberfraudecentrum in Laos

De multibillion-dollar online cyberfraudecentra in Zuidoost-Azië lokken slachtoffers van zo ver als Afrika met de belofte van goede banen.

Bokeo provincie, Laos – Khobby woonde vorig jaar in Dubai toen hij een intrigerend bericht ontving over een goedbetaalde online baan in een afgelegen hoek van Zuidoost-Azië. Hij kreeg te horen dat het salaris goed was en dat hij op computers in een kantoor zou werken. Het bedrijf zou zelfs de kosten van zijn verhuizing naar Laos betalen – een land met 7,6 miljoen inwoners, gelegen tussen China, Thailand, Cambodja, Vietnam en Myanmar. Met de tickets betaald door het bedrijf besloot Khobby de sprong te wagen.

Maar zijn aankomst in Laos verliep allesbehalve soepel. Khobby ontdekte dat de beloofde droomjob snel een nachtmerrie werd toen zijn Ghanees paspoort bij aankomst door zijn nieuwe werkgevers werd afgenomen. Met zijn paspoort in beslag genomen en constante dreigingen van lichamelijk letsel, doorstond hij maandenlang werken binnen een compound waar hij niet uit kon.

De 21-jarige was het nieuwste slachtoffer geworden van de bloeiende online cyberfraude-operaties in Zuidoost-Azië – een industrie waarvan wordt aangenomen dat deze tienduizenden arbeiders heeft ver enslaved met de belofte van goedbetaalde banen in online verkoop en de informatietechnologie.

“Iedere persoon had 10 telefoons, 15 telefoons. Dat was toen ik besefte dat dit een frauduleuze baan was,” zei hij.

De operatie waarvoor Khobby werkte bevond zich in een afgelegen gebied in het noordwesten van Laos, waar een casinostad uit een stuk jungle is gekapt in de beruchte “Gouden Driehoek” – de wetteloze grenszone tussen Myanmar, Laos en Thailand die lange tijd een centrum voor wereldwijde drugproductie en -handel is geweest.

Hij vertelde dat hij gedwongen werd om lange dagen te werken en ’s nachts in een slaapzaal met vijf andere Afrikaanse arbeiders te slapen tijdens de maanden die hij in het scamcentrum doorbracht in de speciale economische zone van de Gouden Driehoek.

Khobby herinnerde zich het oorspronkelijke bericht dat hij van een kennis ontving, waarin hij werd aangemoedigd om de baan in Laos te accepteren. “Mijn bedrijf werft nieuw personeel,” zei hij, eraan toevoegend dat hem werd verteld dat het salaris $1.200 per maand was. “Hij vertelde me dat het om gegevensinvoer ging.”

Het casino van Zhao Wei, dat door de Amerikaanse schatkist ook als een centrum voor criminele activiteiten zoals witwassen van geld en de handel in verdovende middelen en wilde dieren werd beschreven, ligt centraal in de GTSEZ.

Terwijl luxe bouwprojecten – waaronder de onlangs voltooide Bokeo International Airport – getuigen van de enorme hoeveelheden geld die door deze mini-casinostad stromen, vindt de lucratieve online scamhandel plaats in de grijze, onopvallende torengebouwen die verspreid liggen over de economische zone.

In deze torengebouwen wordt gemeld dat duizenden verhandelde arbeiders van over de hele wereld – net als Khobby – tot 17 uur per dag online werken om nietsvermoedende “klanten” te misleiden om hun geld af te staan.

De online oplichting varieert van investeren in valse zakelijke portefeuilles tot het betalen van nep belastingaanslagen die zeer echt lijken, en van het verhandelen van neppcryptovaluta tot het verstrikt raken in online romantische valstrikken.

Cybercriminelen hebben geprofiteerd van ontwikkelingen in de fintech-industrie, waaronder cryptocurrencies, met apps die direct zijn ontwikkeld voor gebruik in [cyber-fraude] compounden om geld te witwassen, aldus Kristina Amerhauser van het Global Initiative tegen Transnationaal Georganiseerde Criminaliteit.

Ongeveer 260 verhandelde werknemers van scamcentra werden onlangs gered tijdens een grensoverschrijdende operatie tussen Thailand en Myanmar. Zelfs in zeldzame gevallen zoals deze, wanneer verhandelde arbeiders worden bevrijd, worden ze nog steeds geconfronteerd met complicaties door hun visumstatus en hun eigen mogelijke betrokkenheid bij criminele activiteiten.

Het probleem van salarissen die aan gedwongen en geknechte arbeiders worden betaald, bemoeilijkt de inspanningen om slachtoffers van mensenhandel terug te sturen, omdat ze als medeplichtigen aan criminelen kunnen worden beschouwd vanwege hun status als “betaalde” werknemers in de scamcentra, zei Eric Heintz van de Amerikaanse anti-mensenhandelorganisatie International Justice Mission (IJM).

Khobby zei dat veel van de arbeiders in zijn “kantoor” al ervaring hadden met oplichting in andere compounden en in andere landen. “De meesten van hen hadden ervaring. Ze wisten al wat de baan inhield,” zei hij.

Jojo, een middelbare schoolafgestudeerde, vertelde dat ze als huishoudster in Kampala, Oeganda werkte toen ze een bericht ontving op de Telegram messaging-app over een kans in Azië die inhield dat ze gesponsord zou worden om computerstudies te volgen als onderdeel van een baan in de IT.

“Ik was zo enthousiast,” vertelde Jojo, en beschreef een sfeer vergelijkbaar met een snelgroeiend verkoopcentrum, met Chinese bazen die aanmoedigingen schreeuwden wanneer een slachtoffer was ‘geslacht’ en hun geld werd gestolen, waarbij ze getuige was van mensen die voor zoveel als $200.000 werden opgelicht.

Khobby en Jojo zeiden dat ze werden aangemoedigd om te handelen voor het geval zij de volgende zouden zijn. Toen ze een staking organiseerden om betere behandeling te eisen, brachten hun bazen Laotiaanse politie in en werden verschillende stakers – waaronder Jojo en Khobby – naar een politiebureau gebracht waar hen werd verteld dat ze waren ontslagen.

Met hulp van de Ghanees ambassade konden Khobby en Jojo uiteindelijk hun paspoorten terugkrijgen, en met ondersteuning van familie en vrienden keerden ze terug naar huis. De IJM’s Heintz zei dat doel landen voor wervingen van oplichters – zoals die in Afrika – beter bewust moeten worden van de gevaren van mensenhandel.

Khobby overpeinsde wat hem ertoe bracht de moed te verzamelen om een staking in het scamcentrum te leiden, en dacht terug aan zijn kindertijd in Ghana. “Ik was een jongen die in een politiebureau is opgevoed. Mijn opa was een politiecommandant. Dus in dat opzicht ben ik erg moedig, heb ik die moed. Ik probeer graag dingen en ik neem graag risico’s,” zei hij.

Jojo zei dat haar vrienden uit het scambedrijf en de economische zone in Laos willen ontsnappen, maar dat het niet zo eenvoudig is om te vertrekken. “Ze hebben hun paspoorten niet,” zei ze.