Groep van Japanse overlevenden van de atoombom, Nihon Hidankyo, wint de Nobelprijs voor de Vrede

Nihon Hidankyo, de groep van Japanse atoombomoverlevenden, heeft de Nobelprijs voor de Vrede 2024 gewonnen “voor haar inspanningen om een wereld zonder nucleaire wapens te bereiken”. De eer werd toegekend “voor het aantonen door middel van getuigenis dat nucleaire wapens nooit meer gebruikt mogen worden”, aldus Jorgen Watne Frydnes, voorzitter van het Noorse Nobelcomité, tijdens de prijsuitreiking op vrijdag in het Noorse Nobel Instituut in Oslo.

Frydnes verwees naar de aanstaande 80e verjaardag van de bombardementen met twee nucleaire bommen door de Verenigde Staten op de Japanse steden Hiroshima en Nagasaki in augustus 1945. In Hiroshima kwamen minstens 140.000 mensen om het leven, terwijl de tweede atoombom op Nagasaki nog eens 70.000 slachtoffers maakte. Nihon Hidankyo werd 11 jaar later, in 1956, opgericht.

Het comité verklaarde dat het “alle atoombomoverlevenden van Hiroshima en Nagasaki wilde eren die, ondanks lichamelijk lijden en pijnlijke herinneringen, ervoor hebben gekozen hun kostbare ervaringen te gebruiken om hoop en betrokkenheid voor vrede te bevorderen”. Tomoyuki Mimaki, medevoorzitter van Nihon Hidankyo, ontving het nieuws terwijl hij bij het stadhuis van Hiroshima was. “Is het echt waar? Ongelooflijk!” zei de overlevende van de bombardementen op Hiroshima.

Mimaki voegde eraan toe dat de winst van de groep een belangrijke boost zou geven aan hun inspanningen om aan te tonen dat de afschaffing van nucleaire wapens mogelijk is. “Het zou een grote kracht zijn om de wereld aan te sporen dat de afschaffing van nucleaire wapens kan worden bereikt,” zei hij.

De eer van de Nobelprijs wordt toegekend op een moment dat nucleaire machten hun arsenalen moderniseren en nieuwe landen zich voorbereiden om nucleaire wapens te verwerven, terwijl er bedreigingen worden geuit om nucleaire wapens in lopende conflicten te gebruiken. Frydnes prees “de buitengewone inspanningen” van Nihon Hidankyo om bij te dragen aan “de totstandbrenging van het nucleaire taboe”, maar waarschuwde dat “bedreigingen van gebruik” deze norm “beschadigen”.

Kazumi Matsui, de burgemeester van Hiroshima, zei: “Hibakusha worden snel ouder, en er zijn steeds minder mensen die kunnen getuigen van de zinloosheid van het bezitten van atoombommen en hun absolute kwaad.” De secretaris-generaal van de Verenigde Naties, Antonio Guterres, verklaarde dat het “onvermoeibare werk en de veerkracht van de Hibakusha de ruggengraat vormen van de wereldwijde nucleaire ontwapeningsbeweging”.

Mimaki vertelde verslaggevers dat het idee dat nucleaire wapens vrede kunnen brengen een “misvatting” is. “Er wordt gezegd dat de wereld vanwege nucleaire wapens in vrede blijft. Maar nucleaire wapens kunnen ook door terroristen worden gebruikt,” voegde hij eraan toe.

Frydnes waarschuwde dat een nucleaire oorlog onze beschaving “zou kunnen vernietigen”. “De nucleaire wapens van vandaag hebben een veel grotere vernietigingskracht. Ze kunnen miljoenen doden en zouden het klimaat catastrofaal beïnvloeden,” zei hij.

Narges Mohammadi, een gevangen vrouwensrechtenactiviste uit Iran, ontving de Nobelprijs voor de Vrede 2023 voor haar moedige strijd tegen de onderdrukking van vrouwen in Iran en haar onvermoeibare inzet voor sociale hervorming. De Nobelprijs voor de Vrede is de enige Nobelprijs die in de Noorse hoofdstad wordt uitgereikt – de andere prijzen worden in Stockholm aangekondigd.

In totaal zijn er dit jaar 286 kandidaten bekend, waaronder 197 individuen en 89 organisaties. Het Noorse Nobelcomité houdt de namen van de kandidaten 50 jaar geheim, maar degenen die mogen nomineren, kunnen onthullen wie ze hebben voorgesteld. De prijs omvat een geldbedrag van 11 miljoen Zweedse kronen (ongeveer $1,1 miljoen) uit een legaat van de oprichter van de prijs, de Zweedse uitvinder Alfred Nobel. Naast de geldprijs krijgen de winnaars op 10 december een medaille uitgereikt.