Een ‘grondwettelijke maas’: Hoe telefoontests de burgerrechten in de VS onder druk zetten

Nieuws over Privacy: Een ‘grondwettelijke maas’: Hoe telefoonsinspecties de burgerrechten in de VS op de proef stellen

Grensagenten in de VS hebben het recht om elektronische apparaten te doorzoeken. Maar deskundigen wijzen erop dat deze praktijk grondwettelijke zorgen oproept.

De advocaat Amir Makled uit Dearborn, Michigan, maakt vaak reizen. In december ging hij nog naar het buitenland en keerde probleemloos terug naar de Verenigde Staten. “Ik ben minstens 20 keer het land uit geweest. Ik heb heel Europa bereisd. Ik ga elk jaar naar Libanon,” zei hij.

Echter, deze maand was zijn terugkeer naar de Detroit Metro Airport een heel andere ervaring. Hij en zijn gezin kwamen terug van een voorjaarsvakantie in de Dominicaanse Republiek toen ze een douanepost bereikten. “De agent keek naar mij en vroeg een andere agent of de TTRT-agenten aanwezig waren. Ik wist niet wat dit betekende.”

Na het opzoeken van de afkorting ontdekte hij dat het staat voor Tactical Terrorist Response Teams. “Als Arabisch-Amerikaan en als Moslim-Amerikaan voel ik altijd enige angst wanneer ik reis, zelfs als ik vanuit Canada rijd. Ik vrees dat ik willekeurig geselecteerd word om gestopt of geprofileerd te worden,” legde hij uit.

“Toen hij die woorden uitsprak, dacht ik: ‘Oké, ik ga hier geprofileerd worden.’” En inderdaad, Makled en zijn gezin werden gevraagd om naar een andere kamer te gaan. Aangezien Makled een Amerikaanse burger is, geboren in Detroit, Michigan, wist hij dat hem de toegang tot het land niet kon worden ontzegd. Hij drong er bij zijn vrouw en kinderen op aan om zonder hem door de controle te gaan.

“Ik kende mijn rechten aan de grens in dat opzicht. En ik was ook bekend met de reikwijdte van grenscontroles,” zei hij. “Dit is de eerste keer dat ik ooit ben gestopt.”

Wat er vervolgens gebeurde, stelde de advocaat echter in een lastige positie. Grenscontrole-agenten hebben aanzienlijke wettelijke rechten om de bezittingen van een persoon te doorzoeken. Het idee is om veiligheidsrisico’s, contraband of milieudreigingen te voorkomen.

Deze doorzoeken strekken zich echter ook uit tot de inhoud van elektronische apparaten, wat vragen oproept over welk materiaal gereguleerd moet worden en wat beschermd moet blijven tegen de nieuwsgierige blikken van de overheid.

Een bedreiging voor het advocaat-cliëntprivilege

Makled wist dat de grensagenten zijn telefoon konden innemen. Maar als advocaat stond hij voor een lastige ethische dilemma. Zijn telefoon bevatte vertrouwelijke informatie van cliënten. In de VS is een fundamenteel beginsel van het rechtssysteem dat een cliënt openhartige gesprekken met zijn advocaat kan voeren, met de zekerheid dat alles wat zij zeggen vertrouwelijk blijft.

Een aanzienlijk deel van Makleds werk stond op zijn telefoon. Toen hij gevraagd werd om deze over te geven, vertelde hij de grensagenten dat hij hen het apparaat niet kon geven. “Al mijn e-mails, sms-berichten, mijn bestanden, de cloudgebaseerde software die ik voor mijn kantoor gebruik, het zit allemaal op mijn telefoon,” zei hij.

Als burgerrechten- en strafrechtadvocaat vertegenwoordigt Makled mensen die bijzonder kwetsbaar zijn. Een van zijn cliënten is een demonstrante die vorig jaar werd gearresteerd tijdens een pro-Palestina kamp op de Universiteit van Michigan. Ze werd later aangeklaagd voor verzet en obstructie van de politie, een misdrijf dat kan leiden tot een gevangenisstraf van maximaal twee jaar.

Makled gelooft dat hij doelwit was omdat de grensagenten deze informatie wisten. Een van de agenten noemde hem zelfs een “beroemde advocaat”, een opmerking die hij beschouwde als een verwijzing naar de zaak van de demonstrante.

Uiteindelijk gaf hij de agenten schriftelijke toestemming om zijn contacten in te zien, maar geen andere toestemming. Na ongeveer 90 minuten op de luchthaven mocht hij met zijn telefoon vertrekken.

Een groeiende trend

Bijna een eeuw lang heeft Titel 19 van de Amerikaanse wetgeving grenscontrole-agenten het recht gegeven om elke persoon die het land binnenkomt, hun bagage of andere items in hun bezit te doorzoeken tijdens de inspectie. Maar digitale apparaten bevatten tegenwoordig veel meer informatie dan relevant is voor de reis van een persoon.

In het meest recente fiscale jaar werden 47.047 elektronische apparaten door grenscontrole-agenten doorzocht, waarvan de overgrote meerderheid toebehoorde aan niet-Amerikaanse burgers. Dat is een stijging van bijna 13 procent ten opzichte van het voorgaande fiscale jaar in 2023, toen de Amerikaanse Douane en Grensbescherming 41.767 elektronische doorzoekingen registreerde.

De vraag of deze doorzoekingen voor politieke doeleinden of vergeldingen kunnen worden gemanipuleerd, heeft het proces al lange tijd achtervolgd. In november 2018 werd bijvoorbeeld een werknemer van het technologiebedrijf Apple, Andreas Gal, vastgehouden tijdens zijn terugkeer naar San Francisco van een internationale reis.

Net als Makled werd Gal gemarkeerd voor de TTRT. En net als de advocaat drongen de douanebeambten erop aan zijn elektronische apparaten te doorzoeken. Hij weigerde. Gal zei later dat hij geloofde dat hij was doelwit vanwege zijn politieke opvattingen die hij online had geuit.

Maar de afgelopen weken vrezen deskundigen dat de dreiging van dergelijke doorzoekingen is toegenomen. Sinds hij in januari voor een tweede termijn aantrad, heeft president Donald Trump geprobeerd niet-burgers te deporteren die hij als kritisch tegenover de VS of zijn bondgenoot Israël beschouwt. Materiaal van elektronische apparaten is een van de bewijzen die naar verluidt zijn gebruikt om mensen uit het land te zetten.

Bijvoorbeeld, specialist in niertransplantaties Rasha Alawieh kreeg geen herintreding nadat ze terugvloog naar de VS vanuit haar geboorteland Libanon. Ze had een geldig H-1B-visum dat haar toestemming gaf om in de VS te werken. Nieuwsberichten geven aan dat de Trump-administratie foto’s die op haar telefoon zijn teruggevonden als motivatie voor haar deportatie aanhaalde, waaronder afbeeldingen van Hezbollah-leider Hassan Nasrallah.

“Het verheerlijken en steunen van terroristen die Amerikanen doden, is grond voor het weigeren van een visum,” schreef het ministerie van Binnenlandse Veiligheid in een verklaring na de deportatie van Alawieh. Ook in maart zei de Franse regering dat een van zijn burgers, een wetenschapper, de toegang tot de VS werd ontzegd vanwege de politieke berichten op zijn telefoon. De Trump-administratie heeft deze beschuldiging echter ontkend.

“De Franse onderzoeker in kwestie had vertrouwelijke informatie op zijn elektronische apparaat van het Los Alamos National Laboratory — in strijd met een geheimhoudingsplicht,” schreef woordvoerder Tricia McLaughlin van Binnenlandse Veiligheid op sociale media. “Elke bewering dat zijn verwijdering gebaseerd was op politieke opvattingen is volkomen onjuist.”

Een gebrek aan juridische consensus

Er zijn twee soorten controles die een apparaat kan ondergaan terwijl het in de bewaring van de grenscontrole is. Een “lichte” doorzoeking vindt plaats wanneer een agent handmatig door een elektronisch apparaat kijkt. Een geavanceerde doorzoeking, die wettelijk “redelijke verdenking” van een misdaad vereist, houdt in dat het apparaat op externe apparatuur wordt aangesloten. Het apparaat kan weken of maanden niet aan de eigenaar worden teruggegeven.

Grensagenten hebben geen bevel nodig om een elektronisch apparaat door te zoeken, hoewel Amerikaanse burgers niet verplicht zijn om hun elektronica te ontgrendelen om hun land opnieuw binnen te komen. Voor reizigers die geen Amerikaanse burgers of permanente inwoners zijn, kan het weigeren om deze details te delen echter resulteren in de ontzegging van toegang.

Deskundigen wijzen echter op de ernstige zorgen die deze praktijken oproepen met betrekking tot het Vierde Amendement van de Amerikaanse Grondwet, dat bescherming biedt tegen onredelijke doorzoekingen en inbeslagnames door de overheid. Esha Bhandari, de plaatsvervangend directeur van het Speech, Privacy and Technology Project van de American Civil Liberties Union, legt uit dat ze voorbeelden heeft gezien van de overheid die deze grenscontroles gebruikt om de bescherming van het Vierde Amendement te omzeilen.

“De overheid behandelt dit steeds meer als een grondwettelijke maas,” zei Bhandari. “Ze hebben iemand onder onderzoek, en in plaats van te wachten op de vraag of ze een redelijke oorzaak kunnen vaststellen, wat een rechter een bevel vereist, wachten ze tot iemand de internationale grens oversteekt en beschouwen ze dat als een handige gelegenheid om hun apparaten te doorzoeken.”

Maar hoe ver die maas kan reiken, is een onderwerp van debat. Saira Hussain, een senior staffadvocaat bij de Electronic Frontier Foundation, zei dat de rechtbanken in de VS nog geen consensus hebben bereikt over hoe ver doorzoekingen van digitale apparaten kunnen gaan — en wat de grenzen zijn.

“Op dit moment, of je nu naar San Francisco, Boston of Atlanta vliegt, zijn er drie verschillende uitspraken over welk deel van je telefoon doorzocht kan worden, voor welke doeleinden, of welk niveau van verdenking nodig is,” zei Hussain. “Een aantal lagere rechtbanken heeft zich over deze kwestie uitgesproken, maar er is geen uniformiteit.”

Makled zei voor zijn deel dat hij niet is afgeschrikt om te reizen — of om controversiële zaken te verdedigen. “Ik voel dat dit een intimidatietactiek is. Het is een poging om me te ontmoedigen om dit soort zaken aan te pakken,” zei hij, verwijzend naar zijn verdediging van de demonstrante die werd gearresteerd aan de Universiteit van Michigan. “Ik zeg dat ik niet zal worden ontmoedigd. Ik ga door met wat ik geloof.”