Duizenden Israëli’s protesteren tegen het ontslag van de Shin Bet-chef voor gijzelaars

Netanyahu verklaarde deze week dat hij het vertrouwen in Ronen Bar, die Shin Bet sinds 2021 leidt, had verloren en van plan was om hem per 10 april te ontslaan. Dit leidde tot drie dagen van protesten.

Op zaterdag zei de Israëlische leider dat het land democratisch zal blijven, ondanks het ontslag van de veiligheidschef. In het Habima-plein in Tel Aviv zwaaiden demonstranten met blauwe en witte Israëlische vlaggen en vroegen om een akkoord voor de vrijlating van de resterende Israëlische gijzelaars die in Gaza worden vastgehouden.

“De gevaarlijkste vijand van Israël is Benjamin Netanyahu,” zei protester Moshe Haaharony, 63, tegen het persbureau Reuters. “Benjamin Netanyahu geeft al 20 jaar niets om het land, niets om de burgers.”

Netanyahu heeft beschuldigingen van politieke motieven voor de beslissing verworpen, maar zijn critici beschuldigen hem ervan de instellingen die de democratie van Israël ondersteunen, te ondermijnen door Bar te willen ontslaan.

De Israëlische Hoge Raad heeft op vrijdag een verbod uitgevaardigd dat het ontslag tijdelijk bevriest. Netanyahu en Bar zijn al maanden met elkaar in conflict vanwege spanningen rond een corruptieonderzoek gericht op het kantoor van de premier en verwijten over het falen om de door Hamas geleide aanvallen op 7 oktober 2023 in Zuid-Israël te voorkomen.

Bar verklaarde in een brief dat zijn ontslag was gemotiveerd door de wens om de “achtervolging van de waarheid” over de gebeurtenissen die leidden tot 7 oktober te stoppen.

Israëlische oppositieleider Yair Lapid heeft op zaterdag opgeroepen tot een algemene staking als Netanyahu weigert te luisteren naar de uitspraak van de Hoge Raad die het ontslag van Bar bevriest. “Als de regering van 7 oktober besluit om de beslissing van de rechtbank niet op te volgen, wordt het die dag een buitenwettige regering,” zei Lapid tegen demonstranten in Tel Aviv. “Als dit gebeurt, moet het hele land stilgelegd worden,” benadrukte hij, “de enige dienst die niet stilgelegd moet worden, is het veiligheidssysteem.”

Sommige Israëli’s bekritiseren wat zij zien als een autocratische verschuiving door Netanyahu, die zijn kabinet op zondag bijeenroept om afzettingsprocedures tegen procureur-generaal Gali Baharav-Miara te starten, een andere criticus van de premier. Baharav-Miara, die ook fungeert als de juridische adviseur van de regering, waarschuwde Netanyahu dat de beslissing van de Hoge Raad hem tijdelijk “verbiedt” om een nieuwe Shin Bet-chef aan te stellen.

Een protest tegen het ontslag van de procureur-generaal is ook gepland voor zondag buiten de Knesset, het Israëlische parlement, en nabij de privéwoning van de premier in West-Jeruzalem.

Protestanten in Tel Aviv vragen om actie om de vrijlating van Israëlische gijzelaars die sinds de aanvallen op 7 oktober 2023 in de Gazastrook worden vastgehouden, te waarborgen.

Tijdens de rally op zaterdag hielden demonstranten borden omhoog met teksten als “Geen bloedvergieten meer,” “Hoeveel meer bloed moet er worden vergoten?” en “Stop de oorlog, nu!” om de terugkeer van 59 gijzelaars die nog steeds in de Gazastrook worden vastgehouden, te waarborgen.

Israël hervatte op dinsdag de oorlog in Gaza, waardoor een bestand werd verbroken dat de uitwisseling van gijzelaars die door Hamas werden vastgehouden voor Palestijnse gevangenen in Israëlische gevangenissen mogelijk maakte en een adempauze bracht voor de geteisterde en belegerde enclave.

Sinds het begin van de oorlog zijn er regelmatig protesten geweest van families en supporters van gijzelaars die tijdens de aanvallen op 7 oktober door Hamas zijn ontvoerd, die soms ook de regering bekritiseren. “We zijn anderhalf jaar verder na zeer heftige gevechten in Gaza, en Hamas is nog steeds aan de macht,” zei protester Erez Berman, 44, tegen Reuters. “Het heeft nog steeds tienduizenden strijders, dus de Israëlische regering is er in feite niet in geslaagd haar eigen doelen uit de oorlog te bereiken.”

Met de hervatting van de oorlog in Gaza blijft het lot van de gijzelaars, van wie er naar schatting 24 nog in leven zijn, onduidelijk. Protestanten zeiden dat een terugkeer naar de oorlog zou kunnen betekenen dat ze ofwel door hun ontvoerders of door Israëlische bombardementen worden gedood.

Ophir Falk, de adviseur buitenlandse zaken van Netanyahu, zei dat militaire druk Hamas dwong de eerste wapenstilstand in november 2023 te accepteren, waarbij ongeveer 80 gijzelaars werden teruggegeven. Hij betoogde dat dit ook de meest zekere manier was om de vrijlating van de resterende gijzelaars af te dwingen.