De Terugtrekking van Big Pharma: Heeft NHS-prijsstelling Investeerders Afgeschrikt?

Terugtrekking van Big Pharma: Is NHS-prijzen verantwoordelijk voor de terughoudendheid van investeerders?

Multinationale farmaceutische bedrijven trekken zich terug of pauzeren investeringen in het VK, en wijzen naar een gebrek aan concurrerende medicijnenprijzen.

De relatie tussen Big Pharma en de Britse regering staat onder druk. Afgelopen week noemde de CEO van Eli Lilly, Dave Ricks, Groot-Brittannië “waarschijnlijk het slechtste land in Europa” voor medicijnprijzen. Deze opmerkingen volgden op een reeks investeringsstopzettingen door grote farmaceutische bedrijven, die beweren dat het VK een onconcurrerende markt blijft voor de verkoop van medicijnen.

Begin deze maand verklaarde geneesmiddelenfabrikant AstraZeneca dat het een geplande uitbreiding van £200 miljoen van zijn onderzoekscentrum in Cambridge pauzeert, nadat het dit jaar een vaccinproject in Liverpool had stopgezet. Ook in september meldde Merck, bekend als MSD in Europa, dat het onderzoeksoperaties in Londen stopzette om het werk naar bestaande locaties te verplaatsen, voornamelijk in de VS. Eli Lilly heeft ook zijn geplande London Gateway Lab opgeschort. Het bedrijf gaf aan dat het project, dat deel uitmaakt van een investering van £279 miljoen, is gepauzeerd terwijl het “meer duidelijkheid afwacht over de levenswetenschappenomgeving in het VK”.

“We hebben een lange en trotse geschiedenis van onderzoek en productie van medicijnen in dit land,” zei Richard Torbett, CEO van ABPI, de brancheorganisatie die grote farmaceutische bedrijven in het VK vertegenwoordigt. “Daarom dringen we er bij de regering op aan … om te verbeteren hoe dit land de waarde van en aantrekkelijkheid voor toekomstige levenswetenschappenproductie beoordeelt,” vervolgde hij.

Als percentage van het totale gezondheidsbudget besteedt het VK minder dan de meeste ontwikkelde landen aan medicijnen. In het afgelopen decennium is de uitgave van het land aan farmaceutica gedaald van 15% van het NHS-budget naar 9%, terwijl de rest van de ontwikkelde wereld tussen de 14% en 20% van hun eigen gezondheidsbudgetten bijdraagt. Een reden voor deze discrepantie is dat de NHS sterk afhankelijk is van zogenaamde generieke medicijnen, niet-gemerkte kopieën die na het verstrijken van patenten worden gemaakt, wat de kosten laag houdt.

Bij het vaststellen van prijzen verwijst de regering ook naar een instantie genaamd NICE (het National Institute of Health and Care Excellence), die de klinische en kosteneffectiviteit van een product evalueert. Zelfs als een medicijn effectiever is dan alternatieven, kan het niet worden aanbevolen voor NHS-gebruik als het te duur is — een factor die farmaceutische bedrijven in overweging nemen bij het prijzen van producten.

Een ander mechanisme, het Vrijwillige Schema voor Prijzen van Merkgeneesmiddelen, Beheer en Groei (VPAG), beperkt de groei van NHS-uitgaven aan merkgeneesmiddelen. Om overbesteding te voorkomen, betalen farmaceutische bedrijven een deel van de inkomsten terug aan de NHS, hoewel bedrijven beweren dat het huidige teruggave-niveau niet houdbaar is.

Volgens Huseyin Naci, directeur van het Pharmaceutical Policy Lab aan de London School of Economics, is het moeilijk om de specifieke redenen voor de terugtrekking van investeringen door verschillende bedrijven te achterhalen. Hij merkte op dat “de timing van de laatste besluiten aangeeft dat druk vanuit de Trump-administratie in de VS een zeer belangrijke factor is”.

Naci sprak met Euronews voordat de VS vorige week 100% invoertarieven aankondigde op de import van merkgeneesmiddelen. De heffing, die op 1 oktober ingaat, blijft van kracht tenzij de geneesmiddelenfabrikant een productieplant in de VS bouwt, wat vooral middelgrote en kleinere bedrijven zal treffen.

De VS betaalt meer voor receptgeneesmiddelen dan enig ander land, vaak bijna drie keer zoveel als andere ontwikkelde landen. De Amerikaanse markt vertegenwoordigt ongeveer 70% van de farmaceutische winsten, wat een aanzienlijke aantrekkingskracht uitoefent op bedrijven wereldwijd.

Bij prijsbesprekingen met farmaceutische bedrijven moet de Britse regering ook rekening houden met bredere budgettaire zorgen, aldus Irene Papanicolas, directeur van het Center for Health System Sustainability aan de Brown University School of Public Health. “Als het farmaceutische budget groeit, betekent dat dat je minder geld hebt om elders uit te geven, en (middelen) zijn al zeer beperkt.”

Jaren van onderfinanciering en toenemende eisen aan de NHS betekenen dat het systeem dringend extra investeringen nodig heeft. Terwijl sommige farmaceutische bedrijven waarschuwen dat de toegang tot behandelingen zal worden beperkt als de staat de drugprijzen niet verhoogt, betoogde Papanicolas dat de belangrijkste impact economisch zal zijn.

“Als farmaceutische bedrijven zich terugtrekken uit de productie in het VK, betekent dat niet dat ze hun producten niet in het VK zullen lanceren,” zei ze. “De grotere impact heeft betrekking op de economie en banen.”

Experts benadrukken dat, hoewel geneesmiddelenfabrikanten stellen dat concurrerende prijzen een belangrijke manier zijn om investeringen in het VK te behouden, er ook andere middelen zijn die de regering ter beschikking heeft. “Prijzen zijn niet de manier om bedrijven te stimuleren om in een bepaald land te investeren,” zei Huseyin Naci. “Factoren die verantwoordelijk zijn voor het aantrekken van particuliere investeringen, hebben vaak te maken met de aantrekkelijkheid van het land in termen van belastingvoordelen, de sterkte van het publieke financieringslandschap, evenals een goed opgeleide arbeidskrachten, infrastructuur, publiek-private partnerschappen en een sterke academische sector.”

Of het nu gaat om medicijnprijzen of andere middelen, velen zijn van mening dat het VK meer moet doen om zijn concurrentiepositie te versterken, vooral naarmate de druk vanuit de Atlantische Oceaan toeneemt.