Britse moslims en geleerden: Verandering in het beleid van de Arbeidsoverheid over Gaza onvoldoende

Londen, Verenigd Koninkrijk – Halimo Hussain, 31, heeft bij elke verkiezing sinds haar stemrecht op de Labour Party gestemd. Maar dat stopte met de verkiezingen van juli 2024.

Ze legt uit dat haar inspanningen in de aanloop naar de verkiezingen gericht waren op onafhankelijke kandidaten die pro-Palestijns waren. Bijna vier maanden na de verkiezingen zijn Hussains opvattingen over Labour niet veranderd, ondanks dat de partij een andere houding heeft aangenomen ten opzichte van de oorlog dan de vorige Conservatieve regering.

“Ik denk dat ze semi-erkenning hebben gegeven aan het feit dat oorlogsmisdaden plaatsvinden, maar ze proberen nog steeds juridische mazen te gebruiken om Israël te blijven financieren en ondersteunen in zijn genocide-aanval op Gaza, en dat is voor mij gewoon krankzinnig,” zei ze, verwijzend naar het besluit van Groot-Brittannië om in september 30 wapenexportlicenties naar Israël te schorsen.

“Ze zullen nooit meer mijn stem krijgen,” voegde ze eraan toe.

Hussain staat niet alleen. Vier maanden geleden won de Labour Party onder leiding van Keir Starmer de algemene verkiezingen met een overweldigende meerderheid. Maar ondanks de overwinning verloor de partij de steun van wat traditioneel een belangrijke achterban voor Labour was: Britse moslims die verontwaardigd zijn over de houding van de partij ten opzichte van de oorlog in Gaza.

Kort na de aanval van Hamas op 7 oktober vorig jaar, vertelde Starmer aan LBC-radio dat Israël, als gevolg van de aanval, het recht had om zich te verdedigen en het “recht” had om water en elektriciteit in de enclave af te sluiten, in lijn met “internationaal recht”.

Maar zijn opmerkingen veroorzaakten verontwaardiging binnen de partij en onder de leden, met meerdere raadsleden die aftraden. Later verduidelijkte hij zijn opmerkingen en zei hij niet te suggereren dat het onthouden van essentiële middelen gepast was.

In februari van dit jaar riep de Labour Party op tot een humanitaire wapenstilstand na intense druk en verklaarde in haar partijmanifest voor de verkiezingen dat ze zich zou inzetten voor de erkenning van een Palestijnse staat, wat zou resulteren in een twee-statenoplossing met Israël.

Vijf pro-Palestijnse kandidaten die op een onafhankelijke lijst stonden, waaronder voormalig Labour-leider Jeremy Corbyn, werden in juli verkozen, in een mandaat dat breed werd gezien als een afwijzing van Starmer’s partij.

Sindsdien heeft Labour, in de eerste maanden van zijn leiderschap, de Britse posities ten opzichte van de oorlog herzien. In juli hervatte het VK de financiering voor de Verenigde Naties organisatie voor Palestijnse vluchtelingen (UNRWA).

Eerder dit jaar had Israël verschillende UNRWA-medewerkers beschuldigd van deelname aan de aanval op 7 oktober op zijn grensgemeenschappen, waarna het Verenigd Koninkrijk zich bij meerdere westerse landen voegde in het schorsen van de financiering voor de VN-agentschap.

Ook in juli hefte Groot-Brittannië een formele bezwaren op tegen het recht van het Internationaal Strafhof om arrestatiebevelen uit te vaardigen voor de Israëlische premier Benjamin Netanyahu en zijn minister van Defensie Yoav Gallant, voordat het de schorsing van sommige wapenexporten introduceerde.

Toch zeggen Britse moslimleiders en voorstanders van een wapenstilstand in Gaza dat deze veranderingen te weinig en te laat zijn.

Joseph Willits, hoofd parlementaire zaken bij het Centrum voor Arabisch-Britse Begrip (Caabu), een non-profitorganisatie die zich bezighoudt met het Britse Midden-Oostenbeleid en pleit voor conflictoplossing en mensenrechten, zei dat het “verbazingwekkend” was dat de Britse regering “niet handelt” te midden van het stijgende dodental en Israëlische aanvallen in Libanon.

Sinds 7 oktober 2023 zijn minstens 43.204 Palestijnen gedood en 101.641 anderen gewond geraakt in Gaza. Israël is, sinds eind september, ook begonnen met het bombarderen van grote delen van Libanon, terwijl het grondtroepen naar zijn noordelijke buur stuurde.

‘Eindig alle wapenverkopen aan Israël’

De oproepen voor de Labour-regering om meer te doen om de oorlog te stoppen, nemen toe. Vorige week schreven meer dan 100 moslimraadsleden van de Labour Party een brief aan premier Starmer waarin ze vroegen om een “onmiddellijke en volledige schorsing van wapenverkopen aan Israël”.

“We mogen niet medeplichtig zijn aan deze duidelijke schendingen van het internationaal humanitair recht. Het is onze morele verplichting om nu te handelen,” aldus de brief.

Willits zei ondertussen dat, hoewel de huidige regering “marginaal minder slecht” was dan de vorige Conservatieve regering, de beslissing van de Labour Party om de export van F-35 jachtvliegtuigonderdelen naar Israël toe te staan, het risico met zich meebracht dat de wereldwijde geloofwaardigheid als een stem voor internationaal recht ondermijnd zou worden. Die vliegtuigen, merkte hij op, waren “Gaza en Libanon aan het bombarderen”.

“Als een Britse regering genocide en uitroeiing in Gaza ziet plaatsvinden en niet handelt door alle wapenverkopen aan Israël te beëindigen, kan ze nooit meer spreken over internationaal recht en het voorkomen van wreedheden wanneer ze medeplichtig is aan dergelijke wreedheden,” zei hij.

Volgens een enquête van Medical Aid for Palestinians (MAP) en Caabu in mei steunde 73 procent van de 2.053 ondervraagden tussen 1 en 2 mei een onmiddellijke wapenstilstand in Gaza, en 55 procent wilde het beëindigen van de verkoop van wapens aan Israël tijdens de oorlog.

Sancties als optie

Ook andere experts geloven dat de regering-Starmer meer stappen moet verkennen om Israël verantwoordelijk te houden onder internationaal recht.

“Terwijl de focus op wapenexporten naar Israël is geweest, is het belangrijk om te onthouden dat het VK andere internationale verplichtingen heeft die vereisen dat het actieve stappen onderneemt om de huidige aanval op Gaza zo snel mogelijk te beëindigen,” zei Cawthorne, verwijzend naar de verplichting van het VK aan het internationaal humanitair recht en specifiek de Geneefse Conventie, die de manier waarop soldaten en burgers tijdens gewapende conflicten behandeld moeten worden, uiteenzet.

“Dit komt omdat er duidelijk bewijs is van systematische, opzettelijke schendingen van het internationaal humanitair recht.”

Een middel dat het VK heeft gebruikt tegen Iran en Rusland, is om “Israëlische politieke en militaire leiderschap” te sanctioneren, zei hij.

Vroeger in oktober zei Starmer dat hij overwoog om twee extreemrechtse Israëlische leiders, minister van Financiën Bezalel Smotrich en minister van Nationale Veiligheid Itamar Ben-Gvir, te sanctioneren vanwege hun opruiende opmerkingen over Palestijnen in Gaza.

Starmer werd specifiek gevraagd naar de opmerkingen van Smotrich in augustus, waarin hij zei dat het uithongeren van Palestijnen in Gaza “rechtvaardig en moreel” zou kunnen zijn om de Israëlische gijzelaars die in de enclave worden vastgehouden terug te krijgen. In dezelfde maand noemde Ben-Gvir Israëli’s uit illegale nederzettingen die verdacht werden van het doden van een 19-jarige Palestijn in de bezette Westelijke Jordaanoever “helden”.

Sinds Starmer opmerkingen over de sancties heeft gemaakt, heeft het VK geen actie ondernomen tegen de twee Israëlische ministers.