Wie is Lakurawa, de gewapende groep die chaos zaait langs de Nigeria-Niger grens?
EXPLAINER News | Gewapende Groepen
Lakurawa, de nieuwe gewapende groep die chaos zaait op de Nigeria-Niger grens
De gespannen relaties tussen Abuja en Niamey hebben de gezamenlijke militaire patrouilles verstoord en de gewapende groep in staat gesteld uit te breiden.
Een nieuwe gewapende groep, genaamd Lakurawa, valt dorpen aan in afgelegen gebieden van het noordwesten van Nigeria en over de grens in Niger, wat nieuwe bedreigingen oplevert voor twee landen die al lijden onder langdurige conflicten met verschillende andere groepen, waaronder Boko Haram.
In november erkende het Nigeriaanse leger voor het eerst het bestaan van Lakurawa en verklaarde dat de leden opereerden vanuit de hoofdkwartieren in de staten Sokoto en Kebbi in Nigeria.
De aanvallen door de groep hebben tientallen levens geëist, en ten minste negen verdachte leden zijn geïdentificeerd en zijn door het Nigeriaanse leger als voortvluchtigen opgegeven.
De noordelijke regio is een van de heetste plekken van geweld in Nigeria, met staten die de afgelopen jaren te maken hebben gehad met een giftige mix van gewapende aanvallen, ontvoeringen en banditisme. Het Nigeriaanse leger heeft ook al meer dan een decennium te maken met een langdurige strijd tegen de gewapende groep Boko Haram in het noordoosten.
De gespannen relaties tussen Nigeria en Niger, die voortkomen uit de staatsgreep in Niger in juli 2023, hebben ook invloed gehad op gezamenlijke militaire operaties en hebben de Lakurawa-groep meer ruimte gegeven om uit te breiden, aldus functionarissen.
Wie is Lakurawa?
Volgens Nigeriaanse legerfunctionarissen wordt aangenomen dat Lakurawa-strijders oorspronkelijk uit het onrustige Mali komen, een Saheliaans land dat momenteel onder vuur ligt van een zwerm transnationale gewapende groepen die territorium willen veroveren.
Groepen zoals Jama’at Nusrat al-Islam wal-Muslimin (JNIM) en de ISIL-affiliate in de Grote Sahara zijn enkele van de gewapende groepen die Mali destabiliseren.
Functionarissen in Nigeria beweren dat leden van Lakurawa verbonden zijn met de Malinese groepen, maar zich al jarenlang in gemeenschappen langs de Nigeria-Niger grens hebben gevestigd, lokale vrouwen hebben getrouwd en jongeren hebben gerekruteerd.
Onderzoekers die de oorsprong van de groep traceren, merken echter op dat de leden niet net zijn begonnen met opereren. Oorspronkelijk waren de leden van Lakurawa herders die geweren droegen ter bescherming.
Ze vormden een georganiseerde gewapende groep nadat lokale leiders in landelijke gemeenschappen van Gudu en Tangaza, in de staat Sokoto in Nigeria, hen uitnodigden om te helpen de gewapende bandieten te bestrijden die destijds gemeenschappen aanvielen voor geld en vee, en die hielpen een ontvoeringscrisis in Nigeria te veroorzaken.
Afgelegen gemeenschappen in het land worden vaak niet bestuurd vanwege de tekortkomingen van de lokale en staatsregeringen, waardoor criminaliteit kan gedijen. De lokale leiders in Sokoto wilden dat Lakurawa-strijders de bandieten bestreden en de gemeenschappen beschermden.
Lakurawa-leden konden de bedreiging van bandieten tussen 2016 en 2017 verdrijven en werden voor hun werk betaald. Echter, de leden van de groep keerden zich al snel ook tegen de gemeenschappen. Ze kregen ruzie met een van de lokale leiders die hen had uitgenodigd en vermoordden hem.
De meeste Lakurawa-strijders worden verondersteld tussen de 18 en 50 jaar oud te zijn en spreken Fulfulde, Hausa en Arabisch, volgens het denktank Nigeriaanse Instituut voor Internationale Betrekkingen. Fulfulde wordt voornamelijk gesproken door de Fulani-groep wiens leden verspreid zijn over West-Afrika.
Het Nigeriaanse leger heeft enkele van de leiders van de groep geïdentificeerd: Abu Khadijah, Abdulrahaman (Idi), Dadi Gumba, Muhammed Abu, Usman Shehu, Abu Yusuf, Musa Walia, Ibrahim Suyaka, Ba Sulhu, en Idris Taklakse.
Wat willen ze?
In de aankondiging van november zei het Nigeriaanse leger dat de motivatie of ideologie van Lakurawa onbekend is. Onderzoekers die met gemeenschappen hebben gesproken die door het geweld zijn getroffen, zeggen echter dat de groep haar eigen versie van de islam promoot en een kalifaat wil vestigen.
In de gebieden die ze besturen, wordt aangenomen dat de groep haar eigen versie van de islamitische wet heeft opgelegd.
Wat hebben ze gedaan?
Lakurawa-leden hebben dorpen in Nigeria en Niger aangevallen. Ze worden verondersteld territorium te bezetten in verschillende dorpen, waar ze ook belasting op vee opleggen.
Als tactiek om meer volgelingen aan te trekken en lokale steun te verkrijgen, zou de groep geld, landbouwgereedschap, meststoffen, zaden en waterpompen aan behoeftige locals uitgeven. Sommige schattingen plaatsen de monetaire compensatie voor nieuwe rekruten op 1 miljoen naira ($645), en ongeveer 10.000 naira ($6) voor lokale informanten.
Dorpelingen die niet samenwerken met de leiding van de groep worden bedreigd en aangevallen. Geweld gerelateerd aan Lakurawa heeft tientallen doden veroorzaakt. Bij een van de laatste aanvallen op 9 november leidde de inval van de groep in de Mera-gemeenschap in de staat Kebbi in Nigeria tot 15 doden.
Hoe reageert Nigeria?
De spanningen tussen Nigeria en Niger hebben een gezamenlijke en geïntegreerde reactie op Lakurawa bemoeilijkt en de groep enige ruimte gegeven.
Het leger van Niger heeft in juli 2023 de macht gegrepen, maar Nigeria, de huidige leider van de Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten (ECOWAS), heeft een harde lijn getrokken ten aanzien van het leger en geëist dat het land terugkeert naar een civiele regering en de gedetineerde voormalige president Mohamed Bazoum vrijlaat.
Voor de staatsgreep in Niger in 2023 voerden de legers van beide landen gezamenlijke grenspatrouilles uit. Die actie zou hebben geholpen om de groep in 2020 te verspreiden.
Echter, te midden van de spanningen die volgden op de staatsgreep, werden de gezamenlijke operaties tussen de twee landen verstoord. Autoriteiten in Nigeria zeggen dat dit ongeveer tegelijkertijd was met de hergroepering van de leden van de groep, die opnieuw gemeenschappen begonnen aan te vallen en profiteerden van de veiligheidsleemte na verdere verslechtering van de relaties. Sindsdien zijn gezamenlijke grenspatrouilles hervat.
In laat 2024 lanceerde Nigeria operaties tegen de groep. Het leger heeft luchtaanvallen uitgevoerd op doelen die verondersteld worden Lakurawa-leden te zijn in de noordelijke staten die zijn getroffen, en grondaanvallen op de kampen van de groep.
Het Nigeriaanse leger erkende in december dat het per ongeluk 10 burgers had gedood na een luchtaanval op het munitiehol van de groep in de dorpen Gidan Bisa en Gidan Runtuwa, in de staat Sokoto, die secundaire explosies veroorzaakte. De dorpen waren een hoge concentratie voor de groep, zei een legerwoordvoerder.
Wat is er met Niger?
De regering van Niger heeft niet onthuld of ze speciale operaties heeft uitgevoerd gericht op de groep, en het is onduidelijk welke delen van Niger zijn getroffen.
In een interview met lokale verslaggevers in december gaf militaire leider generaal Abdourahamane Tchiani de opkomst van de groep de schuld van Nigeria en zei dat Abuja en Frankrijk de groep zouden sponsoren om Niger aan te vallen.
Het land, een voormalige kolonie van Frankrijk, heeft ruzie gekregen met Parijs over de staatsgreep van 2023. Op dezelfde manier hebben Mali en Burkina Faso, die ook door militaire regeringen worden bestuurd, hun voormalige koloniale leider, Frankrijk, afgewezen.
Sindsdien is de Franse president Emmanuel Macron dichterbij de Nigeriaanse leider, Bola Ahmed Tinubu, gekomen, waardoor de voormalige bondgenoten Abuja beschuldigen van samenzwering met hun vijand.
Tchiani zei in een interview in december dat topfunctionarissen van Nigeria, waaronder de veiligheidsadviseur van president Tinubu, Nuhu Ribadu, deel uitmaakten van een plan om gewapende strijders in grensgemeenschappen te houden om Niger aan te vallen.
“Hij weet hiervan, maar hij heeft gezwegen,” zei Tchiani.
De Nigeriaanse regering ontkende de beschuldigingen en zei dat deze “in het rijk van de verbeelding” waren.
