Vlissingen viert 80 jaar bevrijding en herdenkt de Slag om de Schelde
Vlissingen herdenkt bevrijding en de Slag om de Schelde
Op zaterdag vierde Vlissingen de bevrijding van de Zeeuwse havenstad, 80 jaar geleden, en gedenkte de Slag om de Schelde. De hoofdspreker tijdens de herdenking was Tobias van Gent, een van de auteurs van een boek over de Slag om de Schelde. Ook Gijs Tuinman, staatssecretaris van Defensie, was aanwezig.
De herdenking begon om 13:00 uur in de Sint Jacobskerk in Vlissingen. Daarna was er om 14:30 uur een kranslegging bij Uncle Beach, bij de Oranjemolen, begeleid door de Deltaband en het Korps Commandotroepen. “We zullen hen herinneren.” Vanuit de Sint Jacobskerk liep een lange stoet richting Uncle Beach, waar het tweede deel van de herdenking plaatsvond met woorden, daden, muziek en stilte. Het was een bijzondere herdenking van de bevrijding van Vlissingen.
Van Gent legde tijdens de herdenking uit dat de Slag om de Schelde “zeer belangrijk” was voor de bevrijding van het gebied rond de Westerschelde. Toch bleef deze slag, die in 2020 werd gefilmd, lange tijd onbekend vergeleken met andere militaire operaties. “Er zijn verschillende verklaringen voor,” zei Van Gent. Hij noemde onder andere de Zeeuwse mentaliteit van “niet zeuren, gewoon doorgaan”, die ervoor zorgde dat de Zeeuwen zelf niet expliciet aandacht aan de strijd gaven.
De Slag om de Schelde was van groot belang voor het verslaan van Nazi-Duitsland, maar bleef te lang onbekend. Verschillende sprekers benadrukten dit en wezen ook op het feit dat vrijheid en vrede nog steeds niet vanzelfsprekend zijn. Een belangrijk onderdeel van de Slag om de Schelde was de landing van de Geallieerden op de ochtend van 1 november 1944 in Vlissingen. Deze amfibische landing had de codenaam Uncle Beach. Twee dagen later werd Vlissingen bevrijd, maar daarvoor was een hoge prijs betaald, aldus burgemeester Bas van den Tillaar. “Er zijn veel offers gebracht voor vrijheid. De stad was volledig in puin.”
De Slag om de Schelde was strategisch van belang om de controle over de haven van Antwerpen te verkrijgen. De stad Vlissingen werd op 3 november 1944 bevrijd. Naast Vlissingen waren er ook zware gevechten in Westkapelle en bij de Sloedam op Walcheren. Gijs Tuinman benadrukte dat vrijheid ook nu niet vanzelfsprekend is. “Vrijheid is kwetsbaar en moet altijd worden beschermd.” Tuinman onderstreepte ook dat de strijd een unieke militaire samenwerking was tussen verschillende landen in de strijd voor de vrijheid van de Nederlanders. “De Slag om de Schelde was een van de zwaarste militaire operaties op Nederlandse bodem in de Tweede Wereldoorlog. Nederlanders, Fransen, Britten en Canadezen vochten samen voor onze vrijheid,” schreef hij op X.
De Zeeuwse gedeputeerde Arno Vael stemde in met de woorden van Tuinman. Vael merkte ook op dat “oorlogen nog steeds enkele uren vliegen van Nederland worden uitgevochten.” De gedeputeerde verwees naar de strijd tussen Israël en de Palestijnse Hamas.
Naast Vlissingen waren er zware gevechten in Westkapelle en bij de Sloedam tijdens de Slag om de Schelde op Walcheren. De strijd om de Sloedam, destijds de enige landverbinding naar Walcheren, werd ook op zaterdag herdacht. Tijdens de herdenking wees burgemeester Yvonne van Mastrigt van Middelburg erop dat de hedendaagse media dagelijks informatie geven over “gruwelen niet zo ver weg”. Ze stelde dat vechten begint in een wereld waar mensen anders denken en dat het daarom belangrijk is om met elkaar in gesprek te blijven.
