Iran zal alle juridische mogelijkheden onderzoeken om schadevergoeding te eisen van zijn aanvallers

Opinie: Iran zal alle juridische wegen bewandelen om schadevergoeding te eisen van zijn aanvallers

Volgens het internationaal recht hebben de Iraanse mensen recht op compensatie van Israël en de Verenigde Staten. De internationale rechtsorde verliest haar effectiviteit wanneer zij wordt geconfronteerd met het unilateralisme van hegemoniale machten en daden die de algemeen aanvaarde normen negeren. Als dergelijke praktijken niet worden aangepakt, loopt de rechtsorde het risico haar fundamentele doel te verliezen: de bescherming van gerechtigheid, vrede en de soevereiniteit van naties.

De aanvallen door de Verenigde Staten en Israël op Iran, waaronder de gerichte moorden op wetenschappers en intellectuelen, het bombarderen van door het IAEA goedgekeurde nucleaire faciliteiten, en het aanvallen van woon-, medische, media- en openbare infrastructuur, zijn duidelijke voorbeelden van illegale, unilaterale acties die niet ongemerkt mogen blijven. Deze daden zijn onrechtmatig en vormen een duidelijke schending van fundamentele normen van het internationaal recht.

In dit kader moet het principe van staatsverantwoordelijkheid worden toegepast, dat bepaalt dat staten verantwoordelijk zijn voor onrechtmatige daden. Dit principe is gecodificeerd door de International Law Commission (ILC) in de Draft Articles on Responsibility of States for Internationally Wrongful Acts uit 2001, die sindsdien breed erkend en geciteerd zijn door internationale rechtbanken en tribunalen.

Volgens de bepalingen van de ILC vormt de uitvoering van een onrechtmatige daad – zoals het onwettig gebruik van geweld – een schending van een internationale verplichting en legt het een bindende plicht op de verantwoordelijke staat om volledige en effectieve schadevergoeding te bieden voor de geleden schade.

In het geval van de onwettige daden van de Verenigde Staten en Israël reikt de reikwijdte van de juridische verantwoordelijkheid veel verder dan gewone schendingen. Deze daden hebben niet alleen de gewoonterechtelijke internationale normen geschonden, maar ook de dwingende normen, de hoogste norm binnen de internationale rechtsorde. Het principe van de prohibitieve agressie is een kernregel die voor iedereen geldt. Geen enkele staat mag van deze norm afwijken, en schendingen roepen verplichtingen op, die vereisen dat alle leden van de internationale gemeenschap collectief reageren om de wet te handhaven.

Er zijn ten minste twee relevante juridische precedenten die de toepassing van het principe van staatsverantwoordelijkheid en de verplichting tot schadevergoeding in het geval van Iran kunnen begeleiden.

In 1981 nam de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties Resolutie 487 aan als reactie op de aanval van Israël op de nucleaire faciliteiten van Irak. Deze resolutie karakteriseerde deze agressie ondubbelzinnig als een “ernstige bedreiging voor het gehele waarborgregime van de Internationale Atomenergieorganisatie [IAEA]”, dat de basis vormt van het Verdrag inzake de niet-verspreiding van nucleaire wapens (NPT). De resolutie erkende ook ten volle het onvervreemdbare soevereine recht van alle staten om programma’s voor technologische en nucleaire ontwikkeling op te zetten om hun economie en industrie voor vreedzame doeleinden te ontwikkelen.

Artikel 6 stelt dat “Irak recht heeft op passende schadevergoeding voor de vernietiging die het heeft geleden, waarvoor Israël verantwoordelijk is erkend.” Door de agressor te verplichten de slachtoffer te compenseren voor de daaruit voortvloeiende schade, biedt de resolutie een duidelijk juridisch precedent voor het nastreven van schadevergoeding in soortgelijke gevallen.

Aangezien de aanvallen door de VS en Israël werden uitgevoerd met openbare verklaringen die de operaties bevestigden en goed gedocumenteerd zijn, is de toepassing van de principes en bepalingen van Resolutie 487 op de Iraanse zaak niet alleen passend en noodzakelijk, maar ook stevig verankerd in het internationaal recht.

Een ander relevant document is Resolutie 692 van de VN-Veiligheidsraad, die in 1991 werd aangenomen en de United Nations Compensation Commission (UNCC) oprichtte na de invasie van Irak in Koeweit. De commissie had de taak om claims voor schadevergoeding te verwerken die voortvloeiden uit de invasie.

De oprichting van de UNCC toonde de capaciteit van internationale mechanismen aan om slachtoffers te identificeren, schade te evalueren en praktische compensatie te implementeren – een duidelijk model voor staatsverantwoordelijkheid in gevallen van onwettige agressie.

Dit precedent biedt een sterke juridische en institutionele basis voor het doen gelden van de rechten van het Iraanse volk. Het is daarom zowel passend als noodzakelijk voor de VN om een op regels gebaseerd mechanisme op te richten, zoals een internationale commissie voor schadevergoeding, om Iran recht te doen.

Een dergelijke commissie, geïnitieerd en onderschreven door de Algemene Vergadering van de VN of andere competente VN-instanties, zou een uitgebreide beoordeling moeten uitvoeren van de schade die is toegebracht door de onwettige en agressieve daden van de VS en het zionistische regime tegen Iran.

De oprichting van schadereparatiemechanismen – hetzij door onafhankelijke commissies, onderzoeksinstanties, of schadevergoedingsfondsen die onder internationaal toezicht opereren – zou significant bijdragen aan het herstel van het vertrouwen in het mondiale rechtssysteem en een principiële reactie bieden op de voortdurende normalisatie van straffeloosheid.

Iran heeft ook een andere weg voor het nastreven van gerechtigheid voor de onwettige aanvallen waaraan het werd onderworpen. In de aanloop naar deze aanvallen publiceerde de IAEA bevooroordeelde en politiek gemotiveerde rapporten over het Iraanse nucleaire programma, wat de uitvoering van agressie door de VS en Israël vergemakkelijkte en het principe van neutraliteit schond.

Dit plaatst Iran in een positie om schadevergoeding te eisen van de organisatie op basis van Artikel 17 van de IAEA Safeguards Agreement. Als een staat die is benadeeld door de duidelijke nalatigheid van de organisatie, heeft Iran recht op volledige schadevergoeding voor alle materiële en morele schade die is toegebracht aan zijn vreedzame nucleaire faciliteiten en wetenschappelijk personeel.

In dit kader is het nastreven van verantwoordingsplicht voor de IAEA, naast de agressorstaten, een vitaal element van de bredere strategie van Iran om verantwoordingsplicht binnen de internationale rechtsorde te handhaven. Door zich te baseren op erkende, legitieme en bindende internationale mechanismen zal Iran de rechten van zijn volk in elk forum krachtig verdedigen.

Uiteindelijk ligt de verantwoordelijkheid voor de recente misdaden van deze oorlog van agressie niet alleen bij de directe daders, de VS en Israël, en degenen die hen hielpen, de IAEA. Alle staten en internationale organisaties hebben een onmiskenbare verplichting om effectieve juridische maatregelen te nemen om dergelijke misdaden te voorkomen.

De internationale gemeenschap als geheel moet beslissend reageren. Stilte, uitstel of enige vorm van compliciteit tegenover agressie en wreedheden zou het principe van staatsverantwoordelijkheid onder internationaal recht reduceren tot een lege slogan.

Bij het nastreven van verantwoordingsplicht zal Iran alle beschikbare middelen uitputten en niet rusten totdat de rechten van zijn volk volledig worden erkend en zij adequate schadevergoeding ontvangen. Het zal blijven pleiten voor de vervolging en aansprakelijkheid van degenen die verantwoordelijk zijn voor deze misdaden, zowel nationaal als internationaal, totdat gerechtigheid volledig is bereikt.