Voorbereidingen voor een Nieuwe Genocide in Europa

OPINIE

In Europa wordt de basis gelegd voor een nieuwe genocide. Het ontkennen van genocides en het herzien van de Holocaust dat momenteel in Europa plaatsvindt, wijst allemaal op de normalisering van genocidale geweld.

Mensen houden een spandoek omhoog met de tekst ‘Gisteren Srebrenica, vandaag Gaza’ tijdens een rally ter ondersteuning van Gaza in Sarajevo, Bosnië en Herzegovina op 22 oktober 2023.

Op 15 april zou de Oostenrijkse Nobelprijswinnaar Peter Handke verschijnen op de nationale omroep ORF om te praten over zijn nieuwe geschriften. In plaats daarvan ontkende hij opnieuw dat de genocide in Srebrenica heeft plaatsgevonden, en noemde het “Brudermord” – bijbelse broederlijke moord – en kaderde het als een spirituele tragedie in plaats van een misdaad tegen de menselijkheid.

ORF verdedigde zijn beslissing om Handke te interviewen toen het kritiek ontving. Men beweerde dat het niets verkeerds had gedaan, aangezien de interviewer de genocide in een vraag erkende.

Het is nauwelijks verrassend dat een Europese omroep ervoor kiest om genocide-ontkenning een podium te geven in deze tijd. Europa staat voor een crisis, niet alleen van herinnering, maar ook van gevaarlijke continuïteit. Van de Holocaust tot Srebrenica en Gaza, het ontkennen van staatsgeweld tegen gemarginaliseerde groepen probeert de gruwelen uit het verleden uit te wissen, de huidige te normaliseren, en de weg voor toekomstige te effenen.

Broederlijke moord als ‘de ergste misdaad’

De Bosnische genocide was de eerste genocide die op televisie werd uitgezonden. In 1995 vulden verontrustende beelden uit Srebrenica de huiskamers over de hele wereld en toonden ze het falen van internationale bescherming. Ondanks een langdurig proces van vervolging van oorlogsmisdaden door het Internationaal Straftribunaal voor het voormalige Joegoslavië, en rechterlijke uitspraken die de medeplichtigheid van Europese vredestroepen in de massamoorden impliceren, blijft de ontkenning van de Bosnische genocide goed verdraagzaam in Europa.

Terwijl Handke zeker niet de enige prominente publieke figuur is die zich hiermee bezighoudt, maakt zijn retoriek duidelijk hoe deze misdaad is geminimaliseerd in de poging om de Duitse en Oostenrijkse schuld voor de Holocaust te verdoezelen.

Handke portretteert de Bosnische genocide als een tragische burgeroorlog tussen “broeders” – Brudermord. Hij romantiseert oorlogsmisdadigers als slachtoffers en embedt genocide-ontkenning in een fascistisch narratief van verlossing door etnisch geweld.

Volgens hem is broederlijke moord “veel erger” dan genocide – dat wil zeggen, degenen die hun “broeders” doden, moeten als ergere criminelen worden beschouwd dan de nazi’s die “de ander” doodden. Door gruweldaden op deze manier te kaderen, minimaliseert Handke effectief de verantwoordelijkheid van Duitsers en Oostenrijkers voor de Holocaust.

In dit verwrongen verhaal kunnen de nazaten van de nazi’s morele superioriteit claimen, met de bewering dat zij de “ergste misdaad van allemaal” – Brudermord – niet hebben gepleegd. De verontrustende implicatie is dat Joden nooit echt “broeders” waren voor Europeanen zoals Handke.

Servische nationalisten kunnen Handke als een bondgenoot in de genocide-ontkenning beschouwen, maar hij verdedigt hen niet – hij gebruikt hen. Via hen reinigt wit Europa zijn handen van zijn bloederige misdaden – van Auschwitz tot Algerije, van Congo tot Rwanda. Handke’s theologische taal is een alchemie van het Europese geweten, waarbij schuld wordt verschoven naar de moslims, de joden en de “Balkanbarbaren”.

Anti-semitisme transplanteren

Handke’s logica paralleliseert en versterkt de bredere campagne om de schuld voor anti-semitisme – en zelfs de Holocaust – op Arabieren en moslims te schuiven. In Duitsland is deze trend volledig omarmd door de staat en verschillende publieke instellingen, die – tegen alle bewijs in – hebben begonnen te beweren dat de immigranten-moslimgemeenschap in het land verantwoordelijk is voor de toenemende anti-semitische sentimenten.

In 2024 nam het Duitse parlement, de Bundestag, een resolutie aan waarin staat dat “de alarmerende omvang van anti-semitisme” “aangewakkerd wordt door immigratie uit Noord-Afrikaanse en Midden-Oosterse landen”.

Duitse media blijven een “moslim-nazi verleden” fabriceren, met één artikel dat beweert: “In tegenstelling tot Duitsland heeft het Midden-Oosten nooit zijn nazi-verleden verwerkt.” Ondertussen hebben door de staat gefinancierde NGO’s de Palestijnse keffiyeh bestempeld als een nazi-symbool en de ontkrachtte Israëlische bewering herhaald dat de grootmoefti van Palestina de “eindoplossing” heeft “geïnspireerd”.

De politieke elite in Duitsland bouwt nu een revisionistisch moreel alibi op: waarin nazi’s worden heringericht als onwillige, berouwvolle daders, terwijl Palestijnen en hun moslim- en Arabische bondgenoten als slechter dan de nazi’s zelf worden afgeschilderd.

Jarenlang was dit een marginale gedachte die werd aangenomen door extreemrechtse partijen zoals de Alternative für Deutschland (AfD). Maar nu zijn de kernideeën van de AfD, niet alleen over het nazi-verleden van Duitsland, maar ook over immigratie en islam, breed geaccepteerd door het politieke midden.

Deze verschuiving weerspiegelt een langdurige strategie van het verplaatsen van schuld. Historicus Ernst Nolte, die in 2000 door de conservatieve Konrad Adenauer Stichting met een grote prijs werd geëerd, stelde dat de Holocaust een reactie was op de Sovjet “barbarij”, waarbij hij de misdaden van de nazi’s relativiseerde door Auschwitz gelijk te stellen met de Goelag.

Nolte beweerde dat Hitler “rationele” redenen had om de joden te targeten en verwierp de “collectieve schuld” die sinds 1945 aan Duitsland werd toegeschreven. Tegenwoordig herhaalt AfD-leider Alice Weidel deze opvatting en wijst ze de herinneringscultuur van Duitsland af als een “schuldcultus”.

Waar Nolte de Sovjets de schuld gaf, wijst de huidige politieke elite de schuld nu aan moslims. Het doel is hetzelfde: de Duitse verantwoordelijkheid uit de geschiedenis wissen.

Van ontkenning naar facilitering

Genocide-ontkenning is geen passieve daad van vergeten, maar een actieve, schadelijke praktijk die geweld in stand houdt. Genocide-expert Gregory Stanton erkent ontkenning als de laatste fase van genocide, die ook een kritische aanwijzing is dat de volgende op komst is.

Voor overlevenden en hun nakomelingen verdiept ontkenning de trauma’s door lijden te ongeldig te maken, de waarheid te verdraaien en slachtoffers van waardigheid, herinnering en gerechtigheid te beroven. Deze wonden reiken verder dan individuen en raken hele gemeenschappen over generaties heen.

Ondertussen beschermt genocide-ontkenning de daders, vertraagt het herstelbetalingen en blokkeert het verzoening, waardoor sociale verdeeldheid verdiept. Het ondermijnt ook het internationale recht en mensenrechtenkaders, wat aangeeft dat zelfs misdaden tegen de menselijkheid genegeerd kunnen worden.

Genocide-ontkenning bereidt dus rechtstreeks de grond voor de volgende genocide en de acceptatie daarvan. We zien dit duidelijk in hoe Europeanen reageren op de genocide in Gaza, door te ontkennen dat het überhaupt gebeurt, ondanks herhaalde verklaringen van experts van de Verenigde Naties en genocide-onderzoekers, en blijven Israël van wapens en diplomatieke bescherming voorzien.

Het draaiboek dat in Bosnië is ontwikkeld, wordt nu toegepast op Gaza. Het volgt een bekend patroon: blameer “beide partijen”, portretteer slachtoffers als agressors, en wijs de verantwoordelijkheid toe aan enkele individuen – waarmee systematisch geweld wordt verborgen. Dit blauwdruk wordt misschien het duidelijkst weerspiegeld in de bewering dat alleen premier Benjamin Netanyahu en zijn twee extreemrechtse ministers verantwoordelijk zijn voor het “geweld” dat in Gaza plaatsvindt, waardoor beleid wordt gescheiden van structuur en diepere verantwoordelijkheid wordt ontweken.

In het narratief dat de Bosnische genocide ontkent, wordt de verantwoordelijkheid ook teruggebracht tot enkele “slechte appels” binnen het Servische staatsapparaat – alsof genocide een spontane afwijking was in plaats van een zorgvuldig gepland, staatsuitgevoerd misdrijf dat brede coördinatie en opzet vereiste.

Voorbereidingen voor een toekomstige genocide in Europa

Europa staat vandaag de dag voor een diepe crisis nu extreemrechts nationalisme toeneemt en een verdwijnende middenklasse worstelt te midden van groeiende sociale en economische onzekerheid. In veel westerse landen krimpt de middenklasse terwijl wat de rechtse kant “surpluspopulatie” noemt – onevenredig samengesteld uit moslims – steeds meer gemarginaliseerd en als zondebok wordt gebruikt.

In zo’n tijd draagt het herschrijven van een vorige genocide tegen een andere bevolking als een misverstand bij aan het creëren van de omgeving voor de volgende genocide. En er zijn al duidelijke aanwijzingen dat delen van de politieke klasse zich inspannen om deze “surpluspopulatie” onder verschillende dekmanten te verwijderen.

De nazi-eufemisme “Umsiedlung nach Osten” (herhuisvesting naar het Oosten) was een groteske excuus om joden naar gaskamers te deporteren. Vandaag de dag pleiten Europese actoren zoals de Oostenrijkse extreemrechtse activist Martin Sellner openlijk voor “remigratie”, een sinistere echo van deze dodelijke logica gericht op het ontwortelen van moslimgemeenschappen.

Europese politieke elites hebben deze term misschien nog niet omarmd, maar zij zijn druk bezig met het realiseren van verschillende beleidsmaatregelen die hetzelfde uiteindelijke doel hebben – het beperken of verminderen van de moslimaanwezigheid in Europa. Ze bouwen aan een juridisch regime voor uitsluiting door middel van het EU Migratiepact van 2024, plannen om asielzoekers naar Albanië of andere landen te verplaatsen, en een grote injectie van geld in Frontex, het grensagentschap van de EU dat beschuldigd wordt van onder andere illegale pushbacks.

Dit zijn geen neutrale maatregelen maar ideologische instrumenten van geracialiseerde verwijdering, verhuld in liberale retoriek. En met de tijd zullen ze alleen maar gewelddadiger worden.

Dit is geen alarmisme. Het is een patroon. De erosie van rechten begint altijd met diegenen die als “de ander” worden beschouwd.

Als genocide-ontkenning niet met urgentie wordt aangepakt, als de genocide in Gaza niet wordt erkend en onmiddellijke actie wordt ondernomen om deze te stoppen, loopt Europa het risico om in een vicieuze cirkel terecht te komen. Met genocide-ontkenning die zich uitbreidt en de drang om verantwoordelijkheid voor de Holocaust te ontkennen die toeneemt, wordt de basis gelegd voor deze afschuwelijke gruweldaden om zich te herhalen.