Trump dringt aan op een overeenkomst met Iran terwijl Teheran reageert op aanvallen op Israël
Trump roept Iran op tot ‘deal’ terwijl Teheran dreigt met reactie op aanvallen van Israël
De Opperste Leider van Iran, Ayatollah Ali Khamenei, heeft Israël gewaarschuwd dat het ‘ernstige straffen’ moet verwachten. Deze waarschuwing komt na de luchtaanvallen van Israël op nucleaire en militaire locaties in Iran, waarbij ten minste twee hoge militaire commandanten en verschillende nucleaire wetenschappers om het leven kwamen.
President Donald Trump heeft Iran aangespoord om in te stemmen met de eisen van de Verenigde Staten om zijn nucleaire programma te beperken. Dit deed hij op zijn Truth Social-platform, waar hij waarschuwde dat de ‘volgende al geplande aanvallen’ op Iran ‘nog brutaler’ zullen zijn. Hij drong aan op een deal voordat er ‘niks meer over is’.
“Iran moet een deal maken, voordat er niets meer over is… DOE HET SIMPEL, VOORDAT HET TE LAAT IS,” zei hij.
In een andere post op zijn sociale media platform, merkte Trump op dat Iran misschien een tweede kans heeft, aangezien hij Teheran twee maanden geleden 60 dagen gaf om een deal te sluiten. “Ik vertelde ze wat ze moesten doen, maar ze konden het gewoon niet voor elkaar krijgen. Nu hebben ze, misschien, een tweede kans!”
Trump prees ook de aanvallen van Israël op Iran in een serie korte telefoongesprekken met mediakanalen, waarbij hij zei: “Ik denk dat het uitstekend is geweest. En er komt meer. Veel meer.”
Minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio verklaarde eerder dat de VS geen rol hebben gespeeld in de Israëlische aanvallen en drong er bij Iran op aan geen Amerikaanse belangen of personeel in de regio aan te vallen als vergelding. Teheran gaf echter aan dat Washington ‘verantwoordelijk zou zijn voor de gevolgen’.
Schade aan nucleaire site Natanz
Iran beloofde een harde reactie op de aanvallen van Israël, en het Israëlische leger meldde dat het op vrijdag vroeg probeerde ongeveer 100 drones, die richting Israël waren gelanceerd, te onderscheppen. Israëlische media meldden ook dat drones boven Saoedi-Arabië werden onderschept.
Ongeveer 200 Israëlische gevechtsvliegtuigen namen deel aan de luchtaanvallen op Iran, waarbij meer dan 100 doelen in het land werden geraakt. De Israëlische legerwoordvoerder, Brigadier Generaal Effie Defrin, bevestigde de omvang van de aanvallen.
Iranese media meldden explosies, waaronder enkele bij de belangrijkste uraniumverrijkingsfaciliteit in Natanz. De Iraanse Organisatie voor Atoomenergie meldde schade aan Natanz, maar geen slachtoffers. De organisatie voegde eraan toe dat er besmetting – chemisch of radioactief – was gedetecteerd binnen de nucleaire site, maar niet buiten het complex na de Israëlische aanval van vanochtend.
Op vrijdagmiddag meldde het Iraanse Tasnim-nieuwsagentschap een nieuwe Israëlische aanval in de stad Tabriz, in het noordwesten van Iran. Later werd er gemeld dat er explosies te horen waren en rook te zien was in de provincie Alborz, ten westen van Teheran. In de avond werd door het Fars-nieuwsagentschap gerapporteerd dat er twee explosies waren gehoord nabij de nucleaire site Fordow, en het Mehr-nieuwsagentschap meldde een “massale explosie” in Isfahan, een stad met verschillende nucleaire faciliteiten. Daarnaast waren er ook explosies te horen in Teheran en omliggende gebieden, aldus de staatsmedia.
De Iraanse ambassadeur bij de Verenigde Naties, Amir Saeid Iravani, vertelde de VN-Veiligheidsraad dat er minstens 78 mensen zijn omgekomen en meer dan 320 anderen gewond zijn geraakt bij de aanvallen van de dag, waaronder vrouwen en kinderen.
Israël’s premier Benjamin Netanyahu zei dat Israël zich richtte op het “hart van Iran’s nucleaire verrijkingsprogramma”, met als doel de belangrijkste uraniumverrijkingsfaciliteit in Natanz. De aanvallen zullen “zoveel dagen doorgaan als nodig is,” voegde hij eraan toe.
Daarnaast zijn er meldingen dat de VS militaire middelen naar het Midden-Oosten zouden kunnen verplaatsen. Twee Amerikaanse functionarissen vertelden dat de VS militaire middelen, waaronder schepen, aan het verplaatsen zijn.
Ernstige straf voor Israël
Ayatollah Ali Khamenei waarschuwde Israël dat het “ernstige straffen” moet verwachten na de aanvallen. Het ministerie van Buitenlandse Zaken van Iran voegde eraan toe dat Teheran het “legale en legitieme” recht heeft om te reageren. Iraanse staatsmedia meldden dat Hossein Salami, de opperbevelhebber van de Islamitische Revolutionaire Garde, en Mohammad Bagheri, de stafchef van de Iraanse strijdkrachten, beiden zijn omgekomen in de aanvallen. Ook de nucleaire wetenschappers Mohammad Mehdi Tehranchi en Fereydoun Abbasi kwamen om het leven.
De Iraanse president Masoud Pezeshkian zei dat Israël zijn aanvallen zal “betreuren”. “De Iraanse natie en de officials van het land zullen niet zwijgen in het aangezicht van deze misdaad, en de legitieme en krachtige reactie van de Islamitische Republiek Iran zal de vijand doen betreuren zijn dwaze daad,” zei Pezeshkian in een videoboodschap op de staatszender.
Later op vrijdag zei Netanyahu in een videoboodschap dat hij “verschillende golven van Iraanse aanvallen” verwacht als reactie op de operatie die aanvankelijk voor april was gepland. Uren later lanceerde Iran raketten richting Israël.
In de Iraanse stad Qom verzamelden zich op vrijdag honderden demonstranten bij de Jamkaran-moskee om een “ernstige straf” voor Israël te eisen als reactie op de aanvallen. Mohammad Eslami, een onderzoeksmedewerker aan de Universiteit van Teheran, zei dat Iraanse leiders zich voorbereiden op een aanstaande aanval op Israël gericht op militaire en nucleaire faciliteiten.
“De meeste Iraanse politieke partijen steunen de verdediging van het land omdat alle Iraniërs [de geschiedenis van de aanval van Irak op Iran] kennen. Dit gaat niet om politieke standpunten,” voegde hij eraan toe.
Nucleaire besprekingen
Amerikaanse en Iraanse functionarissen zullen op zondag deelnemen aan een zesde ronde van gesprekken over het nucleaire programma van Iran in Oman, maar sommige waarnemers zeggen dat dit waarschijnlijk niet zal doorgaan. “Het enige dat de Israëlische aanval volledig heeft verwoest, was de diplomatieke oplossing die aan de gang was tussen de Iraanse [diplomaten] en de Amerikanen,” zei Eslami.
In een interview met het persbureau Reuters op vrijdag zei Trump dat het onduidelijk is of Iran nog een nucleair programma heeft na de Israëlische aanvallen. De president zei dat de VS nog steeds plannen heeft voor nucleaire gesprekken met Iran, maar niet zeker weet of ze nog doorgaan. Toch zei hij dat het niet te laat is voor Iran om een deal te sluiten. “Ik heb geprobeerd Iran te redden van vernedering en de dood,” zei Trump, en voegde eraan toe dat hij zich geen zorgen maakte over de dreiging van een uitbraak van een regionale oorlog.
Washington en Teheran zijn in onderhandeling over de uraniumverrijking door Iran, waarbij Trump recentelijk verklaarde dat er “nul” verrijking in Iran moet worden toegestaan. Hij heeft ook herhaaldelijk gezegd dat Iran geen nucleaire wapens zal mogen verkrijgen. Teheran heeft consistent verklaard dat zijn nucleaire programma alleen voor civiele doeleinden is.
Iran verklaarde in een verklaring dat de “lafheid” van de aanval van Israël aantoont waarom Iran moet aandringen op verrijking, nucleaire technologie en raketcapaciteiten. De Raad van Bestuur van de Internationale Atoomenergieorganisatie verklaarde donderdag dat Iran voor het eerst in bijna 20 jaar in strijd is met zijn verplichtingen op het gebied van non-proliferatie.