Waarom hebben de VS en China de tarieven verlaagd – en wat zijn de volgende stappen?
De Verenigde Staten en China hebben op maandag een overeenkomst bereikt om zware invoerrechten tegen elkaar voor 90 dagen op te schorten.
Deze recente doorbraak markeerde een ontspanning in de handelsoorlog die door de Amerikaanse president Donald Trump was gestart toen hij in januari weer aan de macht kwam. Terwijl Trump aanvankelijk invoerrechten tegen de meeste landen aankondigde, pauzeerde hij de meeste ervan, met uitzondering van China, de grootste economische concurrent van de VS.
De wederzijdse invoerrechten die de VS en China elkaar oplegden, waren geëscaleerd tot hoge tarieven, tot wel 145 procent op Chinese goederen die de VS binnen wilden, en 125 procent op Amerikaanse producten die toegang zochten tot de Chinese markt.
Op maandag zei Trump dat hij tegen het einde van de week met zijn Chinese tegenhanger Xi Jinping kon praten en voegde eraan toe dat de economische onderhandelingen hadden geleid tot een “reset” tussen de twee landen.
Wat zeiden China en de VS?
De VS en China hebben op maandag een gezamenlijke verklaring uitgebracht waarin de opschorting van de invoerrechten werd aangekondigd. De opschorting volgde op twee dagen van handelsbesprekingen in Genève, Zwitserland. In de weken voorafgaand had Trump herhaaldelijk gezegd dat de tarieven met China aan de orde waren, maar functionarissen in Peking ontkenden enige lopende onderhandelingen vóór de vergaderingen in Genève.
In de verklaring op maandag zeiden de twee landen dat ze het belang van hun “bilaterale economische en handelsrelatie” erkennen, evenals het belang van een “duurzame, langetermijn- en wederzijds voordelige economische en handelsrelatie”. De verklaring zei dat beide landen stappen zouden ondernemen om de meeste invoerrechten tegen woensdag op te schorten.
Wat zijn de specifieke voorwaarden van de tariefverlagingen?
De VS verlaagde het tarief op Chinese goederen van 145 procent naar 30 procent, terwijl China het tarief op de VS verlaagde van 125 procent naar 10 procent. Op 2 april had de VS een “wederkerig tarief” van 34 procent op Chinese goederen opgelegd, bovenop de 20 procent tarieven die Trump eerder op Chinese producten had opgelegd. Die eerdere tarieven werden aangedreven door de beschuldiging van Trump dat China verantwoordelijk was voor de fentanylcrisis die duizenden Amerikaanse levens heeft verwoest.
In feite waren Chinese goederen op 2 april onderworpen aan een tarief van 54 procent. Beijing reageerde met een tarief van 34 procent op invoer uit de VS. Wat volgde was een wederzijdse escalatie, waarbij de VS en China elkaar steeds hogere invoerrechten oplegden. Uiteindelijk had de VS een tarief van 145 procent op China opgelegd, terwijl China een tarief van 125 procent op de VS had opgelegd.
Op 12 mei kwamen ze overeen om alle tarieven die op 2 april waren opgelegd en vervolgens tot 10 procent te verlagen. Maar als je de tarieven vóór 2 april meerekent, hebben Chinese goederen nog steeds te maken met een tarief van 30 procent. Bovendien zijn specifieke producten uit China, zoals elektrische voertuigen, staal en aluminium, onderworpen aan nog hogere, aparte tarieven die de afgelopen jaren zijn opgelegd.
Alle tariefopschortingen zijn voorlopig slechts voor 90 dagen – onder voorbehoud van herziening op basis van bredere handelsbesprekingen tussen de VS en China.
Wat is het belangrijkste doel van deze opschorting van 90 dagen?
De VS en China zijn overeengekomen, volgens hun gezamenlijke verklaring, om een mechanisme op te zetten om door te gaan met praten over hun handelsrelaties.
Lopes, wiens expertise onder andere internationale handel en China omvat, legde uit dat het terugdraaien van de tarieven benadrukt dat China zijn standpunt heeft behouden, waardoor de VS gedwongen werd zijn aanpak te herzien. “In die zin signaleert de terugdraaiing de grenzen van showmanship en unilateralisme in een diep onderling verbonden wereldeconomie. Het is een tactische pauze, geen strategische herschikking.”
Waarom heeft Trump zijn tariefaanpak herzien?
“De omkering is een erkenning van binnenlandse economische druk,” zei Lopes. Hij voegde eraan toe dat de tarieven de prijzen voor Amerikaanse consumenten verhoogden en cruciale productiesectoren ondermijnden, met name die afhankelijk van Chinese tussenproducten.
“De Amerikaanse economie, ondanks zijn schaal, kan zich niet isoleren van wereldwijde toeleveringsketens zonder ernstige nevenschade. Bovendien gedijt president Trump op het projecteren van kracht door middel van onderhandeling – maar onderhandelen zonder structuur of een duidelijk einddoel onthult uiteindelijk zwakte. De terugdraaiing weerspiegelt deze interne tegenstrijdigheid,” zei hij.
Lopes merkte op dat fentanyl – en de rol van China in de toeleveringsketen van de dodelijke synthetische opioïde – nooit de belangrijkste factor achter Trumps invoerrechten tegen Beijing was geweest. “Fentanyl was onderdeel van de publieke discussie, maar niet een fundamentele drijfveer van het tariefbesluit. Het diende meer als een symbolische kwestie voor politieke berichtgeving, vooral naar binnenlandse doelgroepen. De kern dynamiek hier is structureel – onderlinge afhankelijkheid van toeleveringsketens, inflatoire zorgen, en electorale berekeningen – niet drugsbeleid,” zei de analist van Chatham House.
Welke mechanismen zijn ingesteld om ervoor te zorgen dat dit werkt?
In de verklaring benoemden beide landen vertegenwoordigers voor de onderhandelingen. Vicepremier van de Staatsraad He Lifeng is aangesteld om China te vertegenwoordigen. De Amerikaanse minister van Financiën Scott Bessent en handelsvertegenwoordiger Jamieson Greer zijn aangesteld om de VS te vertegenwoordigen.
Hoe hebben de wereldmarkten gereageerd op deze overeenkomst?
De aankondiging op maandag zorgde voor een stijging van de aandelen en de dollar. Op dinsdag steeg de S&P 500 met 184,28 punten, de Dow Jones Industrial Average steeg met 1.161 punten en de Nasdaq-composite steeg met 779,43 punten. De euro daalde met 1,5 procent naar $1,1078. De yen verzwakte en de Amerikaanse valuta steeg met 2,1 procent naar 148,49.
Na de dreigingen van Trump met invoerrechten had de wereldmarkt een aanzienlijke daling gezien.
US-China handel: Diepere uitdagingen
De twee grootste economieën ter wereld, de VS en China, hebben lange tijd gestreden om economische dominantie en zijn afhankelijk van elkaar als belangrijke handelspartners. De VS is de grootste exportmarkt van China, goed voor 12,9 procent van de Chinese export in 2023, volgens de Observatory of Economic Complexity (OEC). China is de derde grootste exportmarkt van de VS, achter Canada en Mexico. Chinese goederen maakten 14,8 procent uit van de totale Amerikaanse invoer in 2023.
Deze handel biedt Amerikaanse consumenten betaalbare producten en stelt Amerikaanse bedrijven in staat om jaarlijks miljarden dollars te verdienen aan verkopen in China. China verdient miljarden dollars aan exporten en miljoenen banen uit deze handelsrelatie. Analisten van het Amerikaanse financiële dienstverleningsbedrijf Goldman Sachs schatten dat als de VS zijn handelsoorlog met China voortzet, tot 16 miljoen banen in China in gevaar kunnen komen.
Maar in de VS zijn er ook groeiende oproepen voor een herbeoordeling van die economische relatie. Tijdens zijn eerste termijn voerde Trump een “handelsoorlog” tegen China, in een poging het handelstekort dat de VS met het land had te verkleinen. In 2024 had de VS een handelstekort van $295,4 miljard met China – het grootste handelstekort van alle handelspartners.
Terwijl de Chinese leiding voortdurend heeft betoogd dat de handelsoorlog niemand ten goede komt, heeft voormalig president Joe Biden verschillende van Trumps invoerrechten voortgezet en eraan toegevoegd.
Andere zorgen over de handelsrelatie die door analisten, waaronder die van de Council on Foreign Relations, zijn aangekaart, zijn onder andere zorgen over het verlies van productiebanen in de VS en vrees voor Chinese spionage en diefstal van intellectueel eigendom. Als gevolg hiervan hebben opeenvolgende Amerikaanse regeringen de controle op exporten naar China verhoogd om te voorkomen dat gevoelige Amerikaanse technologie de Chinese militaire hand bereikt.
Het Amerikaanse Congres heeft in 2018 een wet aangenomen die de president toestaat om de Amerikaanse export te beheersen die als “dual-use” wordt beschouwd, dat wil zeggen, die voor commerciële of militaire doeleinden kan worden gebruikt. China wordt algemeen beschouwd als een primaire doelwit van deze wet.
