Extreme oceaanwarmte duidt niet op versnellende klimaatverandering: Studie

Een ongekende stijging van de oceaantemperaturen in 2023 en 2024 was aan de uiterste rand van de verwachtingen van de opwarming van de aarde en zou “praktisch onmogelijk” zijn geweest zonder klimaatverandering, volgens nieuw onderzoek dat woensdag werd gepresenteerd.

De aarde warmt al decennia gestaag op door stijgende emissies, maar de verbazingwekkende sprong in oceaantemperaturen lag ver boven de langetermijntrend, waardoor wetenschappers zich afvroegen of klimaatvoorspellingen nog wel accuraat zijn.

Warmere zeeën veroorzaken mariene hittegolven die de moessons beïnvloeden, tropische cyclonen verergeren en leiden tot koraalverbleking en massa-extincties van zeeleven.

Tussen maart 2023 en april 2024 waren de wereldwijde zeewatertemperaturen met 0,25 graden Celsius hoger dan het vorige record – een aanzienlijk verschil in klimaatbegrippen.

Een dergelijk evenement is “zeer zeldzaam”, zei Jens Terhaar van de Universiteit van Bern in Zwitserland, de hoofdauteur van een onderzoeksartikel over de anomalie, gepubliceerd in het peer-reviewed tijdschrift Nature.

“We schatten dat het ongeveer elke 500 jaar voorkomt met de huidige opwarmingstrend,” vertelde hij aan AFP.

Hoewel het niet volledig onverwacht was, concludeerden de auteurs dat zonder de invloed van door de mens veroorzaakte klimaatverandering “zo’n evenement praktisch onmogelijk zou zijn geweest”.

“Als de opwarmingstrend toeneemt, zullen dergelijke gebeurtenissen vaker voorkomen, en als deze afneemt, zullen ze minder vaak voorkomen,” zei Terhaar.

Wetenschappers zijn het erover eens dat het verbranden van fossiele brandstoffen grotendeels verantwoordelijk is voor de klimaatverandering en de wereldwijde temperaturen naar niveaus heeft geduwd die waarschijnlijk in duizenden jaren niet zijn gezien.

De jaarlijkse mondiale gemiddelde temperaturen waren in 2023 en 2024 de heetste ooit geregistreerd, en een langdurige en ongekende hittegolf in de oceanen veroorzaakte bijzondere bezorgdheid en een zoektocht naar antwoorden.

Wetenschappers vroegen zich af of de snelheid van de wereldwijde opwarming zou kunnen versnellen, en of dit evenement de voorspellingen van de beste beschikbare computermodellen die door wetenschappers worden gebruikt om het klimaatgedrag te anticiperen, tegensprak.

Klimaatregulator

Sommig onderzoek keek naar de vraag of andere factoren – waaronder verminderingen in de bewolking en een daling van de warmte-terugkaatsende deeltjes in de atmosfeer – kunnen helpen om de temperaturen te verhogen.

Maar de recordbrekende piek in oceaantemperaturen was “niet noodzakelijk een teken van een onverwachte extra versnelling van de opwarming van de aarde,” zei Terhaar.

“Wetenschappers hebben nooit geloofd dat de opwarming lineair zal zijn, maar dat deze zal versnellen zolang de emissies toenemen,” voegde hij eraan toe.

“Hier werd de vraag gesteld of er een onverwachte extra versnelling heeft plaatsgevonden. We tonen aan dat de sprong niet onmogelijk is en dat modellen dergelijke sprongen kunnen simuleren.”

Oceaantemperaturen zijn gedaald, maar blijven nabij recordhoogtes, volgens een patroon dat consistent is met de voorspellingen van bestaande klimaatmodellen, schreven de auteurs.

Terhaar zei dat de temperaturen naar verwachting voor september terugkeren naar lange termijn niveaus, maar als dat niet gebeurt, “kan dit betekenen dat we de klimaatsgevoeligheid hebben onderschat en dat toekomstige opwarming sterker zal zijn.”

De oceanen beslaan ongeveer 70 procent van het aardoppervlak en zijn een belangrijke klimaatregulator en koolstofput.

Ze slaan 90 procent van de overtollige warmte op die door de uitlaatgassen van de mensheid, zoals kooldioxide en methaan, wordt vastgehouden.

Koudere wateren kunnen grotere hoeveelheden warmte uit de atmosfeer absorberen, wat helpt om de luchttemperaturen te verlagen.