Welke landen zullen het meest lijden onder de opschorting van Trumps buitenlandse hulp?
Welke landen zullen het meest lijden onder de opschorting van buitenlandse hulp door Trump?
De beslissing komt terwijl president Donald Trump alle overheidsdepartementen aanmoedigt om zijn ‘America First’-agenda prioriteit te geven. U.S. Agency for International Development (USAID) humanitaire hulp voor Venezuela werd op 19 februari 2019 in Cucuta, Colombia, getoond.
Uren na zijn aantreden vorige week, kondigde president Donald Trump een tijdelijke opschorting aan van bijna alle buitenlandse hulp als onderdeel van zijn “America First”-agenda, waarmee miljarden dollars aan wereldwijde financiering werden gepauzeerd.
“President Trump heeft duidelijk gesteld dat de Verenigde Staten niet langer geld zullen uitgeven zonder enige terugkeer voor het Amerikaanse volk,” aldus een verklaring van de woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken, Tammy Bruce.
“Het herzien en opnieuw afstemmen van buitenlandse hulp namens hardwerkende belastingbetalers is niet alleen de juiste zaak om te doen, het is een morele verplichting.”
De beslissing van de grootste donor ter wereld heeft over de hele wereld schokgolven veroorzaakt, waarbij hulporganisaties waarschuwen dat deze stap levens in gevaar zal brengen. In 2023 heeft Washington $72 miljard aan buitenlandse hulp verstrekt aan bijna 180 landen.
De komende drie maanden zal minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio beoordelen en besluiten of hij “programs moet voortzetten, wijzigen of beëindigen,” volgens een memo van het ministerie van Buitenlandse Zaken.
Vorige week vrijdag stuurde Rubio een kabel naar ambassades over de hele wereld om de Amerikaanse projecten die gezondheidszorg, onderwijs, ontwikkeling, veiligheidsassistentie en andere inspanningen ondersteunen, stop te zetten.
Noodvoedingsprogramma’s, zoals die gebruikt worden om mensen te helpen die lijden onder de groeiende hongersnood in het door oorlog verwoeste Soedan, zijn uitgezonderd, evenals militaire hulp aan belangrijke Amerikaanse bondgenoten Israël en Egypte.
De Associated Press meldde dat Rubio instemde met het toevoegen van meer uitzonderingen, zodat tijdelijke financiering voor humanitaire programma’s die levensreddende medicijnen en voedsel bieden, onder andere diensten, mogelijk blijft.
De abruptheid van de uitvoering van de order heeft mensen die afhankelijk zijn van de hulp in een “zeer gecompromitteerde positie geplaatst waar ze kunnen sterven.”
“Het is niet overdreven om te zeggen dat als een kind malaria krijgt en naar de kliniek gaat die vroeger door het USAID-programma werd beheerd, die kliniek er niet meer is. Het is gesloten en ze krijgen geen medicijnen tegen malaria, dat kind kan sterven,” legt ze uit.
Hoe is de hulp verdeeld en welke landen krijgen wat?
Een groot deel van de Amerikaanse hulp in 2023 werd verstrekt in de vorm van economische assistentie ($59,9 miljard), waarbij Oekraïne het meeste ontving met $14,4 miljard van USAID. De tweede grootste ontvanger, Jordanië, ontving $770 miljoen aan economische hulp via USAID. Jemen en Afghanistan ontvingen respectievelijk $359,9 miljoen en $332 miljoen.
De hulp wordt verdeeld via verschillende federale departementen zoals het Pentagon en agentschappen zoals USAID, dat de meeste financiering ontving met $42,45 miljard, gevolgd door het ministerie van Buitenlandse Zaken ($19 miljard) en het ministerie van Financiën ($2,17 miljard).
Per sector wordt de meeste financiering gegeven aan economische ontwikkeling met $19 miljard. Gezondheid ontvangt de op één na hoogste financiering met $16 miljard, terwijl humanitaire hulp op $15,6 miljard staat.
Naast economische hulp gaf de VS $8,2 miljard aan militaire hulp aan zijn bondgenoten over de hele wereld, waarvan bijna de helft naar Israël en Egypte ging.
Hoeveel van de totale Amerikaanse hulp gaat naar Egypte en Israël?
De VS heeft zich verplicht om Israël $3,8 miljard aan jaarlijkse militaire hulp te geven tot 2028, volgens een Memorandum of Understanding ondertekend onder president Barack Obama. Extra militaire hulp van $17,9 miljard werd aan Israël gegeven te midden van het verwoestende conflict in de Gazastrook, volgens een rapport van de Costs of War van Brown University.
Sinds de oprichting van Israël in 1948 heeft de VS ongeveer $120 miljard aan militaire assistentie gegeven.
Egypte is de tweede grootste ontvanger van Amerikaanse militaire hulp met $1,2 miljard sinds de ondertekening van de Camp David-akkoorden in 1978, waarbij Caïro het eerste Arabische land werd dat Israël erkende. De VS heeft Egypte ook financiële hulp verleend sinds het verdrag van 1978.
Welke initiatieven krijgen de meeste Amerikaanse hulp?
Onder de programma’s die getroffen zouden worden, bevindt zich het President’s Emergency Plan for AIDS Relief (PEPFAR), dat sinds de lancering in 2003 ongeveer $120 miljard heeft ontvangen. Het grootste gezondheidsprogramma ter wereld, sinds de lancering door president George W. Bush, heeft PEPFAR naar schatting 25 miljoen levens gered, waaronder 5,5 miljoen kinderen, in minstens 50 landen.
AmfAR, de Foundation for AIDS Research, bekritiseerde de opschorting van PEPFAR, en zei dat “honderdduizenden mensen onmiddellijk geen toegang meer zullen hebben tot effectieve en levensreddende HIV-behandeling en andere diensten.”
Het Aurum Institute, een non-profitorganisatie die werkt in Ghana, Mozambique en Zuid-Afrika in het wereldwijde gezondheidsonderzoek naar HIV en tuberculose, zei dat het “verplicht” was om activiteiten stop te zetten op Amerikaanse gefinancierde projecten.
“We erkennen de onzekerheid waarmee u te maken heeft en bieden onze oprechte excuses aan voor het ongemak. Aurum is toegewijd om samen met andere partners oplossingen te zoeken om de uitdagingen zo snel mogelijk aan te pakken,” aldus de organisatie.
Wat is de reactie?
Internationale hulporganisaties, waaronder agentschappen van de Verenigde Naties, doen hun best om de situatie te beheren, en sommigen haasten zich om de uitgaven te verlagen. Filippo Grandi, de hoge commissaris voor vluchtelingen van de VN, stuurde een e-mail naar medewerkers met de opdracht om onmiddellijk een stop op de uitgaven in te stellen.
“We moeten de komende weken heel voorzichtig te werk gaan om de impact van deze financieringsonzekerheid op vluchtelingen en ontheemde mensen, op onze operaties en op onze teams te beperken,” zei hij in een interne e-mail die toegankelijk was voor de pers.
De VN-vluchtelingenorganisatie, die vorig jaar $2,49 miljard aan Amerikaanse financiering ontving, biedt levensreddende hulp aan 122 miljoen mensen in minstens 100 landen.
Abby Maxman, hoofd van Oxfam America, zei vorige week dat de opschorting van de financiering “levens- of doodsgevolgen” kan hebben voor gezinnen wereldwijd. “Door de buitenlandse ontwikkelingshulp op te schorten, bedreigt de Trump-administratie de levens en toekomst van gemeenschappen in crisis en verlaat het de lange tijd aangehouden bipartijdige aanpak van de Verenigde Staten ten aanzien van buitenlandse hulp, die mensen ondersteunt op basis van behoefte, ongeacht de politiek,” zei Maxman in een verklaring.
Op maandag riep VN-secretaris-generaal Antonio Guterres de VS op om aanvullende uitzonderingen te overwegen “om de voortzetting van kritieke ontwikkelings- en humanitaire activiteiten voor de meest kwetsbare gemeenschappen wereldwijd te waarborgen.”
Ondertussen meldde de Associated Press dat ten minste 56 hoge functionarissen van USAID op non-actief zijn gesteld na de chaos om hulporganisaties te helpen omgaan met de opschorting van de financiering, en om vrijstellingen aan te vragen voor schoon drinkwater en om de vogelgriep te blijven monitoren, aldus een anonieme voormalige functionaris van USAID.
De hele groep van leiders (ongeveer 60 functionarissen) die het Bureau voor Wereldgezondheid van USAID leiden, werd bijvoorbeeld op non-actief gesteld, volgens de berichtgeving van Politico.
De Floridaanse Republikein Brian Mast, de nieuwe voorzitter van de House Foreign Affairs Committee, zei dat de opschorting noodzakelijk was om ervoor te zorgen dat “de toewijzingen niet worden gedupliceerd, effectief zijn en consistent zijn met het buitenlands beleid van president Trump.”
“Het kan zijn dat aan het einde van de beoordelingsperiode 99 procent van de programma’s wordt hersteld … of het kan een veel omvangrijkere herstructurering van de portefeuille zijn. Ik denk dat we op dit moment echt geen idee hebben waar dit naartoe gaat,” zei ze.
Hoe is de Amerikaanse buitenlandse hulp in de loop der jaren veranderd?
Washington heeft tientallen jaren leningen, technische bijstand en directe begrotingssteun verstrekt, vooral aan ontwikkelingslanden, om de Amerikaanse belangen te bevorderen. In 2023 zei de Council on Foreign Relations (CFR), een Amerikaanse denktank voor buitenlands beleid, dat de VS buitenlandse hulp heeft gebruikt als “een instrument van het buitenlands beleid.”
De VS verstrekte $13 miljard voor het economisch herstel van West-Europese landen in het kader van het Marshallplan, dat begon in 1948 na de verwoesting van de Tweede Wereldoorlog. Washington hielp ook bij de wederopbouw van Japan en het hervormen van zijn politieke instellingen na de nederlaag van Tokio in de Tweede Wereldoorlog.
Tijdens de COVID-19-pandemie verplichtte de VS zich tot $4 miljard aan humanitaire hulp om vaccins te verstrekken aan “92 lage en middeninkomenslanden.”
De economische hulp aan Bangladesh is beïnvloed door de laatste opschorting, terwijl het Zuid-Aziatische land herstelt van de dodelijke opstand in augustus 2023 die premier Sheikh Hasina afzette. Vorig jaar pauzeerde Washington meer dan $95 miljoen aan hulp aan Georgië vanwege een wet die als antidemocratisch werd bestempeld.
“Ik denk dat deze pauzes de relatie die andere landen hebben met Amerikaanse hulp kunnen veranderen,” legde Bonnifield uit. “Als je het niet als betrouwbaar beschouwt … kan het van de ene op de andere dag worden stopgezet. Je wilt het misschien nog steeds, maar hoe je erover denkt en hoe je ermee omgaat, kan er heel anders uitzien. Hoe het je over Amerika doet denken, kan ook in zekere zin veranderen,” voegde ze eraan toe.