Waarom we de term ‘pro-Palestijns’ zouden moeten afschaffen

Waarom we de term ‘pro-Palestijns’ moeten afschaffen

Deze media-afkorting wordt steeds vaker gebruikt om geweld te verwarren met solidariteitsacties en protesten tegen massamoord. Op 22 mei 2025 werden twee medewerkers van de Israëlische ambassade neergeschoten nabij het Capital Jewish Museum in Washington, DC.

Een artikel van CNN op 5 juli meldde drie incidenten in Melbourne, Australië: een poging tot brandstichting bij een synagoge, een confrontatie in een restaurant en drie in brand gestoken auto’s nabij een bedrijf. Het artikel ging niet in op de details van de vermeende misdaden of de identiteit van de daders, maar verduidelijkte wel dat het bedrijf “in het verleden het doelwit was van pro-Palestijnse protesteerders”.

De keuze van de auteur om activisme ter ondersteuning van de Palestijnse zaak te verwarren met gewelddadige daden is kenmerkend voor de werkwijze van de westerse media. Media-rapporten koppelen steeds vaker standaard agressie aan activisme dat zij “pro-Palestijns” noemen.

Hier zijn meer voorbeelden: Voordat zijn naam werd vrijgegeven, leerden we dat een schutter tijdens een schietpartij op 21 mei “Vrij, vrij Palestina” schreeuwde, wat resulteerde in de dood van twee Israëlische ambassade medewerkers. Rapporten koppelden de verdachte aan wat nieuwsmedia beschrijven als “pro-Palestijnse” advocacy.

Toen op 1 juni een Egyptenaar demonstranten aanpakte die Israël steunden in Colorado, werd het incident ook gelinkt aan “pro-Palestijnse protesten”.

Het gebruik van de term “pro-Palestijns” stelt verslaggevers in staat om te voldoen aan redactionele normen voor beknoptheid. Maar beknoptheid is geen vaststaand journalistiek waarde. Het juist informeren van het publiek is dat wel.

Het woord “pro-Palestijns” is politieke afkorting geworden voor een misleidende koppeling: Palestijnse advocacy en geweld. Ontdaan van cruciale context biedt de term nieuwsconsumenten een reductieve uitleg – een gewelddaad die vaag is verbonden met “Palestijnse” entiteiten, zoals voorgesteld en begrepen door een smalle en vertekende lens.

Een gebrek aan engagement met de context is geen neutrale omissie. Het is eerder een belediging voor kennisprocessen en een buiging voor machtsstructuren die het mainstream journalistieke verhaal vormgeven.

Welke historische, culturele en religieuze claims maken Palestijnen? De meeste nieuwsconsumenten in het Westen zijn niet voorbereid om deze vraag te beantwoorden. In een gesloten informatie-ecologie komen ze deze claims zelden of nooit in hun volle omvang tegen.

Zoals velen die de historische ontwikkeling van alles wat met Palestina te maken heeft hebben gevolgd, heb ik ook zelf de term pro-Palestijns gebruikt. Het voelde functioneel op dat moment: beknopt en blijkbaar begrepen.

Nu echter is die afkorting misleidend. Elk woord dat begint met “pro-” vraagt om een eerlijke heroverweging. Wanneer omstandigheden verschuiven en nieuwe betekenissen ontstaan, klinkt de koppeling als anachronistisch. We bevinden ons in zo’n moment – een situatie die het epicentrum is van mondiale verachting, humanitaire ineenstorting en spectaculaire morele falen.

Activisme en vreedzame protesten tegen de genocidale geweld in Gaza als “pro-Palestijns” te beschrijven is denigrerend. Tegen de strategische uithongering van een gevangen bevolking zijn is allesbehalve pro-Palestijns. Het is pro-menselijkheid.

Is het “pro-Palestijns” om het einde van het geweld dat meer dan 18.000 kinderen het leven kostte te eisen? Is het “pro-Palestijns” om het einde van de honger die tientallen kinderen en ouderen heeft gedood te eisen? Is het “pro-Palestijns” om verontwaardiging te uiten over Gaza-ouders die gedwongen worden om lichaamsdelen van hun kinderen in plastic zakken te dragen?

De term “pro-Palestijns” werkt binnen een valse linguïstische economie. Het reduceert een grof ongelijke realiteit tot een verhaal van concurrerende zijden, alsof een bezet, gebombardeerd en verdreven volk een gelijke tegenhanger zou zijn voor een van de meest geavanceerde legers ter wereld.

Gaza is geen zijde. Gaza is, zoals een UNICEF-functionaris het verwoordde, een “begraafplaats voor kinderen”. Het is een plek waar journalisten worden vermoord voor het getuigen van de waarheid, waar ziekenhuizen worden verwoest en universiteiten tot puin worden herleid, waar de internationale gemeenschap faalt in het handhaven van minimumnormen voor mensenrechten.

In een tijdperk van ongeduld met rigor, is “pro-Palestijns” de retorische kruk die voldoet aan de gefabriceerde behoefte aan onmiddellijke afstemming (fanatisme) zonder kritische reflectie. Het stelt slechte acteurs in staat om afwijkende meningen te stigmatiseren, morele helderheid te negeren en verontwaardiging te delegitimeren.

Het noemen van Elias Rodriguez, de schutter in Washington, DC, als een “pro-Palestijnse” schutter is een framing die lezers uitnodigt om woorden van Palestijnse solidariteit te interpreteren als potentiële voorbodes van geweld. Het moedigt instellingen, waaronder universiteiten, aan om advocacy met extremisme te verwarren en een kou op vrije expressie op de campus te creëren.

Verwarringen in de conventies van reportage, eufemisme of retorische schuilnamen zijn het laatste wat we nodig hebben in dit catastrofale moment. Wat nodig is, is helderheid en precisie.

Laten we iets radicaals proberen: laten we zeggen wat we bedoelen. Wanneer mensen protesteren tegen de vernietiging van afstamming en landbouw in Gaza, “nemen ze geen zijde” in een abstract debat van voor- en tegenstanders. Ze bevestigen de waarde van het leven. Ze verwerpen het idee dat het lijden van het ene volk onzichtbaar moet blijven voor het comfort van een ander.

Als mensen opkomen voor mensenrechten, laten we dat dan ook zo benoemen. Als ze geloven dat het Palestijnse leven waardig is aan waardigheid, veiligheid en herinnering, laten we dat dan ook zo zeggen.

En als ze de “bevrijding” van Palestina eisen en zinnen gebruiken als “vrij Palestina” – zinnen die beladen zijn met tientallen jaren politieke, historische en emotionele lading – dan verdient dat ook helderheid en context. Bevrijding en vrijheid in de meeste van deze oproepen impliceren geen geweld, maar een eis voor vrijheid van bezetting, belegering, honger, staatloosheid, en moord en gevangenisstraf met straffeloosheid.

Het samenvoegen van deze diverse uitdrukkingen onder een vage label als “pro-Palestijns” vervaagt de realiteit en verdiept het publieke misverstand.