Veel Nederlandse voetbalclubs staan voor financiële klap door verbod op gok sponsoring

Financiële impact van gokverbod op Nederlandse voetbalclubs

Veel Nederlandse professionele voetbalclubs staan dit jaar voor een aanzienlijke financiële klap door het verbod op gokcommercials en sponsoring, dat op 1 juli van kracht zal worden. Volgens het AD heeft 33 van de 34 professionele clubs in Nederland de afgelopen vier jaar gebruik gemaakt van gok sponsoring. Bas Raemakers van Eredivisie CV, de organisatie die de belangen van de clubs op het hoogste niveau in Nederland vertegenwoordigt, heeft berekend dat clubs gemiddeld 40 miljoen euro direct zullen verliezen door het wegvallen van sponsoring en 30 miljoen euro aan indirecte schade door het verlies van reclame van mediapartners.

Gok sponsoring is sinds 2021 legaal en werd vaak door clubs gebruikt tijdens de Coronavirus-pandemie om financieel overeind te blijven, terwijl het voetbal was stilgelegd. De enige club die niet instemde met gok sponsoring was Roda JC, die het idee om morele redenen afwees. De Tweede Kamer, het lagerhuis van het Nederlandse parlement, besloot drie maanden na de opening van de markt om gok sponsoring in het voetbal te verbieden. Er werd besloten dat er vanaf juli 2023 geen nieuwe deals meer mochten worden gesloten en dat alle gok sponsoring uiterlijk in juli 2025 uit het voetbal moest verdwijnen.

Het besluit om gok sponsoring te verbieden volgde op een aanzienlijke stijging van het gokken in Nederland. Volgens de Kansspelautoriteit, de Nederlandse goktoezichthouder, is het gemiddelde bedrag dat per maand aan gokken wordt besteed in 2023 bijna verdubbeld ten opzichte van 2021. Bijna 500.000 mensen gokken elke maand, waarbij gemiddeld 1.000 euro elke zes maanden verloren gaat. Gokverslavingen nemen ook toe. Stichting Informatievoorziening Zorg (IVZ) meldde dat er in 2023 meer dan 24 procent meer gokverslavingen waren in vergelijking met het voorgaande jaar. Velen wijzen naar de opening van de gokmarkt in 2021 als een belangrijke factor hierin.

“Iedereen werd gewaarschuwd dat het verkeerd zou gaan met het aantal advertenties,” zei SP-parlementariër Michiel van Nispen, een van de initiatiefnemers van het verbod. “Dit gaat puur om geld verdienen. En de waarschuwingen werden gewoon niet gehoord. Ik begrijp dat je de inkomsten uit criminaliteit wilt houden. Maar je moet daar heel voorzichtig mee zijn. En nu is het meteen uit de hand gelopen.”

Professionele voetbalclubs in Nederland zijn verontwaardigd dat gok sponsoring onmiddellijk is verboden zonder dat er een alternatief plan is gezocht. “Direct nadat werd aangekondigd dat de online gokmarkt werd gelegaliseerd, hebben we met de hele sector om de tafel gezeten om een plan te maken om dit zelf te reguleren,” legde Bas Raemakers van de Eredivisie CV uit. “We wilden dat spelers en trainers niet deelnamen aan commercials. Daarnaast wilden we intensieve informatie voor spelers over matchfixing en voor supporters over gokverslaving. En tot slot wilden we verstrekkende beperkingen in onze sponsor voorstellen.”

Voetbal econoom en onderzoeker Thomas Peeters begrijpt de zorgen van de clubs en voegde toe dat vooral de kleinere clubs door deze maatregel getroffen zullen worden. “Als je kijkt naar de verdeling van de inkomsten in Nederland, krijgen Ajax, PSV, Feyenoord en misschien AZ een relatief groot deel van de televisie rechten. Die taart wordt minder eerlijk verdeeld dan in andere competities: namelijk op basis van prestaties.”

Hij voegde eraan toe dat vooral clubs in de tweede divisie, de Keuken Kampioen Divisie, profiteerden van deze sponsoring. “Dit zal alleen maar leiden tot een toename van de financiële dominantie van de grote drie clubs.”