Trump’s Tarieven Dreigen: Zonne-energie Sector in Zuidoost-Azië Staat voor Vernietiging

Werknemers tussen zonnepanelen bij de Sirindhorn Dam in Ubon Ratchathani, Thailand, op 8 april 2021.

Bangkok, Thailand – Een kort sms-bericht bracht Chonlada Siangkong op de hoogte dat ze haar baan in een fabriek voor zonnecellen in Rayong, Oost-Thailand, had verloren. De fabriek, beheerd door Standard Energy Co, een dochteronderneming van de Singaporese zonnecelgigant GSTAR, sloot vorige maand haar deuren in afwachting van de invoering van invoertarieven door de Amerikaanse president Donald Trump op zonnepanelexporten uit Zuidoost-Azië.

Vanaf maandag zal de Amerikaanse douane invoertarieven opleggen die variëren van 375 procent tot meer dan 3.500 procent op importen uit Thailand, Cambodja, Vietnam en Maleisië. Deze zware tarieven, geïntroduceerd als reactie op vermeende oneerlijke handelspraktijken door Chinese fabrieken in de regio, hebben vragen opgeroepen over de levensvatbaarheid van de zonne-exporthandel in Zuidoost-Azië, die goed is voor ongeveer 80 procent van de zonneproducten die in de VS worden verkocht.

Net als duizenden andere werknemers in Thailand en de regio, staat Chonlada, een 33-jarige moeder, plotseling voor een onzekere toekomst te midden van deze handelscrackdown.

Amerikaanse functionarissen beweren dat Chinese producenten gebruik hebben gemaakt van Zuidoost-Aziatische landen om invoertarieven op China te omzeilen en goedkope zonnepanelen op de Amerikaanse markt te dumpen, wat schade toebrengt aan hun bedrijven. Amerikaanse handelsfunctionarissen hebben bedrijven zoals Jinko Solar, Trina Solar, Taihua New Energy Hounen, Sunshine Electrical Energy, Runergy en Boviet, die allemaal grote operaties in Thailand, Maleisië, Cambodja of Vietnam hebben, als de grootste overtreders genoemd.

De waarde van Thaise zonne-exporten naar de VS was in 2023 meer dan $3,7 miljard, net achter Vietnam met $3,9 miljard, volgens de laatste handelsdata van de VS. De $300 miljoen kostende faciliteit van Standard Energy Co in Rayong was minder dan een jaar operationeel en produceerde in augustus haar eerste zonnecel met veel tamtam.

“Nieuwe machines zijn net aangekomen en we hebben ze nauwelijks gebruikt, ze zijn ook erg kostbaar – enkele miljoenen baht voor elke machine. Er zijn ook tonnen grondstoffen besteld die nog geproduceerd moeten worden,” aldus Ben McCarron, managing director van het risicobureau Asia Research & Engagement. Hij stelde dat Zuidoost-Aziatische fabrikanten een ernstige klap krijgen door de Amerikaanse neiging naar protectionisme.

“De gevolgen zijn aanzienlijk voor deze landen; Thailand, Vietnam, Cambodja en Maleisië waren goed voor ongeveer 80 procent van de Amerikaanse zonne-importen in 2024,” voegde McCarron toe, en merkte op dat “sommige fabrikanten al zijn begonnen met sluiten en de regio verlaten.”

Amerikaanse functionarissen en bedrijven beschuldigen China ervan zijn zonnebedrijven een oneerlijk markvoordeel te geven met subsidies. Tussen 2013 en 2023 was China de grootste financier van schone energie in Zuidoost-Azië, met $2,7 miljard in projecten in Indonesië, Maleisië, de Filippijnen, Thailand en Vietnam, volgens Zero Carbon Analytics.

De American Alliance for Solar Manufacturing Trade Committee, een coalitie van zeven spelers in de industrie, was een van de luidste stemmen die pleitte voor een scherpe stijging van de heffingen op Chinese importen. Zonder een uitstel van de beruchte onvoorspelbare Trump hebben bedrijven die door de tarieven zijn getroffen weinig middelen, behalve de mogelijkheid om eenmaal per jaar of na vijf jaar een beroep aan te tekenen, zodra een “sunset review”-clausule van kracht wordt.

Sommige waarnemers geloven dat de sector zich misschien nooit zal herstellen. “Zelfs als je veel besparingen realiseert, zouden exporteurs van zonnecellen nog steeds moeten snijden in deze geschoolde werknemers.” Anderen hebben een optimistischer visie, stellende dat, zodra het stof is neergedaald, Chinese zonnebedrijven de aanvoer van producten zullen aansteken die nodig zijn om regionale emissiedoelstellingen te bereiken.

Terwijl Thailand, Cambodja, Maleisië en Vietnam Chinese zonnebedrijven verwelkomden, deels vanwege de grote investeringen die werden geboden, streven ze er ook naar om meer van hun energiebehoeften te dekken met schonere bronnen. Voordat Trump zijn tarievenagenda lanceerde, had Thailand plannen aangekondigd om tegen 2050 koolstofneutraal te zijn en tegen 2065 netto nul broeikasgasemissies te produceren.

Een vertraging of stopzetting van de zonne-exporten als gevolg van de Amerikaanse tarieven kan de inspanningen in de Zuidoost-Aziatische markten door Chinese zonnebedrijven versnellen, die de regio zien als een cruciale en goed afgestemde bestemming voor groene technologieën,” aldus McCarron.

“Overschotten van vertraagde exporten kunnen worden opgenomen door de binnenlandse markten in Thailand, Maleisië, Cambodja en Vietnam, vooral als regeringen deze situatie gebruiken als een kosteneffectieve kans om snel beleid te stimuleren dat de binnenlandse zonne-energie bevordert.”

Voor de zonnebedrijven in Zuidoost-Azië zal overleven waarschijnlijk ook afhangen van regeringen die bureaucratie verminderen en de controle van olie- en gasmonopolies over de energiemix versoepelen. Tegelijkertijd kan de uitsluiting van Zuidoost-Aziatische zonne-importen door de VS de verschuiving naar groenere energie in de grootste economie ter wereld belemmeren.

Maar zonne-tarieven zullen “ook Amerikaanse consumenten en de groene transitie in de VS schaden, aangezien de prijzen stijgen.”