Trump Mag Het Palestijnse Recht Op Verblijf Niet Ondergraven

OPINIE: Israël-Palestina-conflict

Donald Trump mag de Palestijnse recht om te blijven niet ondermijnen. De recente opmerkingen van de Amerikaanse president bevestigen dat de grootschalige vernietiging van Gaza door Israël gericht is op het permanent verwijderen van de Palestijnse bevolking.

Voor de ontmoeting van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu met Trump in het Witte Huis, verklaarde Trump dat de Palestijnen “geen alternatief” hebben dan Gaza te verlaten. Tijdens hun gesprek in de Oval Office zei Trump dat de Verenigde Staten de gebieden zullen “overnemen” zodra de Palestijnen van de Gazastrook elders zijn verplaatst. Tevens gaf hij aan de Israëlisch bezette gebieden te willen transformeren in de “Riviera van het Midden-Oosten”.

Deze surrealistische uitspraken werden gedaan terwijl de Palestijnen in de Gazastrook geconfronteerd worden met ongekende verwoesting door het Israëlische leger. Velen van hen die zijn ontheemd en in de afgelopen twee weken terugkeerden naar hun huizen, vonden enkel verwoesting. Volgens de Verenigde Naties heeft het Israëlische leger 90 procent van alle woningen in de Gazastrook gebombardeerd, waardoor 160.000 woningen zijn verwoest en 276.000 ernstig of gedeeltelijk beschadigd zijn.

Nu het stof neerdwarrelt en beelden van de verwoesting circuleren in de mainstream media, is het duidelijk geworden dat het genocidale geweld dat Israël in Gaza heeft ontketend niet alleen bedoeld was om te doden, te ontheemden en te vernietigen, maar ook om het recht van de Palestijnse bevolking om te blijven te ondermijnen. Het is precies deze mogelijkheid om dit recht veilig te stellen waar het Trump-Netanyahu duo op uit is.

Het recht om te blijven

Het recht om te blijven is niet formeel erkend binnen het mensenrechtenkader en wordt meestal geassocieerd met vluchtelingen die hun land zijn ontvlucht en in een gastland mogen blijven terwijl ze asiel aanvragen. Het wordt ook ingeroepen in het kader van zogenaamde stedelijke vernieuwingsprojecten waarbij grotendeels gemarginaliseerde en onzekere stedelijke bewoners hun recht eisen om in hun huizen en gemeenschappen te blijven, ondanks druk van machtige actoren die zich inzetten voor herontwikkeling en gentrificatie.

Het recht om te blijven is bijzonder urgent in situaties van kolonisatie, waar kolonisten actief de inheemse bevolking verdrijven en proberen hen te vervangen door kolonisten. Van de Eerste Naties in Noord-Amerika tot de Aboriginals en Torres Strait Islander in Australië, hebben kolonisten genocidaal geweld gebruikt om inheemse mensen dit recht te ontzeggen.

Echter, het recht om te blijven is niet enkel het recht om “te blijven waar je bent”. Om van dit recht te genieten, moeten mensen in staat zijn om binnen hun gemeenschap te blijven en toegang hebben tot zowel materiële als sociale “infrastructuren van bestaan”, zoals water en voedsel, ziekenhuizen, scholen, gebedshuizen en middelen om in hun levensonderhoud te voorzien. Zonder deze infrastructuren wordt het recht om te blijven onmogelijk.

Het recht om te blijven omvat ook het recht om de historische en hedendaagse verhalen en netwerken van relaties te behouden die mensen en gemeenschappen samenbinden in plaats en tijd. Dit is een cruciaal aspect van dit recht, omdat het koloniale project niet alleen gericht is op de fysieke verwijdering en vervanging van inheemse mensen, maar ook op het uitwissen van inheemse culturen, geschiedenissen en identiteiten, evenals alle banden met het land. Tot slot kan het niet volstaan om als een bezette inwoner binnen een belegerd gebied te blijven. Het recht om te blijven omvat de mogelijkheid voor een volk om hun eigen bestemming te bepalen.

Een geschiedenis van permanente ontheemding

Tijdens de oorlog van 1948 werden Palestijnse steden ontvolkt en ongeveer 500 Palestijnse dorpen werden verwoest, waardoor de meeste inwoners vluchtelingen werden in buurlanden. In totaal werden ongeveer 750.000 Palestijnen uit een bevolking van 900.000 ontheemd uit hun huizen en voorouderlijke gronden en mochten zij nooit terugkeren. Sindsdien is ontheemding of de dreiging van ontheemding een onderdeel van de dagelijkse Palestijnse ervaring geweest. In de bezette Westelijke Jordaanoever en zelfs binnen Israël, zoals in Umm al-Hiran, worden Palestijnse gemeenschappen nog steeds met geweld van hun land verwijderd en wordt hen de terugkeer verboden.

De door de VS gesteunde Israëlische ontkenning van het recht om te blijven in de Gazastrook is veel erger – niet alleen omdat veel gemeenschappen bestaan uit vluchtelingen en dit hun tweede, derde of vierde ontheemding is – maar ook omdat ontheemding nu een instrument van genocide is geworden. Al op 13 oktober 2023 gaf Israël een collectieve evacuatiebevel aan 1,1 miljoen Palestijnen die ten noorden van Wadi Gaza wonen, en in de daaropvolgende maanden werden soortgelijke bevelen herhaaldelijk gegeven, wat uiteindelijk 90 procent van de bevolking van de Strook heeft ontheemd.

Internationaal humanitair recht verplicht strijdende partijen om de burgerbevolking te beschermen, wat inhoudt dat ze hen moeten toestaan om van oorlogzones naar veilige gebieden te verhuizen. Deze bepalingen gaan echter uit van de veronderstelling dat bevolkingen het recht hebben om in hun huizen te blijven, en stipuleren daarom dat geëvacueerden moeten kunnen terugkeren wanneer de gevechten eindigen, waardoor elke vorm van permanente ontheemding illegaal wordt. Bevolkingstransfer moet tijdelijk zijn en kan alleen worden gebruikt voor bescherming en humanitaire hulp, en niet, zoals Israël heeft gedaan en de recente opmerkingen van Trump versterken, als een “humanitaire camouflage” om de grootschalige vernietiging en ondergang van Palestijnse ruimtes te verdoezelen.

Het recht om te blijven en zelfbeschikking

Nu er een wapenstilstand is uitgeroepen, kunnen ontheemde Palestijnen terugkeren naar waar ze vroeger woonden. Deze terugkeer voldoet echter op geen enkele manier aan hun recht om te blijven. Dit is geen toeval: De mogelijkheid om te blijven is precies wat Israël in 15 maanden oorlog heeft geprobeerd te vernietigen.

De afbraak van ziekenhuizen, scholen, universiteiten, moskeeën, winkels en straatmarkten, begraafplaatsen en bibliotheken, naast de vernietiging van wegen, putten, elektriciteitsnetten, kassen en vissersboten, werd niet alleen uitgevoerd ten dienste van massamoorden en de tijdelijke reiniging van gebieden van hun inwoners, maar ook om een nieuwe realiteit op de grond te creëren, met name in het noorden van Gaza. Het is dus niet alleen zo dat Palestijnse huizen zijn vernietigd, maar dat ook het bestaan van de bevolking nu jarenlang zal worden aangetast.

Dit is geen nieuw fenomeen. We hebben door de geschiedenis heen gezien hoe kolonisten handelen om inheemse bevolkingen permanent te verplaatsen en te elimineren. Leren van deze verhalen weten we dat financiële investeringen in het herbouwen van huizen en infrastructuur op zich niet zullen zorgen voor het recht van de bevolking om te blijven. Blijven vereist zelfbeschikking. Om hun recht om te blijven te verwezenlijken, moeten de Palestijnen eindelijk hun vrijheid krijgen als een zelfbepalend volk.

Israël heeft de Palestijnen meer dan 75 jaar hun recht om te blijven ontzegd. Het is hoog tijd om de zaken recht te zetten. Elke discussie over de toekomst van Gaza moet worden geleid door de claims en aspiraties van het Palestijnse volk. Beloften van wederopbouw en economische welvaart door buitenlandse landen zijn irrelevant, tenzij ze expliciet zijn verbonden aan de zelfbeschikking van de Palestijnen. Het recht om te blijven kan alleen worden gewaarborgd door dekolonisatie en Palestijnse bevrijding.