Trump kondigt opheffing van Amerikaanse sancties tegen Syrië aan, einde van jarenlange beleidslijn van Washington

Trump kondigt opheffing van sancties tegen Syrië aan, beëindigt jaren van beleid van Washington

De Amerikaanse president Donald Trump heeft aangekondigd dat hij alle sancties tegen Syrië zal opheffen, en verklaarde dat het tijd was voor het land om “vooruit te gaan”, waardoor een natie die verwoest is door jaren van burgeroorlog een cruciale kans krijgt om haar verwoeste economie nieuw leven in te blazen.

Tijdens een investeringsforum in Riyad, Saudi-Arabië, op dinsdag, zei Trump dat de bestraffende maatregelen hun “doel” hadden bereikt en niet langer nodig waren. “Ik zal de stopzetting van sancties tegen Syrië bevelen om hen een kans op grootheid te geven,” zei hij. “Het is hun tijd om te schitteren. We halen ze allemaal weg.”

De president eindigde zijn opmerkingen met een directe boodschap aan Damascus: “Veel succes, Syrië. Laat ons iets heel bijzonders zien.”

Deze aankondiging markeert een dramatische verschuiving in het jarenlang beleid van Washington ten opzichte van Syrië, waar sancties gericht waren op de afgezette president Bashar al-Assad’s regering tijdens jaren van oorlog, en het land in het algemeen over zijn onderdrukking van afwijkende meningen en mensenrechtenschendingen gedurende die bijna 14 jaar.

Syriërs hebben honderden duizenden doden geleden en miljoenen zijn tijdens de oorlog ontheemd geraakt. “Er is een nieuwe regering die hopelijk zal slagen in het stabiliseren van het land en het handhaven van de vrede,” zei Trump in Riyad, verwijzend naar de interim-regering onder leiding van president Ahmed al-Sharaa.

Trump merkte op dat de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio deze week de Syrische minister van Buitenlandse Zaken Asaad al-Shaibani in Turkije zal ontmoeten, en zei dat zijn beslissing om de sancties op te heffen beïnvloed was door gesprekken met de Saoedische kroonprins Mohammed bin Salman (MBS) en de Turkse president Recep Tayyip Erdogan.

Al-Shaibani verwelkomde de aankondiging en noemde het “een cruciaal keerpunt voor het Syrische volk terwijl we ons richting een toekomst van stabiliteit, zelfvoorziening en ware wederopbouw bewegen na jaren van verwoestende oorlog.”

Terwijl er wordt opgemerkt dat gesprekken tussen de VS en Syrische hoge diplomaten worden verwacht, vroeg Bishara: “Maar wat dan?” Bishara zei dat de VS eerder voorwaarden had gesteld voor enige toenadering tot de nieuwe Syrische regering, waaronder gerapporteerde onderdrukking van Palestijnse groepen en mogelijke normalisatie met Israël. “Er is ook gesproken over normalisatie met Israël – dat het nieuwe Syrië zich zal aansluiten bij de Abraham-akkoorden ten koste van de Palestijnen,” zei hij.

Belangrijke obstakels verwijderd, maar andere blijven bestaan

De verlichting van de sancties zal worden verwelkomd door de regering van al-Sharaa, die ook zegt dat het wil overstappen van het corrupte systeem dat al-Assad loyalisten voorkeursbehandeling gaf bij overheidscontracten en belangrijke industrieën in handen hield van de al-Assad-familie en zijn Alawitische basis.

Omar Rahman, een fellow bij de Middle East Council on Global Affairs, zegt dat hoewel het belangrijk is om de betekenis van Trumps belofte om sancties op te heffen niet te overschatten, het een belangrijke stap is in de toekomst van een natie die verwoest is door jaren van oorlog.

Rahman zei dat Saoedi-Arabië heeft geholpen de VS naar de beslissing om sancties op te heffen te duwen. “Ik denk dat de Verenigde Staten echt traag waren met sancties – ze wilden het als drukmiddel gebruiken om andere beleidsmaatregelen in Syrië te pushen,” voegde hij eraan toe, en zei dat naast Saoedi-Arabië, ook Qatar en de Verenigde Arabische Emiraten zich inzetten voor deze cruciale uitkomst. “Dit was iets dat niet te moeilijk voor Trump was om te doen,” voegde Rahman eraan toe. “Hij had geen toestemming van iemand nodig. Hij had zelfs geen toestemming van het Congres nodig.”

De nieuwe Syrische regering heeft geprobeerd de diplomatieke banden van het land te herbouwen, ook met internationale financiële instellingen. Het rekent ook op welvarende Golfstaten om een cruciale rol te spelen in de financiering van de wederopbouw van de oorlogsgescheurde infrastructuur van Syrië en het nieuw leven inblazen van de economie.

Saoedi-Arabië en Qatar hebben in april aangekondigd dat ze de schuld van Syrië aan de Wereldbank van ongeveer $15 miljoen zullen aflossen. Het Verenigd Koninkrijk heeft ook zijn sancties opgeheven tegen 12 Syrische overheidsinstanties, waaronder de Ministeries van Defensie en Binnenlandse Zaken en de Algemene Inlichtingendienst.

Maar militaire aanvallen blijven aanhouden. Israël heeft sinds de afzetting van al-Assad meerdere luchtaanvallen in Syrië uitgevoerd. De Syrische presidentiële administratie heeft een Israëlische aanval nabij het presidentieel paleis in Damascus deze maand als “een gevaarlijke escalatie” veroordeeld. De spanningen tussen Israël en Syrië zijn toegenomen nadat de Israëlische regering de Syrische autoriteiten beschuldigde van het niet beschermen van de Druzen minderheid van het land. De Syrische regering en Druzen kwamen na dagen van geweld tot een overeenkomst, waarbij laatstgenoemden zeiden dat ze geen interventie of bescherming van Israël nodig hadden.

Israël heeft eerder de interim-regering van Syrië een “terroristische groep uit Idlib die Damascus met geweld heeft veroverd” genoemd. Bishara waarschuwde tegen het negeren van de rol van Israël in het destabiliseren van Syrië. “Degene die Syrisch grondgebied bezet … is Israël, dat ingrijpt in Syrië en probeert het te verdelen en te verzwakken,” zei hij. Hij drong er bij Amerikaanse functionarissen op aan om Israël onder druk te zetten om zijn inmenging te stoppen nu de sancties zijn opgeheven en Syrië probeert te herstellen.

Decennia nodig om te herstellen

Een rapport van februari door het Ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties (UNDP) schatte dat Syrië bij de huidige groeicijfers meer dan 50 jaar nodig zou hebben om terug te keren naar het economische niveau dat het vóór de oorlog had, en riep op tot massale investeringen om het proces te versnellen. Het UNDP-onderzoek zei dat negen op de tien Syriërs nu in armoede leven, een kwart werkloos is en het bruto binnenlands product (BBP) van Syrië “is gekrompen tot minder dan de helft van zijn waarde” in 2011, het jaar waarin de oorlog begon.

De Human Development Index-score van Syrië, die factoren zoals levensverwachting, onderwijs en levensstandaard in rekening brengt, is gedaald tot het slechtste niveau sinds de eerste opname in de index in 1990, wat betekent dat de oorlog tientallen jaren ontwikkeling heeft gewist. Het UNDP-rapport schatte dat de “verloren BBP” van Syrië tijdens de oorlog van 2011-2024 ongeveer $800 miljard bedraagt.