Toenemende Geschillen Over Duurzaamheidsmaatregelen in Nederlandse VvE’s

Steeds meer conflicten binnen VvE’s door duurzaamheidmaatregelen

In Nederland leiden de inspanningen om duurzaamheidmaatregelen door te voeren binnen Verenigingen van Eigenaren (VvE) steeds vaker tot conflicten. Met meer dan 1,4 miljoen woningen die onder VvE’s vallen, is er een stijging van 21 procent in juridische geschillen in het afgelopen jaar, volgens data van Achmea Rechtsbijstand. Veel conflicten ontstaan in kleinere of eerder inactieve VvE’s, die de meerderheid vormen van de verenigingen met minder dan 15 woningen. Deze VvE’s hebben vaak niet de financiële reserves die nodig zijn voor substantiële upgrades, zoals isolatie of de installatie van zonnepanelen.

Pieter Roorda, manager van de woningafdeling van Centraal Beheer, merkt op: “Nieuwe eigenaren met ambitieuze plannen stuiten vaak op weerstand van lang gevestigde bewoners die liever minimale investeringen doen.” Steven Wayenberg, een expert van de belangenorganisatie Vereniging Eigen Huis, voegt toe dat de tegenstand tegen duurzaamheidmaatregelen zeer persoonlijk kan worden. “Sommige bewoners weigeren bijvoorbeeld om dakisolatie te ondersteunen omdat ze vinden dat hun bovenburen onevenredig profiteren,” zegt hij. Andere bezwaren komen van oudere bewoners of degenen die van plan zijn te verhuizen, die weinig stimulans zien om te investeren.

Centraal Beheer heeft nieuwe diensten geïntroduceerd om VvE’s te ondersteunen bij het navigeren door duurzaamheidinitiatieven. Deze diensten omvatten expertconsultaties, kostenanalyses, informatiebijeenkomsten voor bewoners en financieringsmogelijkheden via het Warmtefonds of Stimuleringsfonds Volkshuisvesting (SVn). Hoewel een tweederde meerderheid vaak voldoende is om maatregelen goed te keuren, adviseert Wayenberg om beslissingen niet via juridische kanalen te forceren. “Je moet nog steeds samenleven met deze mensen en ruimtes zoals liften delen,” zegt hij.

Juridische experts benadrukken dat kleinere VvE’s vaak worstelen met basisonderhoud, zoals schilderwerk en betonreparaties, voordat duurzaamheidmaatregelen zelfs maar overwogen kunnen worden. Stijn Bouwmeister, jurist bij Achmea, zegt: “Zonder goede onderhoudsplannen en reserves staan deze verenigingen voor aanzienlijke obstakels bij het aanpakken van grotere projecten.”

Als reactie hierop is Milieu Centraal van plan om deze lente een nationaal Kenniscentrum voor VvE Duurzaamheid op te richten. Dit initiatief zal een hotline voor VvE’s bieden, ondersteuning aan gemeenten geven en zorgen voor betere toegang tot professionele begeleiding. “Op deze manier wordt duurzaamheid een haalbare stap voor elke VvE,” aldus een woordvoerder.

De kosten voor duurzaamheidmaatregelen liggen doorgaans tussen de 15.000 en 20.000 euro per appartement, met de mogelijkheid van hogere uitgaven bij grotere projecten. Hoewel lagere energiekosten deze uitgaven op termijn kunnen compenseren, blijven sommige bewoners sceptisch over de financiële voordelen. Isabelle van der Ende van Milieu Centraal benadrukt dat zelfs bewoners die van plan zijn hun huis te verkopen, kunnen profiteren van hogere vastgoedwaarden door verbeterde energiebeoordelingen.

De inspanningen om VvE-beheer te professionaliseren zijn ook belemmerd door een gebrek aan tijd en expertise onder vrijwillige bestuursleden. Wayenberg legt uit: “Deze personen hebben vaak een fulltime baan en persoonlijke verplichtingen, terwijl van hen wordt verwacht dat ze complexe duurzaamheidsplannen en financieringsaanvragen beheren.”

Om deze uitdagingen aan te pakken, benadrukken pleitbezorgers het belang van vroege en inclusieve discussies binnen VvE’s. “Je moet de motivaties van elke bewoner begrijpen, of ze nu worden gedreven door kostenbesparingen, milieuzorg of comfort,” zegt Roorda. “Het ontwikkelen van een duidelijk en goed gefinancierd plan is cruciaal voor het bereiken van consensus.”