Tesla’s Daling in Europa Geven Sleutels aan Beijing
De meningen die in dit artikel worden geuit, zijn die van de auteur en vertegenwoordigen op geen enkele manier de redactionele positie van Euronews.
Met de VS, het VK en een groot deel van Europa die hun stimulansen voor binnenlandse productie opvoeren, is het niet verwonderlijk dat China zich in de strijd om zijn concurrentievoordeel haast.
Europese consumenten zijn klaar met Elon Musk: de Tesla-verkopen in de EU zijn in twee maanden met 58% gedaald. Maar de leegte die Musk achterlaat, wordt niet opgevuld door Renault of Volkswagen. In plaats daarvan overspoelen een vloedgolf van goedkope, vaak door de staat gesteunde Chinese elektrische voertuigen de Europese markt. Alleen al in februari kwamen bijna 20.000 Chinese elektrische voertuigen op de Europese wegen, wat Tesla in de schaduw stelt en lokale concurrenten onder druk zet. Deze stijging weerspiegelt hoe Chinese autofabrikanten hun marktaandeel in de Europese EV-markt in vijf jaar tijd van 4% naar 19% hebben vergroot. En dat is nog maar het begin. Van elektronica tot zonne-energie, van kunstmatige intelligentie tot mode — Chinese bedrijven maken furore in Europa. Sommige hebben dit verdiend door innovatie en strategische investeringen, maar anderen vertrouwen uitsluitend op snelle schaalvergroting en oneerlijke prijsoorlogen.
Xiaomi beheert nu ongeveer een vijfde van de EU-smartphonemarkt, dankzij een onophoudelijke uitrol van budgetapparaten. De elektrische voertuigen van BYD zien een groei van drie cijfers in de verkopen, terwijl het bedrijf zijn retailnetwerk in het VK in slechts een jaar tijd uitbreidt van 14 naar 60 locaties. Shein heeft ondertussen bijna 19 miljoen actieve Europese gebruikers en heeft grote logistieke hubs in Polen en elders gebouwd om de verzending te versnellen. Zelfs Temu — een app van nog geen twee jaar oud — staat al bovenaan de EU-downloadlijsten, met meer dan 92 miljoen actieve gebruikers dankzij kortingen op vrijwel alles.
Tarieven lijken misschien een stevige reactie, maar ze vertragen de stroom nauwelijks. De afgelopen jaren hebben zowel het Oosten als het Westen tarieven als wapen ingezet, wat snel leidt tot een nulsomspel van een mondiale handelsoorlog. Ondanks de voorlopige invoerrechten van de EU op Chinese elektrische voertuigen — tot 35% in sommige gevallen — blijven de importen stijgen, omdat bedrijven zoals BYD de klap opvangen of de productie verleggen via handelvriendelijke landen. Met de VS, het VK en een groot deel van Europa die hun stimulansen voor binnenlandse productie opvoeren, is het niet verwonderlijk dat China zich in de strijd om zijn concurrentievoordeel haast.
Europa’s eigen productie blijft intussen te traag en te klein. Het handelsdeficit van $327 miljard is het bewijs van hoe diep het wordt overtroffen, ondermijnd en opzij geschoven — precies in zijn eigen achtertuin. Nog erger is dat deze economische afhankelijkheid Europa verstrikt in een dieper moreel compromis. Veel van deze importen komen uit toeleveringsketens die worden aangedreven door toezicht, dwang en zelfs gedwongen arbeid. Vorige maand sloten Braziliaanse autoriteiten een BYD-koppelfabriek en redde meer dan 160 Chinese arbeiders die in slavernijachtige omstandigheden leefden. De markten van Europa vallen in dezelfde val, nu ze steeds meer verbonden zijn met een regime dat afwijkende meningen opsluit en controle exporteert.
Europa ontsnapt niet aan zijn afhankelijkheid van een enkele buitenlandse entiteit — het ruilt gewoon Silicon Valley in voor Shanghai. Duitsland’s triljoen-euro defensie- en industriële inspanning bewijst dat Europa nog steeds van koers kan veranderen. Maar één land kan de lijn niet alleen vasthouden. De EU moet zich verenigen achter een gedurfde industriële herleving — gericht op strategische sectoren om de concurrentiekracht te herstellen, afhankelijkheden te verminderen en haar plaats in een competitievere wereldorde te waarborgen.
Voormalig ECB-voorzitter Mario Draghi heeft precies dat gevraagd — een gedurfde hervormingsagenda die vraagt om een extra €800 miljard aan jaarlijkse investeringen om gelijke tred te houden met wereldwijde rivalen. En het onlangs aangekondigde Competitiveness Compass-plan van de EU weerspiegelt deze gedrevenheid, met doelstellingen voor groene technologie, digitale infrastructuur en industriële veerkracht.
Maar met de reeds hoge belastingtarieven in de EU zal het moeilijk — of onpopulair — zijn om een dergelijke transformatie te financieren. Dit is waarom Europa externe kapitaal nodig heeft. De VS zijn al bezig de petrodollars uit de Golf te verzamelen, waarbij Saoedi-Arabië tot $1 biljoen (€912,2 miljard) aan wereldwijde investeringen plant en de VAE $1,4 biljoen (€1,27 biljoen) aan uitstromen van staatsvermogen belooft. Als Europa niet concurreert om dat kapitaal, zal iemand anders dat wel doen.
Gelukkig begint het continent deals te sluiten die er toe doen. Investeerders uit de Golf wenden zich steeds meer tot de industriële en energiesectoren van Europa als langetermijninzetten in een wereld buiten fossiele brandstoffen. Het Public Investment Fund (PIF) van Saoedi-Arabië heeft onlangs miljarden geïnvesteerd in Europese infrastructuur- en schone energieprojecten, terwijl Mubadala, het eigen staatsvermogen van de VAE, zijn Europese portefeuille heeft uitgebreid met grote belangen in de halfgeleiderproductie en groene waterstof.
Deze stappen weerspiegelen een strategische verschuiving, waarbij posities worden versterkt in industrieën die het volgende tijdperk zullen bepalen.
Een opvallend voorbeeld is de energie-gigant ADNOC uit de VAE, die onlangs Covestro — een toonaangevend Duits bedrijf voor duurzame chemicaliën — heeft overgenomen voor $16 miljard (€14,6 miljard). Covestro alleen al levert ongeveer 5% van het BBP van Duitsland, en de investering van ADNOC is meer dan alleen een financiële zet. Voor de Golf is het een slimme verschuiving naar stabiele, post-olie inkomsten. Maar voor Europa is het een strategische levenslijn. De deal geeft nieuw leven aan een continent dat worstelt met een afnemende industriële concurrentiekracht, injecteert kapitaal, vertrouwen en een langetermijnvisie in belangrijke sectoren. Het helpt Europa ook om zijn groene ambities waar te maken door een constante aanvoer van kritische materialen voor schone technologieën te waarborgen.
Met ADNOC die nu ook een fusie van $60 miljard (€54,7 miljard) met het Oostenrijkse OMV overweegt om een mondiale Polyolefine-gigant te creëren, zou dit het begin kunnen markeren van een diepere, wederzijds voordelige industriële alliantie tussen de Golf en Europa.
Om deze momentum te grijpen, moet de EU echter een aantrekkelijkere plek worden om zaken te doen. Dit betekent duidelijke regelgeving, investeringszekerheid en een pan-Europese omgeving waar deals niet vastlopen in politieke impasse tussen lidstaten. Als Europa niet in de race blijft, kan het zich gedwongen voelen om zich aan te passen aan systemen die door anderen zijn gebouwd — in plaats van zelf de toekomst te vormen.
