Tekort aan seniorenwoningen ondermijnt beloftes van de Nederlandse overheid

Ondanks de beloften van de overheid om de woningnood voor senioren aan te pakken, vereisen Nederlandse gemeenten zelden dat ontwikkelaars de beloofde woningen bouwen, waardoor essentiële woningdoelen niet worden gehaald. Een recent onderzoek door het journalistieke platform Pointer onthulde systematische tekortkomingen in de gemeentelijke planning en handhaving.

De overheid heeft zich gecommitteerd om ervoor te zorgen dat een derde van de nieuwe woningen specifiek is ontworpen voor senioren, met als doel oudere bewoners in staat te stellen langer zelfstandig te wonen en grotere woningen vrij te maken voor gezinnen. Echter, de beoordeling van 35 belangrijke bouwgebieden door Pointer toonde aan dat geen enkele gemeente bindende eisen stelt voor seniorenwoningen in hun bouwplannen.

In Zwolle gaven ambtenaren toe dat er “geen bindend kader” is voor dergelijke projecten, terwijl Eindhoven verklaarde momenteel “geen harde eisen” voor seniorenwoningen op te leggen. Evenzo erkende Utrecht de afwezigheid van afdwingbare verplichtingen voor ontwikkelaars. Als gevolg hiervan is de voortgang aanzienlijk achtergebleven. Volgens recente gegevens van Cobouw, geciteerd door Pointer, was vorig jaar slechts 1,4 procent van de verwachte 288.000 seniorenwoningen die nodig zijn tegen 2030, voltooid.

Ontwikkelaars, waaronder toonaangevende bedrijven zoals Neprom, zeggen dat lokale overheden prioriteit geven aan betaalbare woningen voor starters boven seniorenspecifieke woningen. Fahid Minhas, directeur van Neprom, merkte op dat gemeenten “minder focus” hebben op seniorenhuisvesting. Ontwikkelaar Tineke Groenewegen van Blauwhoed zei: “Bouwen voor senioren levert op de lange termijn grotere maatschappelijke voordelen op, maar de focus ligt ergens anders.”

Sommige gemeenten hebben beloofd te verbeteren, zij het langzaam. Leiden is van plan om later dit jaar minimale quotas voor seniorenhuisvesting in te voeren, terwijl Leeuwarden streeft naar 10 procent en Deventer naar 30 procent. Zwolle benadrukte een regionale woon- en zorgstrategie als een “leidend kader.” Critici beweren echter dat deze initiatieven vaak neerkomen op aspiratieve doelen zonder tastbare resultaten.

Ontwikkelaars wijzen op financiële uitdagingen bij het bouwen van seniorenwoningen, aangezien deze vaak gemeenschappelijke ruimtes en buitengebieden omvatten, wat de kosten verhoogt en de winstgevendheid vermindert. Peter Prak, een ontwikkelaar die gespecialiseerd is in seniorenhuisvesting, benadrukte de moeilijkheid: “Het betekent dat je nauwelijks winst kunt maken, en dan loopt iedereen weg van de tafel.”

In november drong minister Fleur Agema aan op actie tijdens de Woontop-housing summit, waarbij zij benadrukte dat seniorenhuisvesting cruciaal is om een dreigende zorgcrisis te voorkomen. Ondanks de urgentie blijven gemeenten en ontwikkelaars traag handelen, waardoor de ambitieuze doelen van de overheid in gevaar komen.