Sudanese Lijden Hongersnood Door Sluiting van Soepkeukens en Belemmeringen van Hulp
Honger in Soedan door sluiting van keuken en blokkade van hulp
De beslissing van de Verenigde Staten om buitenlandse hulp op te schorten, verergert een catastrofale hongersnood in Soedan, waar miljoenen mensen riskeren te sterven door ziekten gerelateerd aan ondervoeding. Sinds het begin van het ambt van president Donald Trump in januari heeft zijn administratie de meeste medewerkers van de US Agency for International Development (USAID) op non-actief gesteld of ontslagen en bijna alle wereldwijde projecten die het financiert, stopgezet.
Volgens de Verenigde Naties droeg USAID vorig jaar 44 procent bij aan de humanitaire respons van 1,8 miljard dollar in Soedan. Een deel van dit bedrag ging naar de ondersteuning van noodresponskamers (ERR’s), die buurtgroepen zijn die honderden “gemeenschapskeukens” in het hele land ondersteunen. “Ongeveer 80 procent van de 1.460 gemeenschapskeukens in Soedan zijn gesloten [toen USAID alle financiering stopzette],” zei Hajooj Kuka, de woordvoerder van de ERR’s in de staat Khartoem.
Sinds de machtsstrijd tussen de Soedanese strijdkrachten (SAF) en de paramilitaire Rapid Support Forces (RSF) in april 2023 uitbarstte in een burgeroorlog, hebben gemeenschapskeukens honderden duizenden mensen in leven gehouden in regio’s waar VN-agentschappen en wereldwijde hulporganisaties niet kunnen komen door de opzettelijke obstructie van hulp door de strijdende partijen, aldus lokale en buitenlandse hulpverleners.
Ondanks de inspanningen van ERR-vrijwilligers, lijden meer dan 600.000 mensen in Soedan aan honger op het niveau van een hongersnood, en ongeveer acht miljoen staan op het punt in een hongersnood te vervallen, volgens de wereldwijde hongermonitor, de VN Integrated Food Security Phase Classification (IPC). De opschorting van de USAID-financiering dreigt de hongersnoodcrisis nu verder te verergeren.
Volgens Iyad Agha, de humanitaire coördinator voor internationale niet-gouvernementele organisaties in Soedan, hebben sommige organisaties ontheffingen van de Amerikaanse regering gekregen om levensreddende diensten voort te zetten. Echter, veel van deze diensten werden uiteindelijk beëindigd na een daaropvolgende beoordeling door de VS, waaruit bleek dat ze niet noodzakelijk waren om leven te behouden. Dagen later keerde de Trump-administratie enkele beëindigingen terug en stond het toe dat sommige diensten hervat werden. Agha merkte op dat de beslissingen vanuit Washington “volledig willekeurig” lijken.
“Het probleem is dat als andere donoren willen ingrijpen [in het geval van afwezigheid van USAID], er een grote kloof is om op te vullen,” voegde Agha toe.
ERR’s hebben het heft in eigen handen genomen om alternatieve financiering te vinden. Kuka zei dat gemeenschapskeukens financiering hebben aangevraagd bij de Soedanese diaspora en kleinere liefdadigheidsorganisaties om maaltijden te blijven verstrekken aan de getroffen burgers tijdens de heilige maand Ramadan, die eerder in maart begon. Hun inspanningen hebben honderden gemeenschapskeukens geholpen om in het hele land opnieuw te openen, maar 63 procent blijft gesloten sinds de Amerikaanse regering de meeste buitenlandse hulp heeft opgeschort, aldus Kuka.
“Maar we zijn begonnen met een online actie voor mensen om te doneren, en tijdens Ramadan zijn mensen geneigd meer te doneren,” voegde hij eraan toe.
Hindernissen en plunderingen
Beide partijen in de burgeroorlog in Soedan zijn verantwoordelijk voor het creëren van de hongersnoodcrisis, zeggen lokale en buitenlandse hulpverleners. Een probleem dat door enkele hulpverleners wordt genoemd, is dat VN-agentschappen het Soedanese leger als de facto regering erkennen. Bovendien moeten VN-agentschappen die het leger als de facto regering beschouwen, alle humanitaire operaties vanuit Port Soedan uitvoeren, wat het logistiek moeilijk maakt om afgelegen regio’s zoals de Nuba-bergen in Zuid-Kordofan en de uitgestrekte regio Darfoer te bereiken.
Het leger wordt ook beschuldigd van het opleggen van bureaucratische hindernissen om hulpzendingen te obstructeren en te vertragen. “De procedures van het leger zijn zeer omslachtig. Het is een berg papierwerk,” legde Leni Kinzli, de woordvoerder van het Wereldvoedselprogramma (WFP), uit. “We moeten omgaan met verschillende autoriteiten: militaire inlichtingendienst, de Humanitarian Aid Commission, het Ministerie van Buitenlandse Zaken, de Algemene Inlichtingendiensten en de Nationale Inlichtingendiensten.
Analisten en hulpverleners beschuldigen ook de SAF ervan hulp aan regio’s onder RSF-controle te verbieden. Maar legerwoordvoerder Nabil Abdullah heeft deze beschuldiging herhaaldelijk ontkend en de RSF bekritiseerd voor het uithongeren van burgers. Hind al-Atif, de woordvoerder van de ERR in Sharq el-Nile, een uitgestrekt stadsdeel in Khartoem, beschuldigde de RSF ervan de hongersnoodcrisis te verergeren. Ze zei dat de groep alle belangrijke markten in Khartoem plunderde voorafgaand aan Ramadan, en dat veel burgers terughoudend zijn om hun buurten te verlaten op zoek naar voedsel uit angst dat ze aangevallen kunnen worden bij RSF-controles.
Onveiligheid en honger
Naarmate de gevechten tussen de RSF en het Soedanese leger escaleren, vinden lokale hulpgroepen en hulporganisaties het steeds moeilijker om de getroffen burgers te bereiken. In het Zamzam-vluchtelingenkamp, waar meer dan 500.000 mensen in Noord-Darfoer onderdak zoeken en worstelen om te overleven, was WFP gedwongen om de hulpoperaties te pauzeren toen de RSF het kamp beschoot op 10 en 11 februari.
WFP verstrekte voedselbonnen aan ongeveer 60.000 mensen in Zamzam via een lokale organisatie. “Onze partners ter plaatse werden gedwongen te evacueren. Ze moesten voor hun leven rennen [vanwege de beschietingen door de RSF] en daarom moesten we de hulp pauzeren,” zei Kinzli, de woordvoerder van de organisatie. De strijd om Khartoem veroorzaakt ook grote ontheemding in het hele Sharq el-Nile, waardoor de weinige overgebleven gemeenschapskeukens proberen duizenden nieuwe aankomsten te voeden.
Terwijl mensen steeds wanhopiger worden, zegt Kuka dat velen proberen vis in de Nijl te zoeken of groenten in hun tuinen te verbouwen, maar de hoeveelheid voedsel die de meeste mensen weten te eten is nauwelijks genoeg. Hij merkte op dat ERR’s contact opnemen met de Europese Unie, evenals VN-agentschappen, om te proberen de kloof te vullen die door USAID is achtergelaten. Als niemand ingrijpt, waarschuwde Kuka dat honderdduizenden mensen zullen sterven aan ziekten gerelateerd aan ondervoeding. “We hebben het over 1,8 miljoen mensen die van deze keukens profiteren. Wat betekent het als zij geen voedsel meer kunnen krijgen?” vroeg Kuka. “Mensen staan al op scherp. Wij [als ERR’s] doen ons best om te voorkomen dat meer regio’s in Soedan in een volledige hongersnood vervallen. Maar als deze [voedseltekort] aanhoudt, zullen er steeds meer hongersnoodgebieden in het hele land ontstaan.”