Stijging van bedreigingen tegen burgemeesters in Overijssel: één op de drie doelwitten in 2023
Verontrustend Jaar voor Lokale Leiders in Overijssel
In Overijssel heeft een recent onderzoek aangetoond dat één op de drie burgemeesters in de provincie bedreigingen heeft ervaren. Deze verontrustende trend roept vragen op over het groeiende klimaat van intimidatie in de regio. “We kunnen dit niet toestaan,” zei Andries Heidema, de Commissaris van de Koning voor Overijssel. “Ik maak me hier echt zorgen om,” voegde hij eraan toe, terwijl hij de toenemende trend opmerkte van individuen die bedreigingen en intimidatie gebruiken om hun zin te krijgen. “Zo kan een samenleving, democratie of rechtsstaat niet functioneren.”
Dit jaar was er sprake van toenemend geweld en intimidatie, waarbij verschillende burgemeesters in de regio verontrustende incidenten hebben meegemaakt. De burgemeester van Tubbergen, Anko Postma, ontdekte een GPS-tracker op zijn auto, vermoedelijk geplaatst door tegenstanders van een voorgesteld asielcentrum in Albergen. De burgemeester van Deventer was het doelwit van een complot dat gericht was op zijn ontvoering. Ondertussen ontving de burgemeester van Hardenberg talloze beledigende opmerkingen, en de burgemeester van Hellendoorn werd bedreigd vanwege plannen voor een asielzoekerscentrum in Nijverdal.
Het onderzoek heeft aangetoond dat een derde van de burgemeesters in Overijssel dit jaar slachtoffer is geworden van bedreigingen, een cijfer dat door de provincie is bevestigd. Heidema, die toezicht houdt op de burgemeesters in de regio, erkende het verontrustende patroon en uitte zijn grote bezorgdheid over de veiligheid van degenen in publieke functies. “Dit moet stoppen,” zei Heidema. “De samenleving wordt steeds harder. Niet de hele samenleving, maar er is een groeiend aantal mensen dat denkt dat ze anderen kunnen intimideren en bedreigen om te krijgen wat ze willen.”
Sander Schelberg, burgemeester van Hengelo, noemde de toename van bedreigingen “extreem zorgwekkend” en benadrukte dat deze aanvallen een diepgaande impact hebben, niet alleen op de burgemeesters zelf, maar ook op hun gezinnen. “Het is een zeer groot aantal, en het wordt bijna de norm,” zei hij. Anko Postma deelde zijn persoonlijke ervaring met de emotionele en psychologische impact die deze bedreigingen op hem en zijn gezin hebben gehad. “Het is heel vervelend hoe dit is gebeurd, hoe mensen mij op deze manier willen volgen,” zei Postma na het ontdekken van de GPS-tracker op zijn auto. “Het heeft een aanzienlijke impact gehad op mij en mijn gezin—mijn vrouw, mijn kinderen.”
De aanvaller van Postma, een inwoner van Albergen, is veroordeeld tot gevangenisstraf voor de bedreigingen. Zowel Heidema als Schelberg wezen op de rol van sociale media in het vergemakkelijken van deze bedreigingen. “Op sociale media zeggen mensen van alles,” merkte Schelberg op. “Ik heb iemand eerder uitgenodigd op het gemeentehuis, en toen ik vroeg hoe ze zulke opmerkingen konden maken, reageerden ze: ‘Ik bedoelde het niet zo.'”
Volgens Schelberg stellen sociale media individuen in staat om zich te distantiëren van hun acties, wat vaak leidt tot bedreigingen in het echte leven die online als onpersoonlijk worden gepresenteerd. “Het lijkt bijna normaal te zijn geworden, maar het is onacceptabel,” zei Schelberg. Het probleem van bedreigingen gaat verder dan alleen burgemeesters, aangezien Heidema en Schelberg beide opmerken dat journalisten, rechters, raadsleden en wethouders ook met vergelijkbare uitdagingen worden geconfronteerd. “Zij moeten hun werk zonder beperkingen kunnen doen,” verklaarde Schelberg. “Bedreigingen kunnen beperkingen opleggen, en dat kan niet worden toegestaan.”
Heidema benadrukte de noodzaak om deze trend tegen te gaan en stelde: “We kunnen een glijdende schaal niet accepteren waarbij intimidatie deel uitmaakt van de functie.” Hij reflecteerde ook op bredere maatschappelijke veranderingen, waarbij individuen zich steeds meer isoleren binnen “bubbels” van hun eigen overtuigingen, waardoor het moeilijker wordt om constructieve dialoog aan te gaan.
