Singapore Stemt Terwijl de Stadstaat Zich Voorbereidt op 60 Jaar Onafhankelijkheid
Singapore – David Wee heeft zijn hele leven in hetzelfde terraswoning in het oosten van Singapore gewoond met zijn gezin. Maar in meer dan 40 jaar tijd heeft de familie Wee deel uitgemaakt van vijf verschillende kiesdistricten. De veranderingen in de kiesdistricten in Singapore, die kort voor elke algemene verkiezing plaatsvinden, hebben geleid tot beschuldigingen van gerrymandering – het opzettelijk manipuleren van kiesdistricten om een bepaalde politieke partij te bevoordelen.
Volgens het Singaporese Verkiezingsdepartement, dat onder toezicht staat van het kantoor van de premier, zijn de laatste grenswijzigingen – de meest ingrijpende in jaren – gedreven door de groei van het aantal kiezers en toekomstige woningbouw. Ondanks de kritiek zal de verkiezing van zaterdag in Singapore – waar ongeveer 2,76 miljoen mensen naar verwachting zullen stemmen – de langdurig regerende People’s Action Party (PAP) opnieuw aan de macht brengen. De PAP heeft elke verkiezing in dit welvarende wereldwijde financiĆ«le centrum gewonnen sinds de onafhankelijkheid in 1965.
Hoewel de kans dat de PAP de macht verliest klein is, worden de verkiezingen hier gezien als een test van het publieke sentiment jegens de regerende partij. Deze verkiezingen worden ook gezien als een referendum over premier Lawrence Wong, die vorig jaar de functie overnam van voormalig premier Lee Hsien Loong.
Stemmen is ook verplicht in Singapore – waar elke vijf jaar verkiezingen worden gehouden. Hoewel het systeem is gemodelleerd naar het parlementaire systeem van het Verenigd Koninkrijk, is een van de eigenaardigheden van Singapore dat kiezers ofwel deel uitmaken van een kiesdistrict met ƩƩn lid of van een Groep Vertegenwoordiging Kiesdistrict (GRC). In een GRC stemmen mensen niet voor individuele kandidaten, maar voor teams van maximaal vijf politici. Binnen elk team moet ten minste ƩƩn kandidaat afkomstig zijn uit een minderheidsgroep.
De autoriteiten zeggen dat de teamstem is bedoeld om de vertegenwoordiging van minderheden in het parlement van de stadstaat te waarborgen, maar critici zeggen dat het een middel is om nieuwe kandidaten als onderdeel van een groep in de wetgevende macht te parachuteren. Bij de verkiezingen zullen 97 leden van het parlement worden gekozen in 33 kiesdistricten, bestaande uit 15 kiesdistricten met ƩƩn lid en 18 GRC’s. Maar met geen oppositie die tegen een van de GRC’s is, heeft de PAP al een walkover behaald voor een team van vijf leden, wat betekent dat er vandaag slechts 92 zetels zullen worden betwist.
Voor David Wee zijn de grenzen van de kiesdistricten niet echt een probleem. Wat echter wel een probleem is, zegt hij, zijn de stijgende kosten van levensonderhoud, inflatie en andere zorgen over het leven en werken in een van de rijkste landen ter wereld. “Ik zal degene steunen die de bewoners goed kan dienen,” zei hij, toevoegend dat de kiezers in Singapore nu kritischer zijn en niet voor vanzelfsprekend moeten worden aangenomen. “Onze kiezers zijn meer opgeleid,” zei hij. “Singapore is tenslotte een ontwikkelde natie, geen ontwikkelingsland,” voegde hij eraan toe.
Singapore is een van de duurste steden ter wereld, met enkele van de hoogste levensstandaarden wereldwijd. Naast een openbaar vervoerssysteem van wereldklasse heeft het ook de duurste auto’s ter wereld, dankzij een licentiesysteem waarbij eigenaren tienduizenden dollars moeten betalen voor het recht om een voertuig te bezitten, naast congestieprijzen, wegenbelasting en andere kosten.
“Als je het je niet kunt veroorloven, dan kun je het je niet veroorloven,” zei Lim Meng Wee, 57, een consultant in de lokale vastgoedsector, die door de jaren heen verschillende autoās heeft bezeten. “Een auto is een zeer dure luxe. Het slokt je balans op en je zult harder moeten werken. Ik ken mensen die een auto hebben gekocht, en binnen twee tot drie jaar waren ze weer terug bij het openbaar vervoer,” zei hij.
Het economische succes van Singapore, de over het algemeen lage criminaliteit en de verwachting van persoonlijke veiligheid voor burgers gaan hand in hand met een lage tolerantie voor afwijkende meningen. Dat wordt gehandhaafd door uitgebreide wetten die onder andere straffen voor het kwetsen van raciale en religieuze gevoelens toestaan, evenals detentie zonder proces. Arbeidstakingen zijn ook verboden, en voor demonstraties is een vergunning vereist, die strikt wordt nageleefd.
Een prominente dissident die in 2020 met een kartonnen bord met een glimlachend gezicht buiten de Staatsrechtbanken stond om een symbolisch punt over de rechtsgang te maken, werd beboet voor illegale samenkomst. In februari werden zes mensen in hun 20s door de politie ondervraagd en werden hun elektronische apparaten in beslag genomen vanwege een protest aan een lokale universiteit tegen de oorlog van Israƫl in Gaza.
Critici en media zijn het doel geweest van smaadprocedures door regeringsministers, terwijl veel politici en activisten van de jaren 60 tot de jaren 80 gevangen werden gezet. Bovendien is de reguliere media stevig pro-establishment, terwijl het land 123ste in de wereld staat als het gaat om persvrijheid. Alle media moeten voorzichtig zijn met een regering die gewend is om juridische stappen te ondernemen wanneer ze ontevreden zijn over de berichtgeving.
In augustus viert deze multiculturele, meertalige eilandnatie van ongeveer zes miljoen inwoners zijn 60ste jaar van onafhankelijkheid. Het viert zijn 60ste verjaardag als een economische krachtpatser en een van de schoonste, veiligste en minst corrupte plaatsen ter wereld. Het bruto binnenlands product (bbp) per hoofd van de bevolking was in 1965 ongeveer $500. Vorig jaar toonden cijfers van het Internationaal Monetair Fonds aan dat dit bedrag ongeveer $93.000 was.
Dit alles is bereikt onder de PAP, die mede werd opgericht door de eerste premier van het land, Lee Kuan Yew, en die de enige regerende partij blijft die de Singaporezen ooit hebben gekend. Gedurende die zes decennia heeft de versie van het sociale contract van Singapore gezien dat zijn burgers minder vrijheden accepteren in ruil voor de garantie van de PAP voor stabiele economische groei en de beschikbaarheid van goede banen. Maar dat lijkt te veranderen.
De PAP heeft decennia lang een parlementaire supermeerderheid gehad, hoewel de 10 oppositiepolitici die bij de laatste verkiezingen in 2020 werden gekozen een recordhoogte in het parlement vertegenwoordigden en enkele zelfreflectie onder de leiderschap van de regerende partij dwongen. “Alles wat we hier in Singapore zien, is geleverd door de generatie van Lee Kuan Yew,” zei politiek analist en voormalig krantenredacteur PN Balji.
Toch willen Singaporese kiezers steeds meer invloed op het bestuur en willen ze af van de ‘vuist in fluwelen handschoen’-aanpak van de overheid, evenals de bereidheid van de autoriteiten om in het leven van burgers in te grijpen, wat heeft geleid tot de benaming ‘nanny state’. Een voorbeeld van de ‘glove-and-fist’-benadering van de PAP was sociale huisvesting, zei Balji. Jarenlang vertelde de PAP openlijk aan kiezers dat hun openbare woningen niet voor upgrading in aanmerking kwamen als ze op de oppositie stemden.
De sociale media hebben Singaporezen gesterkt tot het punt waarop de “angstfactor” niet meer bestaat, zei hij. Belangrijke kwesties, samen met het al lang bestaande argument dat er meer oppositieve stemmen in Singapore nodig zijn, domineren ook in het hoogtechnologische Singapore. Zorgen over de kosten van levensonderhoud, verergerd door een tweeledige stijging van de goederen- en dienstenbelasting (GST) – nu 9 procent – sinds 2023, hebben de politieke discussie gedomineerd.
Naast eerdere uitkeringen hebben de autoriteiten al bijna $1 miljard aan uitkeringen en kortingen gereserveerd om de dagelijkse kosten te verlichten, na een fiscale surplus van $4,9 miljard voor 2024. Maar het grotere dan verwachte surplus leidde velen tot de vraag of de regering de GST-verhoging echt nodig had, waarbij de belangrijkste oppositiepartij, de Workers’ Party (WP), stelde dat het “de inflatie heeft opgejaagd”.
Door de door de Verenigde Staten opgelegde tarieven is ook de economische onrust toegenomen. Voormalig WP-lid Leon Perera merkte op dat met de afname van de economische groei in de afgelopen jaren, de claim van Singaporese uitzonderlijkheid minder vaak door de PAP wordt aangehaald.
De PAP bevindt zich op een keerpunt, omdat de overgang naar de nieuwe premier een katalysator voor kiezers is, voegde hij eraan toe. Voormalig PAP-lid Inderjit Singh, die bijna twee decennia in het parlement heeft gezeten, zei eerder dat mensen “zagen dat hun leven enorm verbeterde”, en daarom “bereid waren de overheid een dominante rol in hun leven te laten spelen”.
Maar Singh erkende dat er barsten zichtbaar zijn, met een dwarsdoorsnede van Singaporezen die het gevoel hebben dat ze “achteruit glijden” wat betreft de kosten van levensonderhoud en de betaalbaarheid van sociale woningen. “De jongere Singaporezen hebben een goed leven gehad, en zij zien de toekomst als moeilijker dan het heden,” zei Singh.
Hij wees ook op de “enorme toename” van nieuwe immigranten in een rap tempo die de nationale identiteit heeft verdund. “Het feit dat Singapore een samenhangende en welvarende natie is gebleven, zou een bron van trots moeten zijn voor alle Singaporezen,” merkte hij op.
De ‘4G’-generatie van Singapore tegenover de oprichters Neofiet premier Lawrence Wong, die in mei vorig jaar aan de macht kwam, maakt deel uit van de huidige vierde generatie leiders, de zogenaamde ‘4G’-leiderschap, die nog steeds onder de schaduw van de late, grote Lee Kuan Yew leeft. “Een van de grootste problemen voor Singapore op 60 is leiderschap,” zei Balji, die gelooft dat de huidige PAP-leiders niet te vergelijken zijn met die van Lee’s generatie.
Judging by online chatter, lijken veel Singaporezen het hiermee eens te zijn. Een langdurig openbaar geschil tussen de kinderen van Lee, waaronder Wongs voorganger als premier Lee Hsien Loong, blijft ook Singaporezen verdelen en genereert internationale krantenkoppen. Een hooggeprofileerde corruptiezaak die resulteerde in de gevangenisstraf van een voormalige minister van transport heeft de zaak niet geholpen.
Een ander punt van onenigheid voor velen: Singapore heeft de hoogstbetaalde ministers ter wereld, dankzij de eis van de PAP dat concurrerende salarissen essentieel zijn om corruptie te voorkomen. Met bijna $1,69 miljoen per jaar is Wong zelf de bestbetaalde wereldleider. Een junior minister krijgt ongeveer $845.000, terwijl een achterbanklid ongeveer $148.000 ontvangt.
Wong, die ook minister van FinanciĆ«n is maar niet de eerste keuze van de PAP was om Lee op te volgen, maakte naam als co-voorzitter van de COVID-taskforce van de regering. Hoewel de 52-jarige hoge goedkeuringscijfers heeft genoten en er weinig gevaar is dat de PAP in deze verkiezingen de macht verliest, wordt verwacht dat hij het stempercentage van de partij van meer dan 61 procent bij de laatste verkiezingen in 2020 zal verbeteren of handhaven – wat een van de slechtste prestaties ooit was.
De PAP staat ook tegenover een hernieuwde oppositie met een lijst van jonge, hooggekwalificeerde kandidaten van de WP, en de regerende partij lijkt tijdens de campagne geschrokken en kwetsbaar te zijn. De voormalige PAP-wetgever Singh zei dat hoewel Singapore’s beheer van de COVID-pandemie voorbeeldig was vergeleken met veel andere landen, de jury nog steeds over Wong en zijn collegaās oordeelt. “Ik denk dat de 4G-leiders nog moeten laten zien dat ze deze problemen naar tevredenheid van de Singaporezen kunnen aanpakken. Een deel van het vertrouwen in de PAP is in de afgelopen 10 jaar of zo afgebrokkeld,” zei hij.
“Simpelweg zeggen ‘geloof mij’ zal niet genoeg zijn – het tonen van een overtuigend plan waar mensen in kunnen geloven zal essentieel zijn,” voegde hij eraan toe. “Als de PAP het kan, zouden ze in staat moeten zijn om een goed mandaat te winnen. Zo niet, dan kunnen we verdere erosie van stemmen verwachten.”