Schelpgeluiden waarschuwen voor onbetrouwbare stromingen in de Noord-Atlantische Oceaan
Gebruik van schelpen van schelpdieren om klimaatsverandering te begrijpen
Schelpdieren, zoals kokkels, oesters en mosselen, registreren seizoensgebonden milieuwijzigingen in hun schelpen, waardoor ze levende kronieken van de klimaatgeschiedenis vormen. Een nieuwe studie van schelpen van schelpdieren heeft twee belangrijke episodes van instabiliteit in de circulatiesystemen van de Noord-Atlantische Oceaan ontdekt, wat suggereert dat de regio op weg is naar een kantelpunt dat plotselinge, dramatische veranderingen in wereldwijde weerspatronen zou kunnen veroorzaken.
De Noord-Atlantische Oceaan heeft twee enorme stromingssystemen die essentieel zijn voor het reguleren van het klimaat. De Atlantische Meridionale Omkering Circulatie (AMOC) is een systeem van oceaanstromen dat water binnen de Atlantische Oceaan circuleert. De Subpolaire Gyre (SPG) maakt deel uit van de AMOC en is een enorme, draaiende wervelstorm. In een gepubliceerd artikel in het tijdschrift Science Advances hebben onderzoekers 25 records van schelpdieren geanalyseerd om de veranderingen in stabiliteit in het subpoolgebied van de Noord-Atlantische Oceaan in de afgelopen twee eeuwen te beoordelen.
Specifiek heeft het onderzoeksteam gekeken naar kokkels. Terwijl kokkels groeien, creëren hun schelpen ringen, zoals een boom. Door de chemie en de breedte van deze ringen te analyseren, verkrijgen wetenschappers nauwkeurige gegevens van jaar tot jaar over de vroegere oceaantoestanden, waaronder factoren zoals stromingen, temperaturen en zoutgehalte. Vervolgens gebruikten ze statistische hulpmiddelen om te volgen hoe lang het oceaansysteem, voornamelijk de SPG, nodig had om te herstellen van natuurlijke verstoringen.
De onderzoekers ontdekten twee periodes waarin de stromingen dramatisch instabiel werden. “Kokkels onthullen destabilisatie in de Noord-Atlantische Oceaan aan het begin van de 20e eeuw en in het heden,” schreven de onderzoekers in hun paper. “Onze resultaten onthullen twee significante destabilisatie-episodes in de noordelijke Noord-Atlantische Oceaan sinds het jaar 1800… de regio is op weg naar [een kantelpunt].”
De eerste periode besloeg de 19e eeuw tot 1920. Dit vond plaats vóór een gedocumenteerde grote verschuiving in de oceaancirculatie van de Noord-Atlantische Oceaan, wat suggereert dat er al een verlies van evenwicht was, een klassiek teken van een kantelpunt. De tweede periode van instabiliteit begon in de jaren vijftig en duurt tot op de dag van vandaag, wat aangeeft dat de oceaan net zo instabiel blijft als vóór de laatste significante verandering in circulatie. Met andere woorden, we zijn op weg naar een nieuw kantelpunt. De belangrijkste bron van deze instabiliteit is volgens de onderzoekers de SPG.
Wat kan er gedaan worden om deze circulatoire ineenstorting te voorkomen? Het goede nieuws is dat de kokkels een vroegtijdige waarschuwing hebben gegeven—we hebben het kantelpunt nog niet bereikt. Deze studie, in combinatie met andere monitorgegevens en klimaatmodellering, kan overheden helpen zich voor te bereiden op mogelijke regionale klimaatveranderingen en risico’s te verminderen om de druk op de oceaan te verlagen.
