Regering overweegt vrijlating van gedetineerden twee weken eerder om ruimte te creëren
De Nederlandse overheid werkt aan een plan om veroordeelde gevangenen tot twee weken eerder vrij te laten vanwege een tekort aan gevangeniscellen en personeel. Dit blijkt uit een conceptdocument van het Ministerie van Justitie en Veiligheid.
Staatssecretaris Ingrid Coenradie (Justitie en Veiligheid, PVV) gaf in het document aan dat de situatie in de Nederlandse gevangenissen kritiek is. “Ik sta klem en moet zeer moeilijke keuzes maken,” schreef ze. Zonder aanvullende maatregelen kunnen sommige verdachten en veroordeelden mogelijk moeten worden vrijgelaten.
Momenteel kunnen gevangenen drie dagen eerder worden vrijgelaten als onderdeel van het beleid van ‘eindverlof’. De regering wil deze periode uitbreiden tot maximaal veertien dagen. De maatregel zal van toepassing zijn op gevangenen die niet veroordeeld zijn voor seksdelicten, ernstige geweldsmisdrijven of straffen langer dan een jaar.
Aangezien het wijzigen van de regelgeving voor deze uitbreiding tijd kost, wil Coenradie intussen een tijdelijke strafvermindering van een week invoeren. Ze onderzoekt ook de mogelijkheid om meer gevangenen in gezamenlijke cellen onder te brengen om ruimte vrij te maken.
Het plan stuit op verzet binnen de coalitie. PVV-leider Geert Wilders heeft op X geschreven dat zijn partij “onder geen beding” het voorstel zal goedkeuren en in plaats daarvan pleit voor het huisvesten van meer gedetineerden in gezamenlijke cellen. Ook de regerende VVD-partij verzet zich tegen de maatregel en deelt de standpunten van de PVV.
Joost Eerdmans (JA21) noemde het plan een “schande.” “Er blijft niets over van de belofte van de regering om strengere straffen op te leggen. Vroeger kon je niet uit de gevangenis komen; nu kun je er niet eens meer in,” zei Eerdmans. Hij wees naar de sluiting van bijna dertig gevangenissen onder eerdere VVD-regeringen als oorzaak van de huidige crisis.
De regering heeft sinds eind vorig jaar een ‘zwarte code’ noodsituatie in het gevangenissysteem uitgeroepen. Het Ministerie van Justitie en Veiligheid werkt aan het vergroten van de gevangeniscapaciteit, maar kortetermijnoplossingen zijn niet beschikbaar. Coenradie gaf aan dat een tijdelijke strafvermindering de enige haalbare optie is om willekeurige vrijlatingen vanuit politiecellen te voorkomen. Alternatieve maatregelen, zoals het verminderen van arrestaties, zijn volgens haar niet acceptabel. Het plan moet nog goedkeuring krijgen van de Raad van Ministers.
