Overlevenden van de Nakba herkennen echo’s uit het verleden in Trumps oproepen tot uitzetting van Gaza
Overlevenden van de Nakba in Gaza zien echo’s van het verleden in de oproepen van Trump tot uitzetting van Gaza
Leden van de Palestijnse diaspora in de VS zeggen dat het voorstel van Trump om Gaza te ontvolken gedoemd is te mislukken. Palestijnen dragen voorraden om de winter te overleven in Khan Younis, Gaza, op 23 februari.
De Amerikaanse president Donald Trump luidde deze maand de alarmbel toen hij, staande naast de Israëlische premier Benjamin Netanyahu in het Witte Huis, zei dat de VS de controle over de Gazastrook zouden “overnemen” en Palestijnen naar andere landen zouden herhuisvesten.
Trump stelde de uitzetting van de Palestijnse bevolking uit de Strip – die door Israëlische bombardementen onherkenbaar was gemaakt – voor als een daad van humanitaire noodzaak, waarbij hij de dreiging van niet-ontplofte munitie en onveilige structuren aanhaalde.
“Palestijnen zouden in mooie huizen moeten kunnen wonen”, voegde Trump eraan toe. Maar dan niet in Gaza zelf.
Echter, Palestijnen zeggen dat de belofte van nieuwe ontwikkelingen in buitenlandse landen de vraag aan het hart van hun aspiraties omzeilt: het recht om met waardigheid en gelijke rechten in hun historische thuisland te leven.
“Mijn eerste reactie was ongeloof. Dat een president zou oproepen tot de verplaatsing van twee miljoen mensen van hun eigen land,” zei Leila Giries, een Palestijnse die in Californië woont.
Voor Giries en andere Palestijnen roept de oproep tot uitzetting pijnlijke herinneringen op aan onteigening en ballingschap. Giries zelf is een overlevende van de gebeurtenissen die Palestijnen de Nakba noemen, wat “de catastrofe” betekent.
De term verwijst naar de gedwongen uitzetting van meer dan 750.000 Palestijnen door zionistische paramilitairen tijdens de oprichting van Israël in 1948. De bewoners van vele Palestijnse steden en dorpen werd verboden ooit terug te keren, omdat ze door de nieuw opgerichte Israëlische staat als “infiltranten” werden beschouwd.
Giries heeft een tas die haar moeder droeg tijdens hun vlucht uit hun dorp Ayn Karim, ingelijst aan de muur van haar woning in Californië, samen met een sleutel van hun huis in historisch Palestina dat werd gesloopt na hun uitzetting.
De voorwerpen zijn symbolen van zowel de pijn van ballingschap als haar vastberadenheid om de banden met haar vaderland te onderhouden.
“Ik verliet Palestina toen ik acht jaar oud was, maar ik kan het niet vergeten. Het is waar mijn ouders en grootouders vandaan komen. Ik ben verbonden met het land,” zei Giries.
“Wanneer ik de foto’s zie van menigten ontheemde mensen die over de weg in Gaza marcheren, breekt het mijn hart. Het roept herinneringen op, herinneringen, herinneringen.”
‘Palestijnen zullen niet verdwijnen en sterven’
Na felle kritiek van Palestijnen, mensenrechtenorganisaties en een coalitie van leiders uit landen zoals Egypte, Saoedi-Arabië en Jordanië, versoepelde Trump zijn standpunt door te stellen dat hij alleen “zou voorstellen” zijn plan aan te nemen.
De Amerikaanse president had eerder volgehouden dat hij “Gaza zou bezitten”, stellende dat de ligging aan zee het tot een ideale locatie voor high-end vastgoed zou kunnen maken.
Deze week deelde Trump zelfs een bizar AI-gecreëerd filmpje op sociale media waarin Gaza vol staat met wolkenkrabbers en luxe resorts, met hem en Netanyahu die naast een zwembad ontspannen.
Opmerkelijk was het gebrek aan enige aanwijzing van de Palestijnen die generaties lang Gaza als hun thuis beschouwen.
“Slechts een dwaas zou denken dat het mogelijk is om Gaza van de Palestijnen te reinigen zodat je een vastgoedproject kunt bouwen,” zegt Michael Kardoush, die zijn huis in Nazareth ontvluchtte nadat het in 1948 onder Israëlische controle kwam. Palestijnen binnen het Israëlische grondgebied leefden tot 1966 onder militaire wet zonder rechten.
“De realiteit is dat Palestijnen niet zullen verdwijnen en sterven.”
Maar Israëlische leiders en ambtenaren blijven Trump’s visie enthousiast promoten, in de hoop een langgekoesterde ambitie om de Strip te ontvolken te realiseren.
Vorige week zei Netanyahu in een verklaring dat Israël “toegewijd is aan het plan van de Amerikaanse president Trump voor de creatie van een ander Gaza”, dat hij eerder als “revolutionair” prees.
“Toen Israël Gaza in 1967 overnam, was een van de eerste dingen die het deed, het vernietigen van vluchtelingenkampen om te proberen mensen weg te krijgen. Ze boden zelfs geld, buitenlandse paspoorten en shuttles aan om mensen te proberen te laten vertrekken,” zei hij.
Wanneer zulke prikkels niet werkten, zegt hij dat Israël meer dwingende methoden probeerde, van dodelijke militaire invallen tot een jarenlange blokkade die onhoudbare leefomstandigheden in Gaza creëerde, zelfs vóór de meest recente oorlog.
“Ze hebben elke truc in het boek geprobeerd,” zei Shehada.
Maar hij voegde eraan toe dat die inspanningen zelden succesvol waren en vaak stevige tegenstand van Palestijnen ondervonden, die pogingen om hen uit de Strip te verplaatsen als onderdeel van een grotere inspanning beschouwen om hun nationale claims te ontkennen.
Shehada wees erop dat een plan om 12.000 Palestijnen uit Gaza naar de Egyptische Sinaï te verplaatsen in 1953 werd stopgezet na een populaire opstand in de Strip.
Hechting aan het land
Zelfs tijdens de meest recente 15 maanden durende militaire campagne van Israël in Gaza, ongekend in zijn destructiviteit en menselijke tol, bleven veel Palestijnen stevig verbonden met hun gevoel van plaats in Gaza.
Arwa Shurrab, een 58-jarige vrouw die in Gaza is geboren maar nu in Zuid-Californië woont, zegt dat leden van haar familie die in de Strip bleven, weigerden te vertrekken totdat ze zich gedwongen voelden.
“Ik probeerde mijn zus te overtuigen om naar Egypte te gaan waar het veiliger zou zijn, maar ze zei dat ze alleen zou vertrekken als een gebouw waar ze verbleef gebombardeerd zou worden,” zei Shurrab.
Ze legde uit dat haar zus en haar familie tijdens de oorlog meerdere keren ontheemd waren. Ze besloten uiteindelijk te vertrekken toen een tent waar ze verbleven werd gebombardeerd. Gelukkig waren ze op dat moment niet binnen.
“Ze is kinderarts en wilde in Gaza blijven en haar mensen helpen. Voor dat heeft ze alles verloren,” voegde Shurrab eraan toe.
Hoewel de bombardementen van Israël vorige maand onder een fragiele wapenstilstand werden gepauzeerd, blijven veel Palestijnen in Gaza in precarie omstandigheden. De militaire aanval heeft veel buurten tot puin gereduceerd.
Tijdens de oorlog werden Israëlische strijdkrachten beschuldigd van het opzettelijk vernietigen van woningen, landbouwgrond en infrastructuur voor medische zorg, water en elektriciteit, om het voor Palestijnen onmogelijk te maken om na het einde van de gevechten naar huis terug te keren.
Maar veel bewoners van Gaza zeggen dat ze vastbesloten blijven een weg vooruit te vinden.
“Palestijnen zijn zeer verbonden met het land. Iedereen die ik ken die vertrok, wil terug. Het is een kwestie van of, niet wanneer,” zei Shurrab.
“De opmerkingen van Trump hebben me helemaal niet geraakt. Ik neem het niet serieus omdat ik mijn familie ken en ik ken het volk van Gaza. Ze zullen niet van hun land worden verdreven,” voegde ze eraan toe. “Dus Trump kan zeggen wat hij wil, maar dat maakt het niet waar.”