Nowruz 2025: Tradities, haft sin en vieringen van het Perzische Nieuwe Jaar

Nowruz 2025: Tradities, Haft Sin en vieringen van het Perzische Nieuwjaar

Nu de winter in het noordelijk halfrond verdwijnt en de dagen langer worden, bereiden miljoenen mensen zich voor om Nowruz te verwelkomen, het Perzische Nieuwjaar, dat de komst van de lente markeert en symbool staat voor nieuwe beginnen.

Nowruz, dat “Nieuwe Dag” betekent in het Perzisch, wordt al meer dan 3.000 jaar gevierd en verenigt gemeenschappen in Iran, Centraal-Azië, de Kaukasus, de Balkan, delen van het Midden-Oosten en daarbuiten.

Wat is Nowruz?

Nowruz markeert de eerste dag van de lente en het begin van het nieuwe jaar in de Perzische zonnekalender. Met wortels die drie millennia teruggaan, is Nowruz geworteld in het zoroastrisme, een oude Perzische religie die ouder is dan het christendom en de islam. Het blijft een van de oudste feestdagen ter wereld die continu wordt gevierd.

Nowruz valt samen met de lente-equinox, wanneer de zon de hemelse evenaar kruist. Dit markeert niet alleen de start van de lente in het noordelijk halfrond, maar zorgt ook voor een bijna gelijke dag en nacht in de meeste gebieden, wat symbool staat voor vernieuwing, balans en nieuwe beginnen.

Wanneer wordt het gevierd?

Nowruz wordt gevierd op het exacte moment van de lente-equinox. In 2025 valt dit op donderdag 20 maart om 12:31:30 uur Iran Standard Time (9:01:30 GMT). De exacte tijd varieert wereldwijd.

Waar wordt het gevierd?

Nowruz wordt op grote schaal gevierd in gebieden die door de Perzische cultuur zijn beïnvloed, waaronder Iran, Afghanistan, Azerbeidzjan, Centraal-Aziatische landen zoals Oezbekistan, Turkmenistan, Tadzjikistan, Kazachstan en Kirgizië, evenals delen van de Kaukasus, het Midden-Oosten en de Balkan.

De feestdag wordt ook erkend door Koerdische gemeenschappen in Irak, Syrië en Turkije, evenals door Parsi- en zoroastrische gemeenschappen in India en Pakistan.

Hoe wordt Nowruz gevierd?

Nowruz is een tijd voor nieuwe beginnen, zuivering en verbinding. Voor de feestdag maken families hun huizen grondig schoon om slechte energie te verjagen en een frisse start te verwelkomen. Op de avond van de laatste woensdag voor het nieuwe jaar steken mensen vreugdevuren aan en springen eroverheen, wat symbool staat voor het loslaten van het verleden en met vernieuwde energie de toekomst ingaan.

De eerste dagen van Nowruz zijn gewijd aan het bezoeken van familie en vrienden, het uitwisselen van cadeaus en het delen van maaltijden. Mensen dragen nieuwe kleren en genieten van traditionele gerechten zoals sabzi polo ba mahi (kruidige rijst met vis) en ash reshteh (noedelsoep).

De vieringen eindigen op de dertiende dag van Nowruz wanneer families naar buiten gaan voor picknicks, genieten van frisse lucht en slechte geluk laten gaan.

Wat is de betekenis van de Haft Sin-tafel?

De Haft Sin-tafel, of de tafel met zeven dingen die beginnen met de letter “s” (س) in het Perzisch, is een centraal onderdeel van Nowruz en een familietraditie. Na het uitsmeren van een speciale doek op de tafel, worden zeven items die met “s” beginnen, elk met een symbolische betekenis, erop geplaatst.

De exacte oorsprong van deze gewoonte is onduidelijk, maar het dateert uit het oude Perzië, waar men geloofde dat bepaalde natuurlijke elementen – zoals planten, vruchten en specerijen – spirituele en beschermende kwaliteiten bezaten.

Wat betekenen de symbolen op de Haft Sin-tafel?

Elk item op de Haft Sin-tafel draagt een speciale betekenis:

• Sabzeh (ontkiemde tarwe, linzen of gerst) – Vertegenwoordigt vernieuwing en groei.
• Samanu (zoete tarwepudding) – Symbool voor geduld, kracht en overvloed.
• Senjed (gedroogde oleastervrucht) – Vertegenwoordigt liefde en wijsheid.
• Seer (knoflook) – Een symbool van gezondheid en bescherming tegen kwaad.
• Seeb (appel) – Vertegenwoordigt schoonheid en goede gezondheid.
• Serkeh (azijn) – Symbool voor ouderdom, geduld en wijsheid.
• Sumac (gemalen rode bessen) – Vertegenwoordigt zonsopgang en de overwinning van het licht op de duisternis.

Naast de zeven “s”-items voegen mensen vaak een spiegel toe om op het afgelopen jaar te reflecteren, beschilderde eieren voor vruchtbaarheid, goudvissen voor nieuw leven en kaarsen om licht en vreugde te symboliseren. Sommige families voegen ook een boek met poëzie of gebeden toe – zoals de Koran, het Perzische epos Shahnameh, of de werken van de Perzische dichter Hafez – om wijsheid en zegeningen in het nieuwe jaar te brengen.