Nieuw Risicomodel voor Complexe Crises

Klimaatrampen, pandemieën, uitsterving van soorten, gewelddadige conflicten—wij leven in een tijd van meerdere crises. Onderzoekers en beleidsmakers wereldwijd zoeken naar manieren om adequaat te reageren op dit veelzijdige probleem, iets wat gemakkelijker gezegd dan gedaan is.

“Systemische risico’s convergeren steeds meer in het Antropoceen, het tijdperk van menselijke impact,” zegt Dr. Alexandre Pereira Santos van de onderzoekseenheid Mens-Omgeving Relaties aan de LMU, faculteit Geografie. “We weten dat deze risico’s schade en verliezen veroorzaken, die nog groter kunnen worden wanneer gevaren met elkaar interageren en hun impact vermenigvuldigen.”

Dit was bijvoorbeeld het geval tijdens de COVID-19-crisis, die niet alleen de gezondheid van mensen aantastte, maar ook velen in de armoede dreef. Voor veel crises is de complexiteit van de interacties echter slechts gedeeltelijk begrepen. De wetenschap heeft moeite om de verschillende analyseniveaus, disciplinaire perspectieven en sectoren van de samenleving te integreren.

In een recent gepubliceerde paper in het tijdschrift One Earth presenteren Pereira Santos en zijn collega’s van de Universität Hamburg en de Noorse Universiteit voor Wetenschap en Technologie een nieuwe aanpak om met deze complexiteit om te gaan. Hun doel was om de verschillende aspecten in overweging te nemen en samen te brengen.

“Ons nieuwe concept gebruikt bekende analytische methoden uit de klimaat- en sociale wetenschappen en verbindt deze met behulp van een vertaler,” zegt Pereira Santos. Deze vertaler brengt de verschillende perspectieven, ruimtelijke en temporele schalen, en sociale sectoren samen en maakt een meer genuanceerde beschrijving van gezondheids- en klimaatcrisissen mogelijk. Bovendien doet het dit op een manier die de complexiteit en diversiteit van bewijs behoudt om meer inclusieve en contextbewuste aanpassingsbeleid te ondersteunen.

“Voor onze aanpak moesten onderzoekers vaak kiezen welke aspecten ze in overweging moesten nemen om informatieoverload te vermijden. Of ze moesten algemene analyses uitvoeren van meerdere risico’s, regio’s of sociale sectoren, wat leidde tot verlies van informatie,” legt de geograaf uit. Deze verliezen omvatten zaken als interacties tussen risico’s, individuele sociale omstandigheden, de effecten op de economie, of de risicoblootstelling van verschillende groepen mensen.

De auteurs wijzen erop dat risiconderzoek vaak beperkt is door disciplinaire benaderingen en analyses van één sector of schaal, wat het beleidsadvies scheef trekt naar bevooroordeelde, misleidende en oneerlijke uitkomsten. Ze stellen voor om verder te gaan dan dergelijke afwegingen ten gunste van een georganiseerde aanpak van de complexiteit van de verschillende risico’s zonder de breedte en diepte van de analyse te verliezen.

“Ons vertaalmodel brengt verschillende bewijsbronnen samen en voegt ze samen tot een betekenisvol geheel,” vat Pereira Santos samen. “Het kader dat we voorstellen biedt een diepgaande en brede (dat wil zeggen, geïntegreerde en diverse) beschrijving van risicofactoren, ter ondersteuning van onderzoek en beleidsvorming met systematisch en contextgevoelig bewijs.”