Nieuwe geologische gegevens onthullen zeespiegelstijging na de laatste ijstijd

Nieuwe Geologische Gegevens Verhelderen Zeespiegelstijging na de Laatste IJstijd

Nieuwe geologische gegevens bieden meer inzicht in de snelheid en omvang van de wereldwijde zeespiegelstijging na de laatste ijstijd, ongeveer 11.700 jaar geleden. Deze informatie is van groot belang om de impact van de opwarming van de aarde op de ijskappen en de zeespiegelstijging te begrijpen.

De bevindingen zijn gepubliceerd in het tijdschrift Nature door onderzoekers van Deltares, de Universiteit Utrecht, de TNO Nederlandse Geologische Dienst, de Technische Universiteit Delft, het Nederlands Instituut voor Zeeonderzoek (NIOZ), de Universiteit van Leeds, de Universiteit van Sheffield, de Universiteit van Amsterdam, LIAG en BGR.

Betere Begrip van Zeespiegelstijging

De nieuwe kennis over de snelheid van de zeespiegelstijging tijdens het vroege Holoceen biedt een belangrijk referentiepunt voor wetenschappers en beleidsmakers, vooral nu we geconfronteerd worden met een vergelijkbare situatie met snel smeltende ijskappen als gevolg van de opwarming van de aarde. Dit onderzoek biedt waardevolle nieuwe inzichten voor de toekomst.

Als gevolg van de huidige stijging van de concentraties broeikasgassen verwachten klimaatmodellen van het Intergouvernementeel Panel over Klimaatverandering (IPCC) dat de zeespiegel tegen 2300 met enkele meters zal stijgen. Sommige scenario’s geven een stijging van meer dan 1 meter per eeuw aan. Een belangrijk verschil met het vroege Holoceen is dat de gevolgen van zeespiegelstijging vandaag en in de toekomst veel groter zijn. Dit komt door de groei van de bevolking en de huidige aanwezigheid van infrastructuur, steden en economische activiteit.

Unieke Dataset in de Noordzee

De wereldwijde zeespiegel steeg snel na de laatste ijstijd, als gevolg van de opwarming van de aarde en het smelten van enorme ijskappen die Noord-Amerika en Europa bedekten. Tot nu toe was de snelheid en omvang van de zeespiegelstijging tijdens het vroege Holoceen onbekend vanwege een gebrek aan degelijke geologische gegevens uit deze periode.

Met behulp van een unieke dataset voor de Noordzeeregio hebben de onderzoekers nu voor het eerst zeer nauwkeurige berekeningen kunnen maken. Ze analyseerden een reeks boorgaten uit het gebied in de Noordzee dat ooit Doggerland was, een landbrug tussen Groot-Brittannië en het Europese vasteland. Dit gebied overstroomde toen de zeespiegel steeg.

Door de ondergedompelde veenlagen uit dit gebied te analyseren, te dateren en modelleertechnieken toe te passen, toonden de onderzoekers aan dat de wereldwijde zeespiegelstijging tijdens twee fasen in het vroege Holoceen kortstondig piekte op meer dan een meter per eeuw. Ter vergelijking, de huidige snelheid van zeespiegelstijging in Nederland bedraagt ongeveer 3 mm per jaar, wat gelijkstaat aan 30 centimeter per eeuw, en wordt verwacht te stijgen.

Tot nu toe bestond er aanzienlijke onzekerheid over de totale stijging tussen 11.000 en 3.000 jaar geleden. Schattingen varieerden tussen 32 en 55 meter. De nieuwe studie heeft deze onzekerheid weggenomen en toont aan dat de totale stijging ongeveer 38 meter was.

Marc Hijma, een geoloog bij Deltares en de hoofdauteur van de studie, zegt: “Met dit baanbrekende onderzoek hebben we een belangrijke stap gezet naar een beter begrip van de zeespiegelstijging na de laatste ijstijd. Door gebruik te maken van gedetailleerde gegevens voor de Noordzeeregio kunnen we nu beter de complexe interactie tussen ijskappen, klimaat en zeespiegel ontrafelen.”

“Dit biedt inzichten voor zowel wetenschappers als beleidsmakers, zodat we ons beter kunnen voorbereiden op de gevolgen van de huidige klimaatverandering, bijvoorbeeld door te focussen op klimaatadaptatie.”