Milei tempert inflatie, maar Argentijnen blijven moeite hebben met het betalen van basisbehoeften

Economisch Nieuws: Inflatie in Argentinië onder controle, maar bewoners worstelen met basisbehoeften

In een periode van anderhalf jaar heeft de Argentijnse president Javier Milei de inflatie drastisch weten te verlagen, maar Argentinië blijft een van de duurste landen in Latijns-Amerika. Veel gepensioneerden protesteren tegen de bezuinigingsmaatregelen die hebben geleid tot pensioenen die onder het minimumloon liggen.

Cesar Martinez, 45, werkt fulltime in een slagerij in Buenos Aires, maar heeft het afgelopen jaar extra banen moeten aannemen om rond te komen. Toen de regering van Milei in juni een daling van de inflatie vierde, voelde het voor hem niet helemaal juist aan. “Het geld dat je verdient is nooit genoeg om alles te betalen, zelfs niet de meest basale dingen,” zegt Martinez.

De afgelopen anderhalf jaar heeft Milei een van zijn campagnebeloftes waargemaakt: de inflatie, die in december 2023 een recordhoogte van 25 procent bereikte, is nu gedaald naar 1,6 procent, een van de laagste percentages sinds april 2020. Maar ondanks deze daling blijven de prijzen van basisgoederen, zoals voedsel en huur, maandelijks stijgen, terwijl de salarissen stagneren.

Argentinië heeft een lange geschiedenis van hoge inflatie, met verschillende hyperinflatiecycli, de meest recente in de jaren ’80. Dit is een van de redenen waarom Milei’s belofte om de inflatie aan te pakken hem veel steun heeft opgeleverd. Hij betoogt dat de lagere inflatie het succes van zijn economische programma aantoont, dat drastische bezuinigingen op publieke uitgaven in de gezondheidszorg, onderwijs en sociale diensten met zich meebracht.

Toch heeft zijn programma ook geleid tot een vroege nominale devaluatie, waardoor de Argentijnse peso in waarde steeg en het land duurder werd in dollars. Dit, gecombineerd met een scherpe daling van de reële lonen, heeft de koopkracht van grote delen van de bevolking aangetast. Argentinië is nu een van de duurste landen in Latijns-Amerika, maar het heeft ook enkele van de laagste salarissen.

Deskundigen wijzen erop dat het aanpakken van inflatie essentieel was om de zieke economie van Argentinië te verbeteren, maar dat het niet voldoende is. Kritiek is er ook op de methodologie voor het berekenen van de inflatie. De goederen- en dienstenmand, ontwikkeld in 2004 en geactualiseerd in 2016, weerspiegelt niet langer de huidige consumptiepatronen. In de grootstedelijke regio van Buenos Aires stegen de huurprijzen in juni alleen al met 4,5 procent.

Volgens een peiling van Inquilinos Agrupados (Georganiseerde Huurders) geven huurders gemiddeld 44,5 procent van hun inkomen aan huur uit. De kloof tussen economische indicatoren en de dagelijkse realiteit wordt door het Observatorium voor Sociale Schuld van de Katholieke Universiteit van Argentinië aangeduid als “economische stress.” Dit verwijst naar de groeiende perceptie dat de meeste salarissen niet genoeg zijn om de basislevensbehoeften te dekken.

De stijgende persoonlijke leningen in het land zijn een duidelijk teken van deze stress. Een recent rapport van het Instituut voor Sociale en Economische Statistieken en Trends (IETSE) toont aan dat 91 procent van de huishoudens in Argentinië enige vorm van schuld heeft, en 58 procent van die leningen is aangegaan voor voedsel in 2024. “De verkopen zijn de afgelopen maanden sterk vertraagd,” zegt Martinez. “Mensen zoeken altijd naar kortingen, kopen kleinere hoeveelheden en betalen vaak met een creditcard.”

De frustratie van de mensen over de economie is ook zichtbaar op de straten van Buenos Aires, waar de protesten tegen inflatie en bezuinigingen op publieke diensten toenemen. Elke woensdag verzamelen gepensioneerden zich voor het Congres in Buenos Aires om een verhoging van hun staatspensioen te eisen. Het huidige pensioen voor vijf miljoen mensen bedraagt slechts $300 per maand, onder het minimumloon. Milei heeft beloofd een goedgekeurd wetsvoorstel voor een verhoging van de pensioenen te vetoën.

Raul Maldonado, 68, ging in 2020 met pensioen na 35 jaar als draaier in een fabriek. Hij ontvangt net iets meer dan het minimum pensioen. “Het geld dat ik verdien, houdt het 15 dagen vol. Zonder de steun van mijn familie zou ik niet kunnen overleven,” zegt hij.

Terwijl Milei belooft door te gaan met zijn huidige economische plan, is de vraag of hij de inflatie onder controle kan houden en tegelijkertijd maatregelen kan nemen om andere economische indicatoren te verbeteren. Heredia merkt op dat het type anti-inflatoire programma, gericht op bezuinigingen op publieke uitgaven en een gewaardeerde munt, vergelijkbaar is met eerdere programma’s in Argentinië die op de lange termijn niet succesvol waren.

“In het begin kunnen deze programma’s enige verlichting bieden – ze zorgen voor een economische opleving en, tot op zekere hoogte, voor een verhoogd inkomen voor sommige goedverdienende sectoren. Maar op de lange termijn komen de kosten naar voren als het gaat om bezuinigingen op publieke uitgaven en de impact op de lokale productie en de arbeidsmarkt,” zegt ze.

Volgens Zack is de sleutel tot het herstel van de economie op lange termijn de invoering van maatregelen die gericht zijn op het verbeteren van de structurele uitdagingen waarmee Argentinië wordt geconfronteerd. Hij wijst op het complexe belastingsysteem van het land, de hoge bureaucratie, het gebrek aan investeringen in publieke infrastructuur en de lage wisselkoers. “Zelfs als Argentinië erin slaagt om een lage inflatie te handhaven, is dat een ingewikkeld probleem om aan te pakken,” aldus Zack.