Marco Rubio: Een traditionele havik in het tijdperk van Trump
Marco Rubio: Een traditionele havik in het tijdperk van Trump
Toen Marco Rubio in 2015 zijn presidentscampagne lanceerde, pleitte de toenmalige senator voor een harde houding ten opzichte van Rusland en bekritiseerde hij eerdere pogingen van Amerikaanse functionarissen om de relaties met Moskou te verbeteren. Tien jaar later, als de hoogste diplomaat van Amerika, zat Rubio deze week tegenover zijn Russische tegenhanger Sergey Lavrov in Saudi-Arabië, in een poging om de relaties tussen Washington en Moskou nieuw leven in te blazen.
Rubio, een havik op het gebied van buitenlandse beleid die ooit de Russische president Vladimir Putin een “schurk” noemde, houdt toezicht op ingrijpende verschuivingen in de Amerikaanse benadering van de wereld onder president Donald Trump. Hij wordt gezien als een conventionele politicus met traditionele conservatieve opvattingen, maar hij dient nu in een administratie waarvan het publieke gezicht een techmiljardair is zonder eerdere politieke ervaring, die van plan is om federale agentschappen radicaal te verzwakken.
Ondertussen moet de nieuwe minister van Buitenlandse Zaken Trump’s onconventionele internationale agenda vooruithelpen: openstellen voor Rusland, het overnemen van het Panamakanaal, Groenland verwerven en “Gaza bezitten”. Terwijl de voormalige senator Trump’s buitenlandse beleid leidt, wie is de topdiplomaat van de VS en wat drijft hem?
Wereldtoneel, ambitie
Analisten zeggen dat Rubio gedreven wordt door de overtuiging dat de VS een leidende rol op het wereldtoneel moeten spelen, evenals persoonlijke ambities die hem ertoe hebben aangezet om zich in de presidentsverkiezingen van 2016 kandidaat te stellen en op te klimmen binnen de Republikeinse Partij. “Hij heeft een zeer traditionele, havikachtige visie op de rol van Amerika in de wereld, maar we hebben ook gezien hoe hij gewoonweg met langdurige opvattingen is gebroken sinds hij minister van Buitenlandse Zaken is geworden,” zegt Michael Hanna, directeur van het Amerikaanse programma bij de International Crisis Group denktank.
Een opvallend voorbeeld van Rubio’s verschuivingen is zijn goedkeuring van het afschaffen van internationale hulpprogramma’s en de Amerikaanse Agentschap voor Internationale Ontwikkeling (USAID). Rubio was lange tijd een voorvechter van hulpprogramma’s, die hij promootte als een facet van de Amerikaanse zachte macht in de wereld. Maar Rubio, net als andere Republikeinen in belangrijke posities binnen de Trump-administratie, is in lijn gegaan met de president en heeft zijn “America First”-beleid omarmd.
Hanna suggereerde dat Rubio, 53, uiteindelijk zou kunnen streven naar het Witte Huis nadat Trump zijn functie verlaat.
‘De trauma van ballingschap’
De zoon van Cubaanse immigranten, Rubio komt uit bescheiden omstandigheden. Zijn vader was barman, zijn moeder kassière en hotel schoonmaakster. Hoewel zijn ouders naar de VS verhuisden vóór de revolutie van Fidel Castro in de jaren vijftig, groeide hij op in de Cubaanse gemeenschap van Miami, naast ballingen die het communistische regime ontvlucht waren.
De stevig anti-Castro kiesgroep is door de decennia heen naar rechts verschoven op het Amerikaanse politieke spectrum en heeft Florida helpen omvormen tot een Republikeinse bastion. In zijn memoires uit 2012, ‘An American Son’, suggereert Rubio dat hij zijn vroege politieke oriëntatie en gevoel van patriottisme heeft opgedaan van de Cubaanse immigranten om hem heen.
“Ik wist hoe het trauma van ballingschap – ongeloof, schuldgevoel, een gevoel van verlies – hun levens en dat van mij had gevormd,” schreef hij. “Ik wist dat hun liefde, geboren uit dankbaarheid voor het land dat hen had verwelkomd en hun aspiraties had aangemoedigd, en het verlies dat hen hier had gebracht, hen waakzaam had gemaakt voor alles wat Amerika zou kunnen bedreigen … Dit is de cultuur die mijn jeugd heeft gevormd.”
De auteur Manuel Roig-Franzia schrijft in zijn boek uit 2012, ‘The Rise of Marco Rubio’, dat de wortels van zijn familie en het opgroeien in de Cubaanse gemeenschap van Miami zijn “politieke identiteit” hebben gevormd. Gedurende zijn carrière heeft Rubio zich hard gemaakt voor vijandige beleidsmaatregelen, waaronder sterke sancties, tegen linkse Latijns-Amerikaanse leiders die hij beschouwt als autocraten of vijandig tegenover de VS.
Pax Americana
Stephen Zunes, professor internationale studies aan de Universiteit van San Francisco, zei dat Rubio’s havikachtige wereldbeeld van “macht maakt recht” prominent is geworden onder Republikeinen die opgroeiden in de jaren ’80 tijdens de Ronald Reagan-jaren, met de ineenstorting van de Sovjetunie. “Ik denk dat hij een Pax Americana wil zien,” zegt Zunes, verwijzend naar het concept van wereldwijde vrede die wordt ingeleid door Amerikaanse dominantie.
Rubio suggereerde dit zelf in 2015, toen hij schreef over zijn visie voor het Amerikaanse buitenlandse beleid in Foreign Affairs. “De eerste en belangrijkste pijler van mijn buitenlandse beleid zal een vernieuwing van de Amerikaanse kracht zijn. Dit is een idee dat is gebaseerd op een simpele waarheid: de wereld is op haar veiligst wanneer Amerika op zijn sterkst is,” schreef hij.
Rubio heeft altijd zijn waardering voor Bush uitgesproken en in zijn memoires schreef hij dat de eerste felicitatietelefoon die hij ontving na zijn verkiezing tot de Amerikaanse Senaat in 2010 van de voormalige president was. In 2015 verdedigde Rubio de door de VS geleide invasie van Irak in 2003, op een moment dat er bijna consensus in Washington was dat het een fout was.
Pro-Israël advocacy
Terwijl Rubio suggereerde dat de weg vooruit voor het Amerikaanse beleid ten aanzien van Rusland en de invasie van Oekraïne complex is, schetste hij dagen eerder een zwart-wit beeld van het conflict in het Midden-Oosten. Tijdens een ontmoeting met de Israëlische premier Benjamin Netanyahu, prees Rubio Israël en noemde het een “vrije ondernemingsdemocratie”. “Als er meer Israëls in het Midden-Oosten waren, zouden meer landen zoals dat, de wereld een veiligere en betere plek zijn,” zei hij.
Daarentegen noemde de hoogste Amerikaanse diplomaat Iran de “enige grootste bron van instabiliteit in de regio”. Hij prees ook het voorstel van Trump om Gaza etnisch te ‘reinigen’ als “gedurfd”. Zunes merkte op dat Rubio “extreme” opvattingen heeft over Israël-Palestina en andere gebieden van de wereld, maar dat hij nog steeds werd gezien als een redelijke keuze in de Trump-administratie.
Rubio heeft een lange geschiedenis van pro-Israël advocacy. Hij heeft maatregelen geïntroduceerd om bedrijven te straffen die Israël boycotten vanwege de mishandeling van Palestijnen en heeft Latijns-Amerikaanse leiders die kritisch zijn over de Amerikaanse bondgenoot als “pro-Hamas” bestempeld.
Hoewel Rubio Trump’s opvattingen over Israël-Palestina mogelijk deelt, zou zijn geschiedenis van advocacy voor internationalisme, buitenlandse hulp en een leidende rol van de VS in de wereld niet goed kunnen aansluiten bij wat Trump lijkt te willen bereiken – een nationalistische terugtrekking van het wereldtoneel en unilaterale achtervolging van vermeende Amerikaanse belangen.
Toch lijkt het erop dat de minister van Buitenlandse Zaken zijn opvattingen aan het herzien is. Rubio was ooit een sterke voorvechter van hulp aan Oekraïne, maar vorig jaar, terwijl het scepticisme rond de Amerikaanse rol in de oorlog groeide in rechtse kringen, verklaarde hij dat “de Verenigde Staten een patstelling in Oekraïne financiert”. Onlangs sprak hij zelfs over een onvermijdelijke “multipolaire wereld” – wat lijkt te botsen met zijn eerdere uitspraken over de noodzaak voor de VS om de hoogste wereldmacht te zijn.
Of Rubio zich nu in het midden van een ideologische transformatie bevindt of gewoon doet wat de functie vereist, blijft onduidelijk. Als minister van Buitenlandse Zaken moet Rubio Trump vertegenwoordigen. Hij stelt geen buitenlands beleid vast; hij voert het uit namens de president.
