Mamdani’s indrukwekkende overwinning markeert de opkomst van een nieuwe Amerikaanse linkerzijde

OPINIE: Mamdani’s overwinning markeert de opkomst van een nieuwe Amerikaanse Linkse Beweging

De indrukwekkende overwinning van Zohran Mamdani in de Democratische voorverkiezingen voor burgemeester van New York City duidt op een ingrijpende verschuiving in de Amerikaanse politiek. De overwinning van de Ugandese-Indiase Amerikaanse staatsvertegenwoordiger bevestigt wat al jaren stilletjes aan het opbouwen is: een nieuwe politiek van de werkende klasse, geleid door immigranten, geworteld in organisatie, solidariteit en een scherpe kritiek op ongelijkheid, krijgt voet aan de grond binnen de Democratische Partij.

Mamdani’s campagne, gericht op huurbevriezingen, universele kinderopvang, openbaar vervoer en groene infrastructuur, heeft multiraciale werkende klasse coalities door de stad weten te mobiliseren. Zijn overwinning is een verwerping van de invloed van bedrijven en lokale corruptie, en een krachtige bevestiging van een politiek gevormd door immigranten met sterke banden met wereldwijde strijd voor rechtvaardigheid.

Deze beweging beperkt zich niet tot New York. In het Congres heeft Ilhan Omar – vluchteling, voormalig beveiligingsagent en dochter van Somalische immigranten – geholpen deze nieuwe linkse beweging te definiëren. Samen met haar staat Rashida Tlaib, de eerste en enige Palestijns-Amerikaanse vrouw in het Congres. Tlaib, Omar en Mamdani vertegenwoordigen een politiek die niet alleen gevormd is door Amerikaanse ongelijkheid, maar ook door persoonlijke of voorouderlijke ervaringen van instabiliteit, bezuinigingen en onderdrukking in het Globale Zuiden. Zij zijn de publieke gezichten van een bredere trend: Politici van immigrantenachtergrond die de ruggengraat vormen van een opkomende, insurrecte Democratische Linkse Beweging.

Dit is niet de versie van immigratie die Donald Trump voor ogen heeft.

In oktober 2019 sprak de toenmalige president Trump op een campagnebijeenkomst in Minneapolis – een stad met een grote Somalische bevolking, vertegenwoordigd door Ilhan Omar. Trump waarschuwde, gebruikmakend van bekende rechtse retoriek, dat immigranten en vluchtelingen de Verenigde Staten voor de slechtere kant zouden veranderen. De subtekst was duidelijk: Dit was een dog whistle voor MAGA-kiezers, vooral voor witte werkende en middenklasse Amerikanen die immigratie de schuld gaven van de achteruitgang van het land. Deze retoriek gaf een voorproefje van wat nu gebruikelijk is – onwettige, vaak brute deportaties van duizenden uit Latijns-Amerika, Afrika en Azië. In Trumps verhaal was immigratie uit ‘shithole’-landen verantwoordelijk voor criminaliteit, economische stagnatie en misbruik van publieke voorzieningen. Wat hij niet zei, was dat veel Somalische immigranten in Minneapolis geweld waren ontvlucht – een deel daarvan was veroorzaakt of verergerd door het Amerikaanse buitenlands beleid.

Maar Trump had op zijn minst gedeeltelijk gelijk: migranten en hun nakomelingen veranderen het politieke leven in de VS – alleen niet op de manier die hij vreesde.

In feite, slechts een jaar voordat Trump sprak, waren de buitenwijken van Minneapolis het toneel van de eerste arbeidersstakingen tegen de uitbuitende arbeidspraktijken van Amazon. Deze acties, voornamelijk geleid door Somalische immigranten, hielpen een vernieuwde nationale arbeidersbeweging op gang te brengen. Wat begon in één magazijn verspreidde zich snel, met andere Amazon-vestigingen en sectoren die volgden.

Dit maakt Mamdani’s overwinning in de voorverkiezingen zo significant. Samen met figuren zoals Omar belichaamt hij een nieuw soort leiderschap – geworteld in levenservaring, aangedreven door grassroots organisatie en in staat om complexe beleidsmaatregelen om te zetten in heldere eisen voor rechtvaardigheid. Zijn campagne richtte zich op economische waardigheid, huurdersrechten, kinderopvang, klimaatbestendigheid en het belasten van de rijken – allemaal verankerd in de echte omstandigheden van het leven van de werkende klasse.

Neem bijvoorbeeld Afrikaanse immigranten, waar Mamdani en Omar hun wortels hebben: Er leven nu ongeveer 2,1 miljoen Sub-Saharische Afrikaanse immigranten in de VS, wat ongeveer 5 procent van de totale buitenlandse bevolking uitmaakt. Veel berichtgeving benadrukt hoe goed opgeleid of professioneel succesvol Afrikaanse immigranten zijn – feiten die vaak worden uitgelicht door middel- en hogere klasse diasporas. Maar deze verhalen verdoezelen de realiteit voor de meesten: lagere gemiddelde inkomens, precairder werk en hogere armoedecijfers dan bij andere immigrantengroepen.

Toch is het vanuit deze basis van de werkende klasse dat een nieuwe politiek opkomt – een met het potentieel om de Democratische Partij van de grond af opnieuw vorm te geven.

Als oprichter van de website Africa Is a Country heb ik bijna anderhalf decennium besteed aan het volgen hoe Afrikanen democratische politiek opnieuw uitvinden ondanks de druk van neoliberalisme, autoritarisme en militarisme. Van Nigeria’s EndSARS en Uganda’s Walk to Work tot de Arabische Lente en Zuid-Afrika’s Fees Must Fall, hebben Afrikaanse activisten gedurfde kritiek geleverd op onrecht. Deze bewegingen hebben ook invloed gehad op wereldwijde strijd – het meest duidelijk in de resonantie tussen hen en Black Lives Matter.

Veel Afrikaanse immigranten in de VS putten uit deze tradities van verzet. Mamdani organiseerde naast taxichauffeurs in New York City die tegen schulden vochten. Omar heeft kantoren schoongemaakt en op assemblagelijnen gewerkt. Beiden hebben politieke carrières opgebouwd door te luisteren naar en samen te werken met gemeenschappen die naar de rand zijn gedreven.

In een natie die nog steeds herstellende is van de xenofobie en ongelijkheid uit het Trump-tijdperk, bieden deze nieuwe leiders een hoopvolle alternatieve visie. Ze bouwen solidariteit op over verschillende scheidslijnen heen – tussen immigranten en inheemse Amerikanen, moslims en niet-moslims, zwarte Amerikanen en nieuwe Afrikaanse aankomsten, en de tweede generatie nakomelingen van migranten uit andere landen – geworteld niet in assimilatie, maar in gedeelde strijd.

Zoals politiek theoreticus Corey Robin onlangs op sociale media opmerkte, is Mamdani een “gelukkige krijger” in de geest van Franklin Roosevelt: scherp, geworteld en niet bang om echte debatten aan te gaan. Dat hij moslim en Zuid-Aziatisch is, verdiept zijn betekenis in een stad en een natie die getransformeerd zijn door wereldwijde migratie. Hij vertegenwoordigt een radicaal democratische toekomst – een die conservatieven noch kunnen bevatten noch begrijpen.