Kashmiri Protesten Tegen Overname van Land voor Grote Modi-projecten

Een appelboomgaard in Wuyan, ten zuiden van Srinagar, Indiaas-geadministreerd Kasjmir

Srinagar, Indiaas-geadministreerd Kasjmir – Malik Haroon hurkt op de grond bedekt met witte vorst op een vroege winterochtend in het dorp Dafferpora in het Pulwama-district van Indiaas-geadministreerd Kasjmir. Hij strijkt met zijn vingers over de schors van een amandelboom – waarvan er honderden zijn – om te controleren op tekenen van schimmelziekte.

“Het is goed,” zegt hij stralend.

Met de schilderachtige, met sneeuw bedekte Pir Panjal-bergen op de achtergrond, zijn Haroon’s 1,25 hectare grote boomgaard, gevoed door de Rumshi Nallah-rivier in het zuiden van Pulwama, weelderig met boomgaarden die elk jaar bijna 30 ton appels, peren, pruimen en amandelen opleveren.

Echter, de beslissing van de Indiase regering om een technische hogeschool te bouwen op de locatie in Pulwama – die bijna al Malik’s land omvat – bedreigt om hem en duizenden andere telers in Kasjmir van hun land te beroven, de bron van economische levensonderhoud voor ongeveer 4 miljoen mensen in de regio.

Het inkomen heeft zijn gezin van vier geholpen om de wijdverspreide economische instabiliteit en een werkloosheidscrisis in Indiaas-geadministreerd Kasjmir sinds 2019 te omzeilen, toen de Indiase premier Narendra Modi’s hindoeïstische meerderheidsregering Artikel 370 van de Indiase Grondwet afschafte, dat een speciale status aan de overwegend moslimregio verleende.

Die status stelde de betwiste regio – die ook door Pakistan wordt opgeëist – in staat om zijn eigen wetten te maken in alle zaken behalve financiën, defensie, buitenlandse zaken en communicatie. De wet beschermde de inheemse rechten van de bewoners van de regio door buitenstaanders te verbieden om overheidsbanen te bekleden of onroerend goed te kopen.

Buiten het afnemen van de speciale status van de regio, heeft de Modi-regering het ook opgedeeld in twee federaal bestuurde unieterritoria’s – Jammu en Kasjmir, en Ladakh.

Sindsdien heeft de regering tientallen infrastructuurprojecten aangekondigd, met de bewering dat ze economische welvaart naar de regio zullen brengen en de mensen zullen verbinden met de rest van India.

Maar bewoners en critici vrezen dat de reeks projecten gericht is op het versterken van de controle van New Delhi over de regio, het veranderen van de demografie door buitenstaanders te vestigen en de toegang tot gebieden langs de gespannen grenzen van India met zijn aartsrivalen China en Pakistan te vergroten.

Een van de projecten die aanzienlijke onrust onder de bewoners in Pulwama heeft veroorzaakt, is de oprichting van een Nationaal Instituut voor Technologie (NIT). De NIT’s zijn een door de overheid gerunde landelijke keten van technische hogescholen, onder de meest gerenommeerde technische scholen van het land. Er wordt volgens een overheidsmededeling van 24 december maar liefst 600 acres (243 hectare) land verworven voor de hogeschool, waarvan het grootste deel prime landbouw- en tuinbouwgrond is en weidegrond waar bewoners van afhankelijk zijn voor hun levensonderhoud.

“De voorgestelde landoverdracht raakt maar liefst 10 dorpen in Pulwama,” zegt Haroon. “Dit land is onze levensader.”

Hij zegt dat de meeste mensen in deze dorpen geen economische activiteiten hebben buiten de tuinbouw. “Sommigen houden schapen voor hun levensonderhoud, maar zelfs dan is het deze grond waar het vee komt grazen,” zegt hij.

Nieuwe spoorlijnen

Het is niet alleen een hogeschool die de regering voor de regio heeft gepland. Sinds 2019 heeft New Delhi een reeks megaprojecten goedgekeurd – wegen, tunnels, spoorlijnen en wooncomplexen – waarvan critici zeggen dat ze niet alleen prime landbouwgrond en levensonderhoud kunnen vernietigen, maar ook de kwetsbare topografie van de Himalaya-regio.

Kashmiri’s beschuldigen de regering ervan hen aan de kant te schuiven bij het nemen van beslissingen over hun land – zonder toestemming of juiste compensatie.

Ghulam Muhammad Tantray, 65, bezit 1,25 hectare boomgaardgrond in Dirhama, een klein cluster van 150 huizen te midden van een uitgestrekt gebied van groene velden bedekt met duizenden appelbomen in het Anantnag-district. “De boomgaard levert me elk jaar ongeveer $13.000 op,” zegt Tantray.

Maar hij vreest zijn eigendom te verliezen nadat Indiase spoorwegfunctionarissen een jaar geleden in Dirhama arriveerden om wat zij een “inspectie” van de gronden in het gebied noemden uit te voeren.

Het dalgebied van Indiaas-geadministreerd Kasjmir heeft al lange tijd slechts één spoorlijn die de zuidelijke heuvelstad Banihal met het Baramulla-district in het noorden verbindt.

Maar de regering is van plan om vijf extra lijnen aan te leggen die het dal doorkruisen, waarvoor honderden acres land zullen worden verworven, waardoor bloeiende appelboomgaarden en andere plantages die essentieel zijn voor de regio verdwijnen. De upgrade maakt deel uit van het ambitieuze project van de regering om Kasjmir te verbinden met de rest van het land via een spoorlijn die het hele jaar door berijdbaar is, waardoor reizen gemakkelijk en betaalbaar wordt voor miljoenen Indiërs die de regio bezoeken voor toerisme of religieuze pelgrimage.

Een van de vijf nieuwe spoorlijnen zal door Dirhama lopen, waar ook een treinstation zal worden gebouwd. “Ten minste 80 van de 150 huizen in Dirhama zullen hun belangrijkste inkomstenbronnen verliezen na de voltooiing van het spoorproject,” zegt Tantray. “Wat mij betreft, van de 1,25 hectare die ik bezit, zal 1 acre worden gebruikt voor het nieuwe treinstation. Wat blijft er dan nog over?”

Tantray zegt dat de dorpelingen verschillende protesten hebben gehouden, waarbij ze eisen dat het treinstation wordt verplaatst en redeneren met overheidsfunctionarissen dat ze “het nooit hebben gevraagd”.

Een andere inwoner, die anoniem wil blijven, zegt: “De lokale bevolking in Kasjmir weet niet hoe deze projecten hen ten goede zullen komen.”

Civiele en militaire doelstellingen overlappen

Sommige van de bijna 50 infrastructuurprojecten die momenteel in Indiaas-geadministreerd Kasjmir worden uitgevoerd, zijn gericht op het bouwen van meer wegen en het uitbreiden van de wegverbinding met de grensregio Ladakh, waar Indiase en Chinese troepen in 2020 in botsing kwamen, wat leidde tot een militaire impasse die jaren duurde – met tekenen van ontspanning tussen de Aziatische grootmachten die nu pas beginnen op te duiken.

Vorige maand opende Modi een 6,5 kilometer lange Z-Morh-tunnel, gebouwd op een hoogte van 2,6 kilometer, die het dorp Kangan in centraal Kasjmir verbindt met Sonmarg, een populair toeristenresort op weg naar Ladakh.

Anderen weerspiegelen meer duidelijke civiele doelstellingen. Een 250 kilometer lange weg die de zuidelijke vlakte van Jammu met de belangrijkste stad van de regio, Srinagar, verbindt, wordt verbreed tot vier rijstroken voor een verbluffende kostenpost van $1,92 miljard. Daarnaast wordt er een 6,84 kilometer lange ringweg rond Srinagar gebouwd, zodat voertuigen – zowel civiele als militaire – het verkeersdrukke stedelijke gebied van de stad kunnen omzeilen en de mobiliteit met de districten Baramulla en Ganderbal, die respectievelijk aan Pakistan en China grenzen, kunnen vergemakkelijken. De ringweg zal nieuwe snelwegen door rijstvelden en appelboomgaarden rondom Srinagar aanleggen.

En dan zijn er initiatieven die zowel civiele als militaire doeleinden kunnen dienen. De ringweg zal bijvoorbeeld worden aangevuld met een ander project van 161 kilometer, met een kostenpost van ongeveer $95 miljoen, dat begint in Srinagar en de Baramulla-weg zal kruisen op weg naar de grensplaats Uri, waar het zal kruisen met een andere vierbaanssectie van 51 kilometer, waardoor de woon-werkverkeer tussen de districten dichter bij de diep gemilitariseerde grens van India met Pakistan wordt vergemakkelijkt.

Michael Kugelman, directeur van het Zuid-Azië Instituut van het Wilson Center, een denktank in Washington, DC, zegt dat de projecten bedoeld zijn om de militaire positie van India in gevoelige grensgebieden te versterken, waarbij de intrekking van Artikel 370 het voor New Delhi gemakkelijker heeft gemaakt om door te gaan.

“Deze infrastructuurprojecten kunnen bedoeld zijn om de nationale veiligheidsbelangen van India te versterken, maar de ironie is, gezien het verzet van de lokale bevolking tegen de projecten, dat ze deze belangen kunnen ondermijnen – en dat is geen klein probleem in een bredere regio waar de wrok tegen de regering sterk is,” zegt hij.

Pulwama-inwoner Haroon vreest ook dat het voorgestelde NIT-project militaire dimensies heeft. “Het lijkt erop dat dit project bedoeld is om een meer verankerde militaire aanwezigheid hier te creëren,” zegt hij. “Anders, waarom zouden ze 600 acres land voor het project nodig hebben? De richtlijnen van 2014 van het Indiase ministerie van Menselijke Hulpbronnen stipuleren de ideale landbehoefte voor NIT’s op 300 acres. Maar dit is twee keer zoveel.”

Altaf Thakur, woordvoerder van Modi’s Bharatiya Janata Partij (BJP) in de regio, erkent dat sommige van deze projecten “van dubbele aard zijn”.

Dood door duizend infrastructuurprojecten

In een andere stap die de vrees voor een demografische verandering in de regio heeft aangewakkerd, heeft de regering vorig jaar aangekondigd dat er ten minste 30 woonwijken binnen een straal van 500 meter van de ringweg van Srinagar zullen worden opgericht. Vrees voor een demografische wijziging ontstond in Kasjmir in 2020, toen New Delhi de regels voor Indiase staatsburgers versoepelde om zich in de regio te vestigen.

“Ze zijn bedoeld om het landschap te veranderen en de Kasjmiri-economie te desoriënteren en te verstoren. Het is dood door duizend infrastructuurprojecten,” zegt hij, en voegt eraan toe dat de Kashmirvallei “zeer beperkte landbouwgrond beschikbaar heeft die cruciaal is voor een groot deel van de maatschappij om zichzelf te onderhouden.”

“Het bouwen van dergelijke projecten daarop zal niet alleen land verbruiken, maar ook gemeenschappen ontkoppelen en barrières tussen hen creëren. Terwijl het duidelijk is dat de spoorwegen bedoeld zijn voor hindoeïstische pelgrimage en troepentransport, is het nog zorgwekkender dat de regering ‘woonwijken’ creëert – voor wie? Deze nederzettingen zijn niet bedoeld voor Kashmiri’s.”

Een Kasjmiri-visser roeit met zijn traditionele houten boot op het Dalmeer, Srinagar.

De BJP beschuldigt critici echter ervan te proberen om Kasjmir “gevangen te houden in zijn gewelddadige verleden”. “Alleen degenen wiens land betrokken is bij deze projecten zullen worden gecompenseerd,” verzekert woordvoerder Thakur. “Deze dingen gebeuren niet zonder consensus. De projecten hebben langdurige voordelen en zullen het economische potentieel in de regio maximaliseren.”

Activisten beschrijven ondertussen de voortgaande landverwervingen voor de projecten van New Delhi als “arbitrair”, en beweren dat sommige benadeelde landeigenaren werden gecompenseerd onder een wet uit 1990, die volgens hen verouderd is nadat New Delhi de speciale status van de regio heeft ingetrokken.

“De nieuw toepasbare Wet op Eerlijke Compensatie van 2013 belooft compensatie vier keer de marktprijs,” zegt Raja Muzaffar Bhat, een milieuactivist uit de regio.

Een gepensioneerde overheidsfunctionaris, bekend met de controverse over vermeend lagere compensatie voor de landeigenaren onder het project van de ringweg van Srinagar, zegt dat de regering de wet uit 1990 retrospectief heeft ingeroepen omdat de wet uit 2013 niet van toepassing was toen de mededeling voor het project in 2017 werd uitgegeven.

“De compensatietarieven moeten binnen twee jaar na de uitgifte van de mededeling worden vastgesteld,” zegt hij, en spreekt op voorwaarde van anonimiteit. “Maar in dit geval heeft het meer dan drie jaar geduurd. Tegen de tijd dat het was voorbereid, was Artikel 370 ingetrokken en kwam er een nieuwe wet in de plaats.”

Maar Haroon in Pulwama zegt dat hij de compensatie van de regering of een aangeboden baan ter vervanging van zijn land zal weigeren. “Banen of compensatie duren slechts een paar jaar. Maar dit land is al generaties lang in de familie,” zegt hij.

“Pas vorig jaar verkocht 1 kg amandelen die we op dit land produceerden voor 250 roepies (bijna $3). Dit jaar verkocht het voor 350 (meer dan $4). Wanneer het in zijn geheel wordt beschouwd, is dat een enorme stijging van het inkomen dat een baan of een eenmalige schadevergoeding nooit kan compenseren.”