Israëlse Woede Over Vertraging Ceasefire: Focus op Gevangenennot, Niet op Hulpcrisis in Gaza

Israëlische woede over vertraging van wapenstilstand gericht op gijzelaars, niet op hulpcrisis in Gaza

Protesters verzamelden zich zondagavond buiten de woning van premier Benjamin Netanyahu, met de nadruk op de situatie van de Israëlische gijzelaars die in Gaza zijn achtergelaten. Ze eisten de terugkeer van alle gijzelaars die tijdens de aanval van Hamas op Israël op 7 oktober 2023 zijn genomen.

De Israëlische regering heeft de voortgang van de Gaza-wapenstilstand, die was overeengekomen met de Palestijnse groep Hamas, vertraagd en fase twee van de overeenkomst uitgesteld. De demonstranten waren boos over de eenzijdige beslissing van Netanyahu om fase één van de deal te verlengen en gefrustreerd over zijn vertragingen bij de volledige uitvoering van de overeenkomst, die in januari was bemiddeld.

Hun spandoeken en leuzen verwijzen niet naar het lijden van Palestijnse burgers in Gaza, aangezien Israël op zondag de toegang van humanitaire hulp tot de enclave blokkeerde. In plaats daarvan lag de focus op de Israëlische gijzelaars, terwijl Netanyahu aarzelt en schijnt te zoeken naar manieren om het einde van de oorlog te vermijden.

De acties van de Israëlische regering op zondag leken te wijzen op een einde aan de wapenstilstand en een hernieuwde oorlog tegen Gaza, zelfs met de gijzelaars die daar blijven. Hoewel fase één van de wapenstilstand op zaterdag afliep, had de overeenkomst bepaald dat de voorwaarden van de wapenstilstand, inclusief de stroom van humanitaire hulp naar Gaza, zouden doorgaan terwijl de onderhandelingen voor fase twee voortduurden.

Echter, Israël kondigde zondag het ontstaan van een “Witkoff-plan” aan, verwijzend naar de Amerikaanse Midden-Oosten gezant Steve Witkoff, dat zou inhouden dat de helft van de gijzelaars onmiddellijk zou worden vrijgelaten en de andere helft na een overeenkomst over een permanente wapenstilstand, waarmee de oorspronkelijke wapenstilstandsovereenkomst in feite werd verworpen.

Israël maakte gebruik van de gelegenheid van dit plan – dat noch de VS noch Witkoff zelf hebben bevestigd – om de blokkade van Gaza opnieuw in te voeren, waardoor de voedselprijzen daar de lucht in schoten. Het Kinderfonds van de Verenigde Naties (UNICEF) waarschuwde dat de hulpblokkade “verwoestende gevolgen” heeft voor kinderen en gezinnen in Gaza, die al 16 maanden door oorlog zijn verwoest.

“Het feit dat dit als een vorm van straf wordt gepresenteerd, suggereert een zekere minachting voor de oorlogsregels, maar die minachting maakt deze regels niet nietig of onbelangrijk,” zei een UNICEF-woordvoerder.

Naast de opschorting van hulp overweegt de Israëlische regering ook de goedkeuring van een wetsvoorstel dat het zou toestaan om 400.000 van zijn reservisten op te roepen in afwachting van hernieuwde conflicten in Gaza. Na de aanval op Israël op 7 oktober 2023 werden 300.000 reservisten opgeroepen, de grootste mobilisatie in de geschiedenis van Israël op dat moment.

Boze families

Het lot van de ongeveer 251 gijzelaars die tijdens de aanval op 7 oktober gevangen werden genomen, heeft een rode draad gevormd in de publieke kritiek van Israëli’s op hun premier. In de afgelopen weken, waarin beelden van terugkerende gijzelaars de media domineerden, zijn de stemmen van hun families, die vaak kritisch zijn over Netanyahu, versterkt.

De demonstranten buiten de woning van Netanyahu maakten duidelijk dat zij de premier verantwoordelijk hielden voor de impasse in de voltooiing van de wapenstilstandsovereenkomst. Tijdens een persconferentie die eerder die dag door meerdere families van de gijzelaars werd gehouden, verwierp Lishay Miran-Lavi, wiens man Omri Miran nog steeds in Gaza is, de claims van enkele leden van de Israëlische regering, waaronder Netanyahu, dat er geen overeenkomst mogelijk is zolang Hamas bestaat. Ze zei tegen verslaggevers: “Gijzelaars eerst, Hamas daarna.”

“Netanyahu weet dat hij momenteel geen monopolie heeft op het verhaal,” zei de Israëlische politiek analist Ori Goldberg. “Er is een risico dat hij, met deze vertraging, onder verhoogde druk komt te staan van de families van de gijzelaars, die veel publieke sympathie hebben.” Goldberg suggereerde dat dit, naast andere factoren die direct verband houden met de politieke overleving van Netanyahu, de duur van de huidige impasse kan beperken.

Kwade trouw

Scepticisme over de toewijding van Netanyahu aan de wapenstilstandsovereenkomst is niet nieuw. Sinds het begin heeft de premier gesuggereerd dat hij bereid is de overeenkomst te breken om zijn critici te sussen, terwijl hij ook het bestaan van de wapenstilstand gebruikt om de families van gijzelaars en hun aanhangers gerust te stellen.

In januari gaf Netanyahu aan dat hij de overeenkomst zou willen breken tijdens onderhandelingen met zijn hardline minister van Financiën Bezalel Smotrich om in het kabinet te blijven en niet samen met de extremistische minister van Nationale Veiligheid Itamar Ben Gvir zijn functie op te geven vanwege het vooruitzicht van een wapenstilstand met Hamas.

Als onderdeel van zijn deal met Smotrich zou Netanyahu de minister van Financiën hebben verzekerd dat de wapenstilstand tijdelijk was en dat de militaire operaties in Gaza zouden worden hervat om Hamas’ militaire en bestuurlijke capaciteiten te ontmantelen zodra de “tijdelijke” wapenstilstand was afgelopen.

Onderhandelingen over een permanente wapenstilstand waren gepland voor de tweede fase. “Mensen vertrouwen Netanyahu niet echt,” zei analist Nimrod Flashenberg vanuit Tel Aviv. “Een groot deel van het publiek twijfelde er vanaf het begin aan dat de wapenstilstand zou standhouden, maar we weten echt niet wat er hierna zal gebeuren. Veel daarvan hangt af van de [Amerikaanse president Donald] Trump administratie.”

Voor veel waarnemers is alles van de vertraging in de voortgang naar de tweede fase van de wapenstilstandsovereenkomst tot de onduidelijkheid over wie de opschorting heeft voorgesteld, typerend voor een premier die jarenlang heeft geprofiteerd van het zaaien van verwarring onder zijn critici. “Dit is wat hij doet,” zei Goldberg. “Het is wat iedereen in Israël van hem verwacht. Politiek gezien is er geen reden voor. Hij heeft geen politieke rivalen; hij heeft de kolonisten aan zijn zijde. Het is gewoon wat hij doet.”

“Voor Netanyahu zijn deze Byzantijnse plannen essentieel om het Israëlische staatschip op koers te houden,” zei hij. “De publieke kritiek op Netanyahu is niet omdat hij hulp tegenhoudt of onderhandelingen blokkeert, maar omdat hij het slecht doet: hij verkoopt het verkeerd,” voegde Goldberg toe. “Ze voelen, als ze iemand anders aan het roer hadden, dat ze de hulp aan Gaza konden stopzetten en daarvoor applaus zouden krijgen.”