‘Iedereen leeft in angst’: Stemmen uit Kashmir na dodelijke aanval in Pahalgam

Een familielid huilt terwijl ze buiten het huis van een vermoedelijke separatistische rebel zit, dat op 27 april 2025 door de Indiase autoriteiten is verwoest in het dorp Khasipora in Tral, Zuid-Kashmir.

Srinagar, door India beheerd Kashmir — India en Pakistan verkeren in gespannen afwachting, te midden van speculaties dat New Delhi mogelijk een militaire operatie tegen zijn westelijke buur zou kunnen lanceren, dagen na de dodelijke aanval op toeristen in Pahalgam in door India beheerd Kashmir.

Op de middag van 22 april verschenen vermoedelijke rebellen uit de bossen op een pittoresk weiland in Pahalgam, dat alleen te voet of te paard bereikbaar is, en openden het vuur op mannelijke toeristen. Zij doodden 25 toeristen en een lokale Kashmir-ponyrijder.

De ergste aanval in Kashmir in een kwart eeuw leidde tot een spiraal van vergeldingsmaatregelen van India en Pakistan, die de nucleair bewapende buren op de rand van militaire conflicten heeft gebracht.

Terwijl India Pakistan de schuld geeft van de aanval, beschuldigt Islamabad New Delhi ervan geen bewijs te delen ter ondersteuning van zijn claims. Kashmir ondervindt de gevolgen van deze spanningen.

India heeft gereageerd op de aanval in Pahalgam met een reeks arrestaties van mensen die verdacht worden van het steunen van afscheidingsgroepen; en invallen en sloop van de huizen van rebellen in het deel van Kashmir dat het beheert. Daarnaast heeft het tijdelijk het toerisme in delen van de Kashmirvallei stilgelegd en Pakistanis die in India en door India beheerd Kashmir wonen, uitgewezen – inclusief de families van voormalige rebellen die New Delhi eerder had uitgenodigd als onderdeel van een rehabilitatieprogramma.

Ondertussen hebben tientallen Kashmiri’s in steden in heel India gemeld dat ze te maken hebben gehad met intimidatie, fysiek geweld en bedreigingen om te vertrekken.

Ashiq Nabi, 35, avontuurlijke touroperator

“Ik was in Pahalgam tijdens de aanval. Het was schokkend voor ons allemaal. Als architect en toerismeplanner gericht op het ontwikkelen van avontuurlijk toerisme in Kashmir, heb ik de directe gevolgen van het voorval ervaren. De beslissing van de overheid om alle trekkingactiviteiten op te schorten en 48 toeristische bestemmingen te sluiten na de aanval heeft mijn werk direct beïnvloed. Maanden van planning, coördinatie met lokale partners en geplande expedities werden abrupt stopgezet.”

“De aanval leidde tot massale annuleringen, financiële verliezen en de ontslag van lokale gidsen, dragers en servicemedewerkers – velen van hen zijn volledig afhankelijk van seizoensgebonden toerisme voor hun inkomen. De impact reikte verder dan bedrijven; het schudde het vertrouwen van toeristen en verstoorde de levensonderhoud van honderden mensen in de toeristische waardeketen. Mijn jaren van werk om Kashmir te positioneren als een veilige, avontuurlijke bestemming zijn abrupt verloren gegaan. Mijn werk heeft een aanzienlijke klap gekregen, maar ik hoop dat de situatie zal verbeteren, toeristen terug zullen komen en de sector zich zal herstellen.”

Rameez Ahmad, 40, taxichauffeur

“Wat er in Pahalgam is gebeurd, had nooit mogen gebeuren. Dit soort incidenten creëert niet alleen paniek, ze vernietigen onze enige bron van inkomsten. Sinds die dag is het aantal toeristen zo dramatisch gedaald dat ik deze dagen zonder een enkele rit heb doorgebracht. Ik zit stil, wachtend bij taxistandplaatsen of thuis, hopend dat iemand me misschien belt, maar de telefoon gaat gewoon niet meer.”

“Sinds maart begon dit jaar met enige hoop. De boekingen kwamen op gang en het leek erop dat we eindelijk een goed seizoen zouden zien na jaren van strijd. Maar nu is alles in elkaar gestort. Ik vrees dat als dit zo doorgaat, mensen zoals ik, die geen overheidsbaan, geen land en geen bedrijf hebben, zonder geld komen te zitten. We overleven van toerisme en dit incident is een grote tegenslag omdat ik geen andere optie heb. Ik heb geen spaargeld om op terug te vallen. Ik heb een gezin te onderhouden, kinderen om op te voeden en leningen om terug te betalen. Wanneer er geen toeristen komen, is het niet alleen een slechte werkdag, het is een vraagteken over hoe we morgen zullen eten.”

Amir Ahmad, 26, werkzoekende

“Ik verbleef in een huurkamer in Srinagar toen het incident in Pahalgam plaatsvond. Na berichten over jongeren die door de politie werden opgepakt in heel Kashmir, werd ik met spoed terug naar huis geroepen. Een paar maanden eerder was ik naar het lokale politiebureau geroepen vanwege een social media-post die ze niet leuk vonden. Ik werd met een waarschuwing naar huis gestuurd. Sinds ik terug ben van mijn huuraccommodatie, ben ik aan huis gekluisterd. Mijn ouders laten me niet buitenkomen. Elke keer als ik een telefoontje krijg, voel ik een golf van angst, bang dat het de politie is.”

“Mijn moeder zou over een paar dagen naar Delhi reizen voor een openhartoperatie, maar nu is ze te bang om te gaan. Een van mijn vrienden, die student is, is onlangs teruggekeerd en heeft ons gewaarschuwd dat het uiterst gevaarlijk is om te reizen onder de huidige omstandigheden. Hij studeerde in Punjab en moest snel naar huis terugkeren na aanvallen op Kashmiri-studenten. Ons leven is zo onzeker geworden dat we niet weten of we ons moeten zorgen maken over twee maaltijden, onze baan, ons onderwijs, de sloop van onze huizen of de politieke onzekerheid die zich aandient.”

Ajmal, 21, migrant-arbeider uit Bihar

“Mijn zus woont al meer dan een decennium in Kashmir met haar man en kinderen. Een paar jaar geleden heeft ze me hierheen gehaald. Ze heeft nooit geklaagd over enige schade. Sterker nog, ze sprak altijd lovend over de lokale bevolking en hun warmte. Dat heeft me aangemoedigd om hier een leven op te bouwen. Ik verkoop pani puri op een kar en verdien mijn levensonderhoud. Het weer is hier ook goed.”

“Toen de aanval op toeristen plaatsvond, creëerde dat op de eerste dag angst. We waren erg bang omdat we niet wisten wat er zou gebeuren. Maar de dingen keren langzaam weer terug naar normaal en mensen gaan geleidelijk weer over tot de orde van de dag. Ik blijf mijn kraam runnen en sluit deze zelfs laat in de avond zonder veel zorgen. Tot nu toe voelen we ons veilig.”

Safiya Jan, 40

“Ik kom oorspronkelijk uit Karachi. Ik kwam in 2014 naar Kashmir onder het rehabilitatiebeleid dat door de Indiase overheid was aangekondigd voor de families van voormalige rebellen die naar Pakistan waren gegaan, maar de wapens hadden neergelegd en daar waren gaan wonen. Na mijn huwelijk met mijn man, die uit Baramulla in Noord-Kashmir komt, ben ik naar Kashmir gekomen. Sindsdien woon ik hier met hem en onze twee dochters. Dit is nu ons thuis.”

“Als ik vandaag hoor dat Pakistaanse inwoners worden teruggestuurd, word ik angstig. Mijn hart breekt. Ik wil niet terug. Hoe kan ik mijn man en kinderen achterlaten en alleen teruggaan? Ik zou liever sterven dan gescheiden te zijn van mijn familie. Ik smeek de overheid, met gevouwen handen, alsjeblieft, stuur ons niet weg. Mijn dochters studeren hier. We hebben jaar na jaar een leven in Kashmir opgebouwd, steen voor steen. We zijn geen bedreiging voor iemand. Alles wat we willen, is in vrede leven, samen als familie.”

“Als ik teruggestuurd word, is dat als het afsnijden van een arm of been van het lichaam; wie op aarde zou dat doen?”